Πέμπτη 28 Δεκεμβρίου 2017

Τρυπώνοντας στο διαμέρισμα του σουλτάνου

Η περιπλάνηση και οι περιηγήσεις στα μήκη και τα πλάτη της Πόλης απαιτούν συνεχή παρατηρητικότητα και επαγρύπνηση γιατί κάθε στιγμή ενδέχεται να εμφανιστούν ιδιαιτερότητες  και ευκαιρίες για παρατήρηση και εμπειρία. Με τέτοια μεθοδικότητα τριγυρνούσα γύρω από το Γενί Τζαμί, φιλτράροντας μέσα μου ήχους, οπτικά ερεθίσματα και κάθε λογής αντιθέσεις ανάμεσα σε ρουτίνα και ιδιαιτερότητες. Μία ελάχιστα ανοιχτή θύρα ήταν αρκετή ώστε να καταλάβω πως είχε φθάσει η στιγμή για κάτι που είχα ανεπιτυχώς δοκιμάσει στο παρελθόν. Να τρυπώσω στο διαμέρισμα του σουλτάνου και να έρθω σε επαφή με μία κάπως άγνωστη πτυχή του οθωμανικού παρελθόντος της Πόλης.
Μία από τις διόδους του κουλιγιέ στο Γενί Τζαμί που οδηγούν στο κτίσμα που ο σουλτάνος χρησιμοποιούσε ως χώρο ξεκούρασης



Το αυστηρό και λιτό περίπτερο εξωτερικά
Το κτίσμα κατασκευάστηκε στο χρόνια του σουλτάνου Μουράτ Γ και χρησιμοποιούνταν από εκείνον και τα μέλη της οικογένειάς του πριν ή μετά τις προσευχές στο Γενί τζαμί, με το οποίο επικοινωνεί, αλλά και για διάφορες εργασίες του σουλτάνου καθώς και για στιγμές χαλάρωσης σε θρησκευτικές αργίες.
Η είσοδος που οδηγεί στον κυρίως χώρο. Ήδη παρουσιάζεται το σύνολο της οθωμανικής διακόσμησης
Εισερχόμενος την εξωτερική είσοδο που οδηγεί στο σουλτανικό περίπτερο, προκαλεί εντύπωση ο μακρόστενος διάδρομος και δημιουργούνται εντονότερα συναισθήματα θαυμασμού για μία κατασκευή άνω των 450 ετών που δείχνει σαν να είναι πλήρως λειτουργική ή σαν κατασκευάστηκε μόλις πριν λίγο καιρό.
Το εσωτερικό του κτίσματος έχει σχήμα δύο ορθογωνίων που τέμνονται σε κλίση ενενήντα μοιρών και συνοδεύονται από χώρους με ποικίλες χρήσεις. Αυτά τα δωμάτια δεν διαφαίνονται από τους δύο κεντρικούς διαδρόμους αλλά εκπλήσσουν τόσο για την ποικιλότητα όσο και για την χωρητικότητά τους
Ο μεγαλύτερος από τους διαδρόμους του Χιουνκιάρ Κάσρι. Εισερχόμενος στον χώρο ξεκούρασης και αναψυχής των σουλτάνων και η ματιά μου οργιάσε από την ένταση στην παρατήρηση ενός χώρου που δεν ανέμενα να εισέλθω
Παράλληλα με τους δύο διαδρόμους αποκαλύπτονται πολλά δωμάτια που χρησιμοποιούνταν από τον σουλτάνο και μέλη της οικογένειάς του. Ο τρόπος κατασκευής και κατανομής των χώρων αποτελεί άψογο δείγμα ισορροπίας μεταξύ ενιαίου και προσωπικού χώρου. Εντυπωσιάζει επίσης ο τρόπος που διαχέεται το φως της ημέρας
Μην μπορώντας ακόμη να ξεπεράσω την αρχική μου έκπληξη για την ευκαιρία που μου παρουσιάστηκε να βρεθώ ολομόναχος σε έναν τέτοιο χώρο, απασφάλισα δειλά δειλά την θήκη της φωτογραφικής μηχανής μου αλλά μετά από λίγες στιγμές επιδόθηκα σε έναν φωτογραφικό καταιγισμό, αποθανατίζοντας σχεδόν κάθε σπιθαμή των σουλτανικών χώρων, σαν να επρόκειτο ανά πάσα στιγμή να μου απαγορευτεί η φωτογράφιση.
Το πέρασμα από δωμάτιο σε δωμάτιο πραγματοποιούνταν αρχικά με γοργά βήματα και κάπως νευρικά. Στην συνέχεια όμως οι ρυθμοί έπεσαν και έμοιαζα να περιφέρομαι στον οικείο πλέον χώρο σαν ένας μοναχικός σουλτάνος.
Ένας μικρός χώρος καθιστικού. Για πολλοστή φορά στέκω κάπου μόνος και χρωματιστές λάμψεις εμφανίζονται στις φωτογραφίες μου. Στην συγκεκριμένη φωτογραφία νοερά φαντάζομαι μέλη της οθωμανικής ελίτ να συζητούν

