Δευτέρα 23 Φεβρουαρίου 2015

Περιήγηση στα Θεοδοσιανά Τείχη

Η περιηγήσεις και οι περιπλανήσεις στην Πόλη δεν σταματούν ποτέ και πάντα απολαμβάνω τις ατελείωτες ώρες πεζοπορίας αφού προσφέρουν γνώσεις, συναισθήματα και εμπειρίες. Υπάρχουν όμως μερικές φορές που το παρακάνω. Φορές που τα πόδια σφίγγουν από τον πόνο, η μέση μουδιάζει από την ορθοστασία, η πλάτη γέρνει από την κούραση μα ταυτόχρονα η φαντασία φτερουγίζει, η σκέψη ταξιδεύει νοερά σε χρόνο και διαστάσεις και η ψυχή αγαλιάζει. Τέτοια αντιφατικά συναισθήματα μεταξύ σώματος και πνεύματος βιώνω κάθε φορά που αποφασίζω να πορευτώ στο μήκος των προμαχώνων της Βασιλεύουσας. Τούτη την φορά θέλησα να μοιραστώ την διαδρομή μαζί σας, μεταφέροντας εικόνες, περιγραφές, πληροφορίες, συμπεράσματα και συναισθήματα.
Περιήγηση στα Θεοδοσιανά Τείχη. Κάθε φορά που θα βρεθώ σε αυτά, φωτεινές σφαίρες φωτός με συντροφεύουν!
Η περιήγησή μου στα Θεοδοσιανά Τείχη έχει σαν αφετηρία τα Τείχη των Βλαχερνών (διάβασε για αυτά εδώ) και κάθε φορά επιθυμώ να διαπιστώνω με σαφήνεια τις διαφορές ανάμεσα στα δύο συγκλονιστικά οχυρωματικά έργα. Κοινός παρανομαστής ανάμεσα τους είναι το γεγονός οτι από την στιγμή της κατασκευής τους ως την στιγμή της Άλωσεως, αποτέλεσαν αναπόσπαστο τμήμα της ζωής της Βασιλεύουσας, λαμβάνοντας συνεχείς ανακαινίσεις και επιδιορθώσεις για περισσότερο από 1000 έτη.
Ανάμεσα στα Τείχη των Βλαχερνών και τα Θεοδοσιανά Τείχη. Σε τούτο το υψηλό σημείο αναρτήθηκε για πρώτη φορά η σημαία των Οθωμανών, προκαλώντας τρόμο και πανικό στους υπερασπιστές της Κωνσταντινούπολης
Η κατασκευή των Θεοδοσιανών Τειχών έγινε το 413, στα χρόνια του Αυτοκράτορα Θεοδοσίου 'Β, υπό την επίσταση του επάρχου Ανθεμίου του Πραιτωρίου. Το 449 όμως τα Τείχη κατέπεσαν ύστερα από μεγάλο σεισμό για να κατασκευαστούν εκ νέου από τον Κύρο τον Φλώρο. Σε πολλά σημεία των Τειχών μνημονεύεται η σοφία, η διάνοια και οι ικανότητες του Κύρου για την ανακατασκευή τους σε χρονικό διάστημα 60 ημερών. Αυτό όμως δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα αφού οι 2 μήνες έργων αφορούν μόνον όσα σημεία των Τειχών είχαν καταπέσει και όχι απαραίτητα για ολόκληρο το μήκος των 6 χιλιομέτρων.
Ακόμα και σε αυτή την κατάσταση τα Τείχη ασκούν γοητεία
Το μήκος των Θεοδοσιανών Τειχών περιλαμβάνει, εκτός της τριπλής οχυρωματικής γραμμής, πύλες και παραπόρτια. Οι πύλες ήταν χωρισμένες σε στρατιωτικές και πολιτικές, οι οποίες εναλλάσονταν στην διαδοχή τους. Σε περιόδους πολιορκιών, οι πολιτικές πύλες έκλειναν ενώ οι στρατιωτικές παρείχαν δίοδο στους πύργους και στην περίβολο.
Η πρώτη πύλη που συναντά κανείς ερχόμενος από τα βόρεια, είναι η Πύλη της Αδριανουπόλεως, η ονομασία της οποίας κατά το μεγαλύτερο διάστημα της Αυτοκρατορίας ήταν Πύλη του Πολυανδρίου.
Η Πύλη της Αδριανουπόλεως. Μια από τις πύλες που επισκευάστηκε πολλάκις και μετά την Άλωση. Στην Πολυάνδρια Πύλη υπάρχουν χαραγμένα αρκετά ανάγλυφα σχήματα...
...αλλά και πλάκες με οθωμανική γραφή στα τοιχώματά της
Η απόσταση που ακολουθεί μετά της Πύλη της Αδριανουπόλεως είναι ένα από τα λιγότερο προσεγμένα και μελετημένα σημεία των Τειχών μα συνάμα ένα από τα πιο ιδιαίτερα για την κατανόηση ποικίλων θεμάτων, όπως η αμυντική γραμμή των Τειχών, το τοπίο στα χρόνια του Βυζαντίου αλλά και ο λόγος επιλογής του συγκεκριμένου σημείου από τους Οθωμανούς για την πολιορκία της Κωνσταντινούπολης.
Περπατώντας εκεί που άλλοτε καλύπτονταν από τάφρο. Εμφανές το διατάφρισμά της. Στο βάθος φαίνεται το σημείο που επικεντρώθηκε το κύριο βάρος των επιθέσεων από του Οθωμανούς. Αριστερά σχεδόν ολοκληρωτική η απουσία Τειχών λόγω των κανονιοβολισμών.
Το σπουδαιότερο ίσως αμυντικό τμήμα των Χερσαίων Τειχών δεν ήταν άλλο από την ανυπέρβλητη τάφρο η οποία υποτιμήθηκε και παραμελήθηκε από τους περισσότερους, ακόμα και από αρκετούς ιστορικούς, κυρίως λόγω της ταπεινότητάς της αλλά και λόγω της επιβλητικής όψεως των μεγαλοπρεπών Τειχών.
Η τάφρος ήταν ένα οχυρωματικό έργο, του οποίου ο τρόπος κατασκεύης διέπεται από σοφία και προνοητικότητα. Περιέκλειε τα Τείχη και είχε πλάτος περίπου 20 μέτρων. Το βάθος της ήταν παντού διαφορετικό ανάλογα με την ιδιομορφία του εδάφους και κυμαίνονταν από 3 ως 10 μέτρα. Και αυτή διέθετε οχυρωματική υποδομή αλλά και διαταφρίσματα που λειτουργούσαν σαν υδραγωγεία, τα οποία προσέφεραν παράλληλα μερική αυτονομία στα τμήματά της, ώστε αν πληγεί κάποιο κομμάτι της, με μερικές κινήσεις, να μην κινδυνέψουν τα υπόλοιπα μέρη της.
Ποτέ κάτι δεν κατασκευάστηκε άσκοπα στα Τείχη και τούτα τα διαταφρίσματα διέθεταν σύνδεση με φρεάτια και σωλήνες, τα οποία με την σειρά τους ήταν συνδεδεμένα με το γενικότερο υδραυλικό σύστημα της Πόλης. Σε καιρό ειρήνης τα νερά που κυλούσαν από τα γύρω βουνά, τους χειμάρρους και τα ποτάμια, διοχετεύονταν μέσω του υδραυλικού συστήματος εντός της Πόλης, στις κιστέρνες (διάβασε σχετικά εδώ). Σε καιρό πολιορκίας οι σωλήνες σφραγίζονταν και τα νερά διοχετεύονταν μέσω των φρεατίων μόνον στην τάφρο. Η τάφρος μπορούσε να γεμίσει εντός 24 ωρών και δημιουργούνταν η αίσθηση πως η Πόλη περικλείεται από έναν τεράστιο ποταμό χιλιομέτρων. Το θέαμα ήταν τόσο εντυπωσιακό που πολλοί αναφέρουν οτι η Πόλη έμοιαζε να μεταβάλλεται σε νησί!
Ένα από τα πολλά φρεάτια από όπου το νερό διοχετεύονταν στην τάφρο. Συνδεδεμένο με το γενικό υδραυλικό σύστημα της Πόλης. Ποιά νοημοσύνη προνόησε για την σοφία μιας τέτοιας κατασκευής!
Η επόμενη πύλη που ακολουθεί της Αδριανουπόλεως είναι η Πέμπτη Πύλη. Ονομάζεται έτσι γιατί είναι η 5η στρατιωτική αλλά και επειδή είναι η 5η αν ξεκινήσει κανείς το μέτρημα από τα Τείχη των Βλαχερνών. Στις μέρες μας έχει απομείνει μόνο μέρος του εσωτερικού Τείχους και τοιχώματα των παραπλησίων πύργων που την προστάτευαν.
Η Πέμπτη Πύλη
Και από την εσωτερική πλευρα
Στο σημείο τούτο κυλούσε άλλοτε και ο χείμαρρος Λύκος, ο οποίος εισέρχονταν κάτω από τα Τείχη, στο σημείο του Υγρού Πύργου, διέσχιζε την Πόλη και χύνονταν στην Προποντίδα. Αυτή ήταν και η μοναδική υπόγεια δίοδος που οδηγούσε εντός της Πόλης, γι'αυτό και φρουρείτο αδιάκοπα.
Σταυροί κοσμούν τις Πύλες
Το μόνο αδύνατο σημείο της τάφρου ήταν ένα σημείο στην περιοχή ανάμεσα στην Πέμπτη Πύλη και στην Πύλη του Αγίου Ρωμανού, αφού εκεί είτε δεν υπήρχε τάφρος, είτε το βάθος της ήταν πολύ μικρό. Ο λόγος για αυτό ήταν η πολύ μεγάλη κλίση του εδάφους που καθιστούσε αδύνατη την σταθεροποίηση της τάφρου. Το γεγονός αυτό εκμεταλλεύτηκε ο Πορθητής, όπως και άλλοι πριν από αυτόν, και για αυτό η πλειοψηφία των δυνάμεων του και των κανονιοβολισμών επιδόθηκε σε αυτό το σημείο. Επίσης το σημείο έξω από τα Τείχη ήταν αρκετά υπερυψωμένο και προσφέρονταν για παρατήρηση και την τοποθέτηση των κανονιών.
Εμφανής η κλίση του εδάφους στο σημείο του Υγρού Πύργου και η αδυναμία σταθεροποίησης του ορύγματος
Από τα χρόνια της Άλωσης μέχρι σήμερα πολλά άλλαξαν γύρω από τα Τείχη. Το έδαφος υπερυψώθηκε από τις αναχώσεις αλλοιώνοντας την άλλοτε ξεκάθαρη κλίση του. Στην φωτογραφία διαπιστώνεται εύκολα το πόσο βαθιά συνεχίζουν τα Τείχη καθώς εδώ μόλις διαφαίνεται η αψίδα κάποιου ανοίγματος
Ο Πύργος Μανουήλ του Ιάγαρι. Ο Ιάγαρις ήταν καλόγερος, μάλλον ξένος όπως μαρτυρά το όνομά του, που ανέλαβε να ανακαινίσει εκείνο το σημείο. Οι Οθωμανοί μετά την Άλωση ανέσκαψαν 70000 χρυσά νομίσματα που είχε καταχραστεί
Η Πύλη του Αγίου Ρωμανού σηματοδοτεί το τέλος του μήκους των εχθρικών επιθέσεων κατά την πολιορκία της Αλώσεως. Μπορεί από εκεί και έπειτα να υπήρχαν τμήματα του Οθωμανικού στρατού αλλά οι συμπλοκές ήταν ελάχιστες ως ανύπαρκτες. Η Πύλη ονομάζεται έτσι λόγω του ομωνύμου ναού που βρίσκονταν κοντά στην πύλη, τον οποίον εγκαινίασε ο Βασίλειος ο Μακεδών.
Στην Πύλη του Αγίου Ρωμανού και στην Πύλη της Αδριανουπόλεως εξελίχθηκαν οι μεγαλύτερες σκηνές πανικού κατά την στιγμή της Αλώσεως. Όταν οι Τούρκοι μπήκαν από την Κερκόπορτα, υψώνοντας τα λάβαρά τους στους παρακείμενους πύργους, οι υπερασπιστές πανικοβλήθηκαν και ακουλούθησε μεγάλο κύμα φυγής έξω από τα Τείχη. Η συρροή στις δύο αυτές Πύλες ήταν τόσο μεγάλη και με τέτοια ένταση από τους ανθρώπους που ήθελαν να βγούν εκτός των Τειχών και της Πόλης, ώστε ποδοπατήθηκαν και τα πτώματα έφραξαν τις Πύλες. Άψυχα κορμιά υπερασπιστών δίπλα σε αυτά των πολιορκητών θα πρέπει να προκαλούσαν εικόνες φρίκης.
Η Πύλη του Αγίου Ρωμανού
Η επιγραφή δίπλα στην Πύλη . Το πρωινό της Τρίτης 29 Μαίου 1453, ο στρατός του Πορθητή εισήλθε στην Πόλη
Η Πύλη στις μέρες μας με πολλές αλλοιώσεις, απόρροια της τελευταίας πολιορκίας και του χρόνου
Ότι έχει απομείνει από την εξωτερική Πύλη του Αγίου Ρωμανού
Μετά την Πύλη του Αγίου Ρωμανού, η παρουσία ανθρώπων κοντά στα Τείχη αραιώνει, το ίδιο και οι αλλοιώσεις που έχουν επιφέρει οι σύγχρονες επισκευές. Έτσι μου δόθηκε η ευκαιρία να παρατηρήσω καλύτερα τις ιδιαιτερότητες και τις λεπτομέριες των Τειχών.
Λεπτομέρια από το εξωτερικό Τείχος
Καμπύλες που δείχνουν πως τα Τείχη εκτός από την πρακτικότητά τους, διέθεταν και άψογη καλαισθησία
Η εναλλαγή των 94 πύργων και 80 πυργίσκων από τετράγωνους, σε κυκλικούς και οκτάγωνους δημιουργεί επίσης την αίσθηση μιας αρχιτεκτονικής αρμονίας


Μπορεί η περιοχή γύρω από τα Τείχη να στερείται μεγάλης ανθρώπινης παρουσίας αλλά σε αυτά τα σημεία υπάρχουν πολλοί άστεγοι που έχουν μετατρέψει τα Τείχη σε καταφύγιά τους. Η περιήγηση στα Τείχη, τα παραπόρτιά τους και τους μισογκρεμισμένους πύργους δεν είναι ακίνδυνη ενώ έχουν υπάρξει ακόμα και περιπτώσεις δολοφονιών, κυρίως τουριστών που ανυποψίαστοι θέλησαν να εισέλθουν στα ενδότερα των Τειχών.
Άστεγοι μα κυρίως παρακμιακά και εγκληματικά στοιχεία βρίσκουν καταφύγιο στα Τείχη, καταστώντας πολλά σημεία τους επικίνδυνα
Μέσα στις καμάρες, τα παραπόρτια και τις πυλίδες των Τειχών ζούν δεκάδες, ίσως και εκατοντάδες ανθρώπων. Μια πτυχή της φτώχειας, της περιθωριοποίησης, της εγκληματικότητας και της δυστυχίας στην σύγχρονη Πόλη

Διακρίνονται οι 3 βαθμίδες των Θεοδοσιανών Τειχών. Εδώ με παρουσία κομψών καμαρών
Πύργοι με ρωγμές από άκρη σ'άκρη...
...που όμως συνεχιζούν να παραμένουν στις θέσεις τους
Βρίσκοντας μερικά περάσματα, εισήλθα από έναν πύργο του εξωτερικού τείχους και από εκεί περιπλανήθηκα στις επάλξεις και σε άλλα σημεία των Τειχών. Το εσωτερικό Μέγα Τείχος απέχει από το εξωτερικό Τείχος, που ονομάζεται και προτείχιον, περίπου 20 μέτρα. Ο χώρος ανάμεσα σε αυτά τα δύο ονομάζεται περίβολος και συνοδεύεται από επάλξεις. Οι Βυζαντινοί, πάντα αμυνόμενοι, υπερασπίζονταν την Βασιλεύουσα μόνο από την περίβολο και τους πύργους και ποτέ από τις ενδιάμεσες επάλξεις. Αυτές χρησίμευαν μόνο για το πέρασμα στα διαμερίσματα της περιβόλου και στους εκάστοτε πύργους.
Σκοτεινά περάσματα που οδηγούν στο εσωτερικό πύργων
Ακόμα και σε αυτή την κατάσταση, τα περάσματα μέσα από τα Τείχη είναι εντυπωσιακά
Κατασκευές που μοιάζουν να έχουν φυτρώσει από το έδαφος
Περνώντας από την εξωτερική περίβολο στις επάλξεις
Στις επάλξεις, ανάμεσα σε εξωτερική και εσωτερική περίβολο. Εδώ ήταν σημείο παρατήρησης και μεταφοράς στις περιβόλους και τους πύργους
Το θεόρατο και μεγαλοπρεπές Μέγα Τείχος ήταν το τελευταίο κομμάτι των απόρθητων προμαχώνων της Βασιλεύουσας
Η πύλη που ακολουθεί είναι της Μελανδησίας. Εδώ δεν συνεπλάκησαν οι αντιμαχόμενοι στην Άλωση και για αυτό η πύλη βρίσκεται σε καλύτερη κατάσταση και προσφέρεται η δυνατότητα περιγραφής και κατανόησης της κατασκευής των πυλών.
Η πύλες των Θεοδοσιανών Τειχών ήταν διπλές, σε αντίθεση με εκείνες των Βλαχερνών που ήταν μονές. Κατά την διάρκεια πολιορκιών οι πύλες του εξωτερικού Τείχους σφραγίζονταν ενώ οι εσωτερικές όχι. Έτσι οι αμυνόμενοι μπορούσαν να εισέλθουν από τον ενδιάμεσο χώρο των πυλών στην περίβολο και τους πύργους, συνεισφέροτας στην άμυνα των Τειχών. Η σφράγιση των Πυλών πραγματοποιούνταν με ξύλο ως και την προτελευταία πολιορκία. Τότε ο πατέρας του Πορθητή δοκίμασε με επιτυχία την μέθοδο της πυρπόλησης, με αποτέλεσμα στην ύστατη πολιορκία να σφραγιστούν με πέτρες.
Η Πύλη της Μελανδησίας, Φαίνεται ξεκάθαρα η εξωτερική και η εσωτερική πύλη καθώς και ο ενδιάμεσος χώρος που με πλαινές διόδους οδηγούσε στην περίβολο
Σταυροί στις πύλες αντέχουν. Η Πόλη παραμένει Θεοφύλακτος
Ο ενδιάμεσος χώρος μεταξύ των δύο πυλών...
...και μία από τις πλαινές διόδους που οδηγεί στην εσωτερική περίβολο, η οποία αποτελούσε ένα από τα σπουδαιότερα σημεία άμυνας, σε αντίθεση με τα Τείχη των Βλαχερνών όπου χρησιμοποιούνταν αποκλειστικά οι πανύψηλοι πύργοι
Το μεγαλύτερο μέρος της τάφρου στις μέρες μας καλλιεργείται. Εικόνες από μία διαφορετική Πόλη
Η ξεκάθαρη διαβάθμιση των Χερσαίων Τειχών. Αριστερά το Μέγα Τείχος, ακολουθεί η εσωτερική περίβολος, το εξωτερικό Τείχος, η εξωτερική περίβολος, το εσωτερικό πτερό της τάφρου με τις οδοντωτές επάλξεις, η τάφρος και τέλος το εξωτερικό πτερό της τάφρου
Τα Τείχη δεν ήταν μόνο επιβλητικά ως προς το ύψος τους αλλά και μεγαλοπρεπή ως προς το βάθος τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα μικρά προτείχια στις δύο πλευρές της τάφρου, τα οποία επεκτείνονταν τουλάχιστον 2-3 μέτρα κάτω από αυτήν. Έτσι δεν την προστάτευαν μόνο από την πτώση χωμάτων αλλά απέτρεπαν κάθε απόπειρα υπόσκαψής της από τους πολιορκητές.
Ένα μικρό κομμάτι τείχους στο εξωτερικό σημείο της τάφρου που όμως επεκτείνεται πολλά μέτρα κάτω από την επιφάνεια της γής. Η τάφρος προστατεύονταν ανώθεν και κατώθεν. Το χιλιόχρονο αριστούργημα των Τειχών διέθετε πρόβλεψη για κάθε ενδεχόμενο
Ουσιαστικά τα Τείχη της Κωνσταντινούπολης δεν διέθεταν καμμία αδυναμία εκτός από την απουσία τάφρου σε ένα σημείο μεταξύ Πύλης Αγίου Ρωμανού και Πύλης Αδριανουπόλεως και της Κερκόπορτας, μα και αυτή προέκυψε από αναγκαιότητα υπερασπίσεως των Τειχών. 
Ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα στην άμυνα των Τειχών ήταν η διέλευση και υπεράσπιση της περιβόλου. Από την Πύλη της Αδριανουπόλεως ως το σημερινό Τεκφούρ Σαράι δεν υπήρχε επαρκής πρόσβαση στην περίβολο παρά μόνο από την Πύλη. Έτσι οι υπερασπιστές άνοιξαν ένα νέο παραπύλιο από το εσωτερικό της Πόλης, με σκοπό το πέρασμα στην περίβολο. Αυτό το παραπύλιο, η θρυλική Κερκόπορτα, το παραπόρτιο του Ξυλοκέρκου στο σημείο επαφής των Τειχών με το Τεκφούρ Σαράι, αποτέλεσε το ανθρώπινο λάθος υπεράσπισεως της Πόλης.
Μια τέτοια εικόνα αντίκριζαν οι πολιορκητές της Πόλης
Τα Τείχη, παρά την εν μέρη λανθασμένη αναστήλωσή τους, συνεχίζουν να προκαλούν θαυμασμό και δέος
Στην συνέχεια της πορείας προς την Προποντίδα συναντάται η Πύλη της Σηλυβρίας που ονομάζεται και Πύλη της Ζωοδόχου Πηγής, λόγω του ομώνυμου μοναστηριού που βρίσκεται σε κοντινή απόσταση. Μετά την Πύλη της Σηλυβρίας ακολουθούν δύο ακόμα πύλες που η σφράγισή τους έχει γίνει πριν από την Άλωση. 
Η Πύλη της Σηλυβρίας. Και εδώ το εξωτερικό άνω μέρος της Πύλης έχει υποστεί ανακατασκευή
Το μικρό τετράγωνο πάνω από την Πύλη και που τώρα είναι κενό, έφερε πιθανόν ανάγλυφο διάκοσμο με την μορφή της Θεοτόκου
Τα Τείχη ανάμεσα στην Πύλη της Σηλυβρίας και την Πύλη του Βελιγραδίου
Κομψός διάκοσμος από σημείο των Τειχών
Η επόμενη πύλη ονομάζεται του Δευτέρου, καθώς είναι η δεύτερη στρατιωτική πύλη, ενώ στις μέρες μας προτιμάται να αναφέρεται ως Πύλη του Βελιγραδίου, που ονομάζεται επίσης και Ρηγίου αλλά και Αθύρα, επειδή οδηγούσε στις περιοχές του σημερινού Küçükçekmece και Büyükçekmece. Εδώ ξεχωρίζουν έντονα οι παρακείμενοι πύργοι που φρουρούσαν την Πύλη. Ο ασφάλτινος δρόμος που τώρα υπάρχει, ήταν ανύπαρκτος στα χρόνια της Αυτοκρατορίας, όπως και στις υπόλοιπες Πύλες. Την θέση του είχαν πτυσσόμενες ξύλινες γέφυρες εντός της τάφρου, οι οποίες ανεβοκατέβαιναν. 
Επίσης είναι αρκετά εμφανείς οι εργασίες που διατελέστηκαν πριν μερικές μόνο δεκαετίες. Τους περασμένους αιώνες η Πύλη ήταν σε διαφορετική κατάσταση ενώ ταυτόχρονα παρέμενε σφραγισμένη.
Η Πύλη του Δευτέρου
Σκαρφαλώνοντας στους Πύργους, το θέαμα είναι θεσπέσιο. Μπορεί κανείς να παρατηρήσει τα πάντα και κατάλαβα πόσο εύκολο ήταν για τους αμυνομένους να προλαμβάνουν τις κινήσεις του εχθρού.
Εκμεταλλευόμενος τις επάλξεις αποφάσισα να περάσω από τους νεοαναστυλωμένους πύργους στους αυθεντικούς. Το συναίσθημα μέσα στους βυζαντινούς πύργους είναι μοναδικό ενώ αίσθηση προκαλεί η διαφορά στην αισθητική τους, σε αντιδιαστολή με όσους ανακατασκευάστηκαν από την χρηματοδότηση της Unesco.
Προβληματισμό επιφέρει επίσης το γεγονός οτι από την Πύλη της Μελανδησίας ως λίγο μετά την Δεύτερη Πύλη, η περίβολος φιλοξενεί θερμοκήπια και σημεία των Τειχών έχουν μετατραπεί πολλές φορές σε αποθηκευτικούς χώρους.
Ένα από τα πολλά θερμοκήπια ανάμεσα στα Τείχη. Από τον νεοαναστυλωμένο πύργο, λίγο πριν ακολουθήσω τις επάλξεις για να βρεθώ στον απέναντι αυθεντικό. Το τσιμέντο του σήμερα δίνει την θέση του...
...σε διακοσμητικά κομψοτεχνήματα του παρελθόντος

Στις επάλξεις....ανάμεσα στους Πύργους, να παρατηρώ τους νοερούς πολιορκητές της Βασιλεύουσας
Στο εσωτερικό και στις επάλξεις κάθε πύργου χωρούσαν περίπου ως και 60 άνδρες. Το εσωτερικό κάθε πύργου, όπως οι όροφοι, οι σκάλες και η σκεπή ήταν κατασκευασμένα κυρίως από ξύλο. Σημαντική είναι επίσης η εναλλαγή των