Ματιές στην αρχιτεκτονική και τα σύμβολα του Γαλατά

Υπάρχουν συνοικίες στην Πόλη που, μέσα από την παρατήρηση των κτιρίων τους, μας επιτρέπουν να διαπιστώσουμε τον ρόλο που διαδραμάτισαν στην Πόλη των περασμένων αιώνων. Μια τέτοια συνοικία είναι και αυτή του ιστορικού Γαλατά και οι συχνοί μου περίπατοι εκεί με ώθησαν σε μία ακόμη ανάρτηση με αρχιτεκτονικές αναφορές που όμως συνοδεύονται από πτυχές συμβολισμών, κρυφών και μή.

Το Karaköy παραμένει στις μέρες μας ακόμα υποβαθμισμένο, καίτοι στο μέλλον η εικόνα του θα μεταβληθεί σφόδρα προς το καλύτερο, λαμβάνοντας ίσως μερική από την αίγλη του παρελθόντος.

Το Κάρακιόι του παρελθόντος συναντά το τωρινό της εγκατάλειψης και της κακαισθησίας

Από τα μέσα του προπερασμένου αιώνα η Πόλη λειτούργησε ως μητρόπολη του εκσυγχρονισμού σε πάρα πολλά πεδία. Μερικά από αυτά ήταν το εμπορικό και χρηματοπιστωτικό σύστημα και η καρδιά τους χτυπούσε εδώ στον Γαλατά. Όλα αυτά αποτυπώθηκαν αρχιτεκτονικά στα κτίρια που κατασκευάστηκαν εκείνη την περίοδο και που σίγουρα οι περισσότεροι περαστικοί αγνοούν στο σύντομο πέρασμα τους από τα σοκάκια που οδηγούν είτε προς το Μπέιογλου είτε προς την γέφυρα και την ιστορική χερσόνησο.

Το κυρήκειο του Ερμή ως επίκρανο. Σύμβολο του εμπορίου αλλά και έλλειψης διχόνοιας σε μια άλλοτε πολυεθνική Πόλη

Μνήμες Σεπτέμβρη που πονούν

Υπάρχουν γεγονότα και μνήμες που έχουν επηρεάσει την ζωή του καθενός από εμάς και άλλες τις θυμόμαστε με χαρά και νοσταλγία, άλλες σηματοδότησαν και χάραξαν την ρότα μας και άλλες φέρνουν μνήμες με πόνο και δάκρυα.
Ότι υπάρχει σε προσωπικό επίπεδο, υπάρχει και σε ευρύτερο και έτσι γεγονότα και μνήμες έχουν χαραχτεί στην συλλογική μνήμη του Γένους μας, οι οποίες δεν σβήνουν όσες προσπάθειες και αν γίνουν προς το αντίθετο.
Κάθε Σεπτέμβρης φέρνει στην σκέψη μου ξανά και ξανά γεγονότα που πονούν. Δεν είναι μόνο τα όσα συνέβησαν στα Σεπτεμβριανά του '55 αλλά και αυτά μερικές δεκαετίες νωρίτερα.
Ας παρακολουθήσουμε λοιπόν μαζί την εξαιρετική δουλειά και επιμέλεια της Μαρίας Ηλιού για εκείνες τις εποχές και την τραγική κατάληξή τους.

Η δεύτερη επίσκεψη για προσκύνημα στον Άγιο Φωκά

Από την πρώτη στιγμή που βρέθηκα στην Πόλη, ένοιωσα μια τρομερή επιθυμία να καλύψω κάθε σπιθαμή της άγνοιάς μου για αυτήν και γνωρίζοντάς την, ουσιαστικά να ανακαλύψω τον ίδιο μου τον εαυτό. Από τότε κύλησαν ήδη τέσσερα χρόνια, μα ο ενθουσιασμός και η εσωτερική μου ανάγκη δεν υπέστησαν καμία μεταβολή.