Ο μεγαλύτερος χώρος του περιπτέρου με εντυπωσιακό μέγεθος, η λιτότητα συναντά την πολυτέλεια
Το λουτρό του σουλτάνου, Και εδώ επικρατεί ένας πολυτελής μινιμαλισμός
Ο διάδρομος στα δεξιά οδηγεί απευθείας στο Kafes του τζαμιού, δηλαδή που στο πυκνά διχτυωτή υπερυψωμένη επιφάνεια όπου ο σουλτάνος προσεύχονταν μόνος. Στα αριστερά οδηγούμαστε στον προσωπικό χώρο της Βαλιντέ, δηλαδή της μητέρας του σουλτάνου

Ακόμη ένα μικρό ανεξάρτητο καθιστικό για συναντήσεις και στιγμές ξεκούρασης
Μετά την κατανόηση των διαφόρων δωματίων και της αρχιτεκτονικής επιδόθηκα στην ενδελεχή παρατήρηση του διακόσμου που εντυπωσιάζει με την ποιότητα των υλικών αλλά και την αρμονική συνέχεια όλων των στοιχείων της οθωμανικής διακόσμησης.
Το διαμέρισμά του σουλτάνου ήταν για εμένα το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα ώστε να κατανοήσω καλύτερα όλες όσες περιγραφές διαβάζω τα τελευταία χρόνια για το γούστο, την αισθητική και την ιδιοσυγκρασία της δυναστείας των Οσμανηδών.
Ένας συνδυασμός μινιμαλιστικής παρουσίας διαρρύθμισης όμως με τα εκλεκτότερα υλικά και όλα καλυμμένα με τον μανδύα μουσουλμανικού ευσεβισμού.
Θύρες δωματίων με επένδυση υλικών όπως ελεφαντόδοντο και μαργαριτάρια 


Ο μεγαλοπρεπής τρούλος στο μεγαλύτερο δωμάτιο, επενδυμένος με χρυσό και με αραβουργήματα σαν σχέδια
Εκτός από τα αραβουργήματα το διαμέρισμα διακοσμείται από όλα τα κλασσικά χαρακτηριστικά οθωμανικού διακόσμου, όπως τσινιά, με χαρακτηριστικότερα τα πρασινωπά, ανώτερης ποιότητας τσινιά της Νίκαιας, καλλιγραφίες και γεωμετρικά σχέδια κάθε χρώματος και ποικιλίας.
Φυτομορφική λεπτομέρεια çini

Φυτομορφικά και γεωμετρικά τσινιά με παρουσία καλλιγραφιών

Τα τσινιά πρασινωπού χρώματος θεωρούνται ανώτερης ποιότητας

Ζωγραφιές με έντονα χρώματα σε επιφάνεια ξύλου




Οι ζωγραφισμένες ξύλινες επιφάνειες είναι εξίσου εντυπωσιακές

Στο "σταυροδρόμι" του διαμερίσματος που λίγοι αξιώνουν να επισκεφθούν


Επίσης εντυπωσιακές υαλογραφίες στο μεγαλύτερο μέρος του χώρου
Νοιώθοντας όλο και οικεία με τον χώρο και σε συνδυασμό με την απόλυτη μοναξιά που με συνόδευε, πλησίασα περισσότερο στους αφράτους καναπέδες που συνοδεύονταν πάντα από πολυτελέστατα μικρά τραπεζάκια, βάσεις αργιλέδων και ραχλέ, το κατά κάποιο τρόπο μουσουλμανικό αναλόγιο όπου τοποθετούνταν χειρόγραφοι κώδικες και το Κοράνι.
Παρατηρώντας το κομψό Ραχλέ, το έπιπλο σε σχήμα Χ όπου ο σουλτάνος ζητούσε από τον φύλακα των βιβλίων να του τοποθετήσει τα επιθυμητά βιβλία. Το ραχλέ μη ανοίγοντας περισσότερο από 90 μοίρες προφύλαγε το βιβλίο από το υπερβολικό άνοιγμα που θα έφθειρε το δέσιμό του


Σύντομες ματιές και επαφή με τον έξω κόσμο...

...κανείς δεν μοιάζει να με αντιλαμβάνεται αλλά ούτε και την κτιριακή ιδιαιτερότητα
Κάπου ανάμεσα σε αφράτες μαξιλάρες, χειροποίητα κομψοτεχνημένα χαλιά, ραχλέ, ναργιλέδες και μαργαριταρένια τραπέζια η ματιά μου έπεφτε στον έξω κόσμο μέσα από τα πολλά παράθυρα. Έξω η Πόλη ακολουθούσε τους δικούς της χειμερινούς ρυθμούς, έντονους, γοργούς και κάπως κατσουφιασμένους.
Γύρισα και πάλι την ματιά μου στο εξαιρετικό διαμέρισμα και αφουγκράστηκα την πλήρη σιγή. Σύρθηκα εκ νέου με νωχελικά βήματα ανάμεσα στα δωμάτια μην μπορώντας να αποφασίσω αν θα επέστρεφα στους ρυθμούς της Πόλης ή θα απολάμβανα για λίγο ακόμη τον σουλτανικό μινιμαλισμό και την ψυχική νηνεμία. Επέλεξα να παραμείνω λίγο ακόμη και βγάζοντας ένα παλιό σύγγραμα από την μικρή μου τσάντα, άρχισα να το μελετώ. Το διαμέρισμα άλλωστε ήταν πλέον σαν δικό μου.

38 σχόλια:

  1. Απλά υπέροχο. Φαντάζομαι ότι θα περάσω πολλές ώρες απόψε να κοιτάζω με προσοχή τις φωτογραφίες σου, άλλωστε δεν θα είναι η πρώτη φορά. Με το καλό η καινούργια χρονιά Θοδωρή. Υγεία και χαρά στο σπιτικό σου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Γιάννα μου και καλή χρονιά.
      Εύχομαι να απόλαυσες την φωτογραφική παρατήρηση. Τις θεωρώ αρκετά αξιόλογες και σχετικά ελάχιστα γνωστές στο διαδικτυακό κοινό.
      Πολλούς χαιρετισμούς.
      Θοδωρής

      Διαγραφή
    2. Δεν ήταν απλώς "αρκετά" αξιόλογες, ήταν υπέροχες. Και το μάτι και ο φακός σου πιάνουν πάντα απίστευτα πράγματα... Αυτό το διαπίστωσα όταν πήγα στην Αγία Ειρήνη και έψαχνα με τα μάτια μου να βρω τις λεπτομέρειες των φωτογραφιών σου. Ακόμα κοιτάω και ρουφαω μια μια τις φωτογραφίες σου. Καλή χρονιά, σε σένα και την οικογένειά σου, υγεία, αγάπη και χαρά στο σπιτικό σας

      Διαγραφή
    3. Χαίρομαι πολύ που οι φωτογραφίες αποτελούν το έναυσμα για ενδελεχή παρατήρηση σε όσα σπουδαία βρίσκονται στην επιφάνεια, και κάτω από αυτήν, της Πόλης.
      Σε φαντάζομαι να τριγυρνάς και να παρατηρείς τον ναό της Αγίας Ειρήνης σπιθαμή προς σπιθαμή.

      Διαγραφή
  2. Χρόνια πολλά Θοδωρή και ευχαριστούμε για την νέα ανάρτηση.
    ΘΑΝΑΣΗΣ ΒΟΛΟΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Χρόνια πολλά Θανάση. Σύντομα θα ακολουθήσει και η επόμενη.

      Χαιρετισμούς στην παρέα του Βόλου και του Πηλίου.

      Θοδωρής

      Διαγραφή
  3. Νασαι καλα παλληκαρι μου ολα τα εξηγεις με λεπτομερειες συγχαρητηρια

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλημέρα Ελένη μου.
      Προσεχώς θα ασχοληθώ με την πρώτη έκδοση με οθωμανική θεματολογία και ανυπομονώ να καταπιαστώ με αυτήν.

      Πολλούς χαιρετισμούς

      Θοδωρής

      Διαγραφή
  4. Υπέροχη βόλτα που μας χάρισε μια εξ ίσου υπέροχη ανάρτηση !!! Καλή χρονιά Θοδωρή μου με υγεία και ευτυχία !

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλή χρονιά Σοφία μου. Να είμαστε καλά και με υγεία ώστε να ακολουθήσουν και άλλες παρόμοιες διαδυκτιακές βόλτες.

      Πολλά φιλιά.

      Θοδωρής

      Διαγραφή
  5. Στεργιος Δρατσας28 Δεκεμβρίου, 2017 21:21

    TΙ υπέροχη ματιά σε ένα χώρο που δεν είχα δει,παρ όλο που έχω επισκεφθεί το Γενι Τζαμί. Ευχαριστώ Θοδωρή!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλημέρα και πολλούς χαιρετισμούς! Ευκαιρία την επόμενη φορά να πας ένα βήμα παραπέρα στην εξερεύνηση. Ο χώρος θα σου αρέσει πολύ.

      Θοδωρής

      Διαγραφή
  6. Για μια ακόμη φορά εξαιρετικός!! Καλή χρονιά με υγεία!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. ΟΠΩΣ ΠΑΝΤΑ ΟΛΑ ΤΕΛΕΙΑ!!ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Καλή και ευλογημένη χρονιά! Ειρήνη στον κόσμο, την ταραγμένη Μέση Ανατολή, και την αγαπημένη Πόλη.
    Πὀπη-Λάρισα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γειά σου Πόπη μου. Ας το ευχηθούμε.
      Πολλούς χαιρετισμούς στην Λάρισα.
      Φιλιά
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  9. Μπράβο Θοδωρή με το μεράκι σου, παίρνουμε γεύση κι εμείς. Καλή χρονιά με υγεία!!! Στέλλα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ευχαριστώ Στέλλα και καλή χρονιά. Σύντομα θα ακολουθήσει νέα δημοσίευση, δηλαδή νέες πολίτικες «γεύσεις».

      Πολλούς χαιρετισμούς

      Θοδωρής

      Διαγραφή
  10. Χρόνια πολλά Θοδωρή, όπως και σε όλους τους χαμπεριώτες.Η καινούργια χρονιά ας φέρει μια πιο γλυκιά γεύση απο αυτήν που φεύγει.Τάσος.Θεσσαλονίκη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Και εγώ το εύχομαι Τάσο μου.
      Πολλούς χαιρετισμούς τόσο σε 'σένα όσο και στην υπόλοιπη παρέα εκεί στην Θεσσαλονίκη.
      Με αγάπη
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  11. η Πόλη σου ανήκει και συ ανήκεις σ'αυτην. ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ
    ΒΕΤΑ ΚΟΜΟΤΗΝΗ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλημέρα Βέτα μου.
      Η Πόλη μάλλον έχει καταλάβει την αγάπη μου και τον σεβασμό μου και αποκαλύπτει κάθε φορά κάτι νέο για ΄μένα. Και κάθε φορά με τραβάει πιο βαθιά μέσα της.
      Πολλούς χαιρετισμούς στην Κομοτηνή και εύχομαι επιτέλους να καταφέρω να σας επισκεφθώ.
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  12. Να εισαι καλα Θοδωρη!!!!Καλη χρονια να εχεις και να μας ταξιδευεις στην πανεμορφη πλανευτρα Πολη. Αλεξανδρα απο Ιλιον.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Να είσαι και εσύ καλά Αλεξάνδρα μου και σε ευχαριστώ για την επικοινωνία.
      Η πλανεύτρα Πόλη εμπνέει και σύντομα θα έχω μία νέα παρουσίαση.
      Πολλούς χαιρετισμούς στο Ίλιον.
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  13. Αχ βρε Θοδωρή, είχα πει πως θα σταματούσα να παρακολουθώ το blog σου, γιατί με έπιανε μία θλίψη όταν σκεφτόμουν πως δε θα βλέπω καινούργιες αναρτήσεις. Αλλά δεν υπάρχει βδομάδα που δε θα μπω να κοιτάξω από περιέργεια μήπως ανέβασες κάτι καινούργιο και πάντα με την ελπίδα... Και εσύ βρήκες πάλι ένα θέμα που είναι και άξιο καλλιτεχνικά, αλλά και πρωτότυπο και άγνωστο για την πλειοψηφεία του κόσμου. Για άλλη μία φορά, ένα μεγάλο ευχαριστώ για όλα όσα μας προσφέρεις.

    Χάρης από Θεσσαλονίκη

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Χάρη μου.
      Επιθυμούσα πάρα πολλούς μήνες να επαναδραστηριοποιηθώ αλλά οι υποχρεώσεις μου το απαγόρευαν.
      Βέβαια σίγουρα ο κύκλος έχει κλείσει εδώ και καιρό και θεωρώ απίθανο να επανέρθω στην συχνότητα του παρελθόντος (3-4 δημοσιεύσεις τον μήνα). Με μία μηνιαία δημοσίευση θα ήμουν πολύ ικανοποιημένος. Πλέον δίνω προτεραιότητα σε έντυπες εκδόσεις που όμως χρειάζονται πολύ καιρό ώστε να ολοκληρωθούν. Αυτά προς το παρόν.
      Πολλούς χαιρετισμούς στην Θεσσαλονίκη.
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  14. ΣΕ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΑΚΟΜΗ ΜΙΑ ΦΟΡΑ.
    ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ!!!
    ΑΣ ΚΑΛΩΣΟΡΙΣΟΥΜΕ ΤΟ 2018 ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΑ ΔΩΡΑ ΤΗΣ ΑΦΘΟΝΙΑΣ,ΑΡΜΟΝΙΑΣ,ΑΓΑΠΗΣ & ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑΣ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γειά σου Σοφία μου.
      Σου εύχομαι καλό μήνα και θα χαρώ να έχω πάλι σύντομα νέα σου.
      Πολλούς χαιρετισμούς
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  15. ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΠΟΛΥ ΚΑΙ ΓΙ' ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΩΡΑΙΑ ΣΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ.
    ΣΟΥ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΜΕ ΕΓΚΑΡΔΙΟΤΗΤΑ ΚΑΛΟ ΚΑΙ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟ ΤΟΝ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟ ΧΡΟΝΟ.
    ΜΕ ΑΓΑΠΗ
    ΒΕΡΑ & ΝΙΚΟΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Και εγώ σας ευχαριστώ για την χαρά της επικοινωνίας.
      Με πολλούς χαιρετισμούς
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  16. ΑΓΑΠΗΜΕΝΕ ΜΑΣ ΘΟΔΩΡΗ Σ'ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΠΟΛΥ ΓΙΑ ΤΗΣ ΥΠΕΡΟΧΕΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΣΟΥ!!!ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗ....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γεια σου Ελένη μου. Ελπίζω να σε δώ σύντομα και πάλι.
      Πολλούς χαιρετισμούς
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  17. Γιάννης Κυριάκου04 Ιανουαρίου, 2018 12:56

    Θοδωρή πολύ ωραίο θέμα. Δεν είχα ιδέα ότι υπάρχει όλο αυτό.
    Καλή χρονιά εύχομαι & αναμένω νεώτερά σου.
    Όποτε..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γεια σου Γιάννη.
      Τώρα που το γνωρίζεις, την επόμενη φορά εύχομαι να εισέλθεις και εσύ.
      Θα μιλήσουμε πάλι σύντομα.
      Καλό σου βράδυ

      Θοδωρής

      Διαγραφή
  18. Kαλή χρονιά
    Δεύτερη συνεχόμενη ανάρτηση Θοδωρή
    Μήπως μιλάμε για την μεγάλη επιστροφή?
    Με το καλό
    Παναγιώτης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Παναγιώτη. Μεγάλη μου χαρά να διαβάζω σχόλιό σου.
      Θα ακολουθούν δημοσιεύσεις αλλά όχι σε τόσο τακτικά διαστήματα. Υπολογίζω όμως τουλάχιστον μια φορά τον μήνα να δίνω διαδικτυακό παρόν.

      Προς το παρόν έχω αφοσιωθεί σε μερικές έντυπες ενασχολήσεις των ΧΑΜΠΕΡΙΩΝ.

      Μόλις ολοκλήρωσα έντυπη μορφή του ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΤΩΡΑ. Κάτι πολύ ευχάριστο σαν διεργασία.

      Κατά συμπτωματικό τρόπο, παρουσιάστηκε ενδιαφέρον για μια παρόμοια παρουσίαση στα τουρκικά και πλέον το δουλεύω στην τουρκική γλώσσα. Βρήκα μεταφράστρια και σύντομα ξεκινά η επικόλληση των κειμένων.

      Επομένως για να απαντήσω στην ερώτησή σου. Ναι, υπάρχει ένα είδος επιστροφής σε Χαμπεριώτικους ρυθμούς και εύχομαι όχι μόνο σύντομα να ανεβάσω ρυθμούς αλλά και να εισέλθει σαν διαδικασία εντονότερα στην καθημερινότητά μου. Το ίδιο ισχύει και για την επικοινωνία με όλους σας.

      Καλό σου βράδυ

      Θοδωρής

      Διαγραφή