Το καλοκαίρι που συγκλόνισε την Πόλη

Παρότι ο καιρός συνεχίζει να είναι υπέροχος και θερινός, σήμερα διανύουμε επίσημα την τελευταία μέρα του καλοκαιριού. Για μερικούς ήταν ένα υπέροχο καλοκαίρι, για άλλους ένα όπως όλα τα προηγούμενα και για πολλούς όχι και τόσο ευχάριστο εξαιτίας της κατάστασης που επικραττεί. Για τους Πολίτες πάντως το φετινό καλοκαίρι ήταν σίγουρα πρωτόγνωρο και θα μείνει στην μνήμη τους ως το καλοκαίρι που συγκλόνισε την Πόλη.

Οι διαδηλώσεις και οι διαμαρτυρίες που ξεκίνησαν στα τέλη Μαίου από το κέντρο της Πόλης και επεκτάθηκαν στο σύνολο της χώρας, ακόμα και στο εξωτερικό ήταν, για όσους είναι τουλάχιστον νεώτεροι των 60 ετών, κάτι το πρωτόγνωρο και συγκλονιστικό, που όμοιό τους δεν είχαν ξαναβιώσει. 

Οι κινητοποιήσεις αυτές δεν περιορίστηκαν στην διάρκεια μερικών ημερών αλλά συνεχίστηκαν καθ'όλη την διάρκεια του καλοκαιριού, ως τις μέρες που διανύουμε, έστω και εξασθενημένα. Στις αρχές ακούστηκαν και γράφτηκαν πολλά για τους λόγους και τις αφορμές των διαμαρτυριών. Κάθε λογής "ειδικοί" και εμπειρογνώμονες είχαν κάτι να πούν και να παρουσιάσουν. Άλλοι μίλησαν για επανάσταση, άλλοι για εκπλήρωση προφητειών και άλλοι με βάση την "τεράστια" εμπειρία τους και τα πτυχία που διαθέτουν μίλησαν για την διεθνοστρατηγική σκακιέρα.

Τότε...και τώρα Νο.2

Ο μεγάλος έρωτας, η αφοσίωση και η επιθυμία εξερεύνησης την Πόλης παραμένουν ανεξάντλητα χαρακτηριστικά από την πρώτη μέρα που βρέθηκα εδώ. Εξαιτίας αυτών αλλά και πολλών άλλων συναισθημάτων πήρα την απόφαση δημιουργίας της κατηγορίας Τότε και τώρα. Έφτασε λοιπόν η στιγμή για την δεύτερη απόπειρα παρουσίασης και σύγκρισης φωτογραφικού υλικού περασμένων αιώνων και δεκαετιών με το σήμερα. Με πολύ μεράκι αλλά και εξαντλητική περιπλάνηση στα Πολίτικα σοκάκια προσπάθησα για άλλη μια φορά να διαπιστώσω τις θετικές ή αρνητικές αλλαγές στην Πόλη αλλά και τα σημεία και τις καταστάσεις που παρέμειναν αμετάβλητα.

Θα ξεκινήσω από μια ευχάριστη αλλαγή καθώς αρκετά βυζαντινά μνημεία βρίσκονται πλέον σε αξιόλογη κατάσταση. Αυτό που ξεκίνησε σταδιακά από τον ιδρυτή του τουρκικού κράτους ως μοχλός απαξίωσης της θρησκευτικής επιρροής, συνεχίζεται ως τις μέρες μας για λόγους τουριστικούς-οικονομικούς. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι και η Μονή Παμμακάριστου (διάβασε εδώ) και εκεί που άλλοτε υπήρχε μια σχεδόν παραμελημένη Μονή, αφημένη με σπασμένα παράθυρα στο έλεος των καιρικών συνθηκών και του ανελέητου χρόνου και με συντροφιά ξύλινες παράγκες και φρεσκοπλυμμένες μπουγάδες, στις μέρες είναι πλέον ένα προσεγμένο μνημείο.