Σε αυτήν την διαρκή γνωριμία με την Πόλη, οι επισκέψεις στις εκκλησιές της είναι από τις βασικές μου προτεραιότητες γιατί εκτός από τις θρησκευτικές ανάγκες και αναζητήσεις, καταννοώ καλύτερα ιστορικά γεγονότα, αντιλαμβάνομαι τις ιδιαιτερότητες κάθε εποχής και έρχομαι σε άμεση επαφή με έναν τρόπο βίου που έρχεται να δώσει νόημα και να καλύψει τα οποιαδήποτε εσωτερικά κενά προκύπτουν στην ζωή μου.

Στο πίσω μέρος του νού μου υπάρχει πλέον η επιθυμία κάποια μέρα να κατορθώσω να επισκεπτώ κάθε ναό της Πόλης και όσο παραμένω υγιής θα συνεχίζω να επισκέπτομαι για προσκύνημα κάθε φορά μια διαφορετική εκκλησία αλλά και να τον παρουσιάζω στα ΧΑΜΠΕΡΙΑ. Τούτη την φορά έχει σειρά ο ναός του Αγίου Φωκά στο Ortaköy.

Η ανατολική πρόσοψη του ναού του Αγίου Φωκά

Δεν είναι βέβαια η πρώτη φορά που επισκέπτομαι αυτήν την εκκλησία. Τον περασμένο Μάρτιο είχα βρεθεί και πάλι εδώ, στους Πρώτους Χαιρετισμούς. Θυμάμαι σαν να είναι τώρα, όταν φτάνοντας το σούρουπο έξω από τον ναό του Αγίου Φωκά, έσπρωξα την εξωτερική σιδερένια αυλόπορτα και εισήλθα στο εσωτερικό. Δεν είδα πουθενά φωτισμό και μου έκανε εντύπωση, καθώς επιθυμούσα πάρα πολύ καιρό να επισκεφτώ την συγκεκριμένη εκκλησία και υπέθεσα οτι και άλλοι θα είχαν θελήσει το ίδιο. Κατευθύνθηκα προς τον ναό και παρατήρησα μερικά αναμμένα κεριά. Εκεί βρισκόνταν μόνον ο ιερέας και από την ματιά του κατάλαβα οτι η επίσκεψή μου τον εξέπληξε πολύ. Δεν υπήρχε ούτε καν ψάλτης παρά μόνον εγώ και εκείνος. Ο φωτισμός του ναού παρέμενε σβηστός λόγω της πλήρης απουσίας ανθρώπων, ενώ ο ιερέας είχε ανάψει μόνο 2-3 κεριά για να βλέπει και τα έκανε όλα μόνος του. Έψελνε από το ψαλτήρι, έμπαινε στο Ιερό, λιβάνιζε, προσκυνούσε, ψαναέψελνε. Μετά το τέλος των Χαιρετισμών με πλησίασε με ένα πλατύ χαμόγελο και τρομερή διάθεση φιλοξενίας, επιβεβαιώνοντας τις σκέψεις μου οτι πρώτα απ'όλα πρέπει εμείς να στηρίξουμε αυτούς τους ναούς περισσότερο, ακόμα και με μια απλή επίσκεψη για προσκύνημα. 

Πάντως πρέπει να παραδεχτώ οτι εκείνο το απόγευμα έζησα μια από τις πιο ιδιαίτερες στιγμές σε εκκλησία. Μοναδικός προσκυνητής, σε έναν σχεδό ολοσκότεινο ναό, υπό το φώς των 3 κεριών, με τον ιερέα να εκτελεί τα πάντα μόνος του και έξω ο κόσμος να γλεντά στις καφετέριες και να κάνει τις βόλτες του ανυποψίαστος. 

Ένα αμυδρό φώς να σκίζει το σκοτάδι και να υπερνικά τον καταναλωτικό υλισμό τριγύρω μου.

Τέτοια ατμόσφαιρα δεν έχω ξαναβιώσει και φυσικά δεν υπήρξε καμία σκέψη για φωτογραφίες και παρατήρηση των λεπτομεριών του ναού.