Τότε...η Μονή Παμμακάριστου με φυτρωμένα χορτάρια στις κόγχες και τα τύμπανα, ξύλινη παράγκα για είσοδο και φρεσκοπλυμμένη μπουγάδα...

τώρα...ένα σωστό στολίδι

Υπάρχουν φωτογραφίες που χρίζουν ιδιαίτερης συζήτησης και ανταλλαγής απόψεων. Μία από αυτές είναι η παρακάτω, που απεικονίζει την πλατεία Ταξείμ από το μακρινό 1927! Η όπερα αλλά και η πλατεία απουσιάζουν και η ημιέρημη περιοχή έχει μόνον το, τότε σχεδόν νεοανεργεθέν, μνημείο της δημοκρατίας ως κοινό στοιχείο με την εποχή μας. Τώρα αν η ρυμοτομία της πλατείας άλλαξε προς το χειρότερο ή προς το καλύτερο, το αφήνω στην κρίση σας.

Το σχεδόν αγνώριστο κέντρο της Πόλης το 1927. Αριστερά διακρίνεται και το στρατόπεδο που υπήρχε τότε

Η πλατεία στις μέρες μας. Εδώ μερικά 24ωρα πριν ξεκινήσουν οι διαδηλώσεις του καλοκαιριού

Τότε...

...και στις αρχές του καλοκαιριού

Ψηφιδωτά μωσαικά

Δεν υπάρχει μεγαλύτερη χαρά να ανακαλύπτω ή να επισκέπτομαι καινούρια μέρη στην πόλη της καρδιάς μου. Εξάλλου η Πόλη προσφέρει τέτοιες είδους συγκινήσεις αφού η ένδοξη πορεία της ανα τις χιλιετίες και η ιδιαιτερότητά της είναι απίστευτά σπουδαίες και όπως τότε, έτσι και τώρα την νοιώθω σαν να είναι το κέντρο του κόσμου.

Ένα από τα μέρη που παραδόξως δεν είχα ακόμη επισκεφθεί ήταν το μουσείο των ψηφιδωτών μωσαικών και τούτη την φορά είχε έρθει η στιγμή να βρεθώ στον χώρο που εκθέτει αυτά τα σπουδαία κομψοτεχνήματα.

Εικόνα από το μουσείο μωσαικών

Γενικά υπήρχε ανέκαθεν πρόβλημα ανεύρεσης τέτοιων αρχαιολογικών θυσαυρών διότι κάθε φορά που η Πόλη άλλαζε την ρυμοτομία της, ανυψώνονταν, αφού τα πάντα χτίζονταν πάνω στα ήδη υπάρχοντα. Δεν θα είναι λοιπόν υπερβολή αν αποδεχτείτε την άποψή μου ότι 3-4 μέτρα κάτω από την επιφάνεια υπάρχει μία ακόμη Κωνσταντινούπολη (δες κι εδώ). Τα περισσότερα από αυτά τα κειμήλια βρίσκονταν για αιώνες στην αφάνεια και μόνον μετά την ίδρυση του τουρκικού κράτους ξεκίνησαν οι ενέργειες και οι εργασίες ανασκαφής και απόκατάστασής τους.

Ψηφιδωτά από το μεγαλοπρεπές αυτοκρατορικό παλάτι

Το αυτοκρατορικό παλάτι κάλυπτε μια τεράστια έκταση από την Αγία Σοφία ως τον Ιππόδρομο και όλη την περιοχή εως και τα θαλλάσια Τείχη της Προποντίδας. Συνολικά 4 χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα ήταν η έκτασή του και σχεδόν η μισή επιφάνεια καλύπτονταν από τα υπέροχα μωσαικά. Τα περισσότερα από αυτά καλλιτεχνήθηκαν μετά το 532 μ.Χ. και την τρομερή Στάση του Νίκα με τις φθορές που προξενησε στον χώρο του παλατιού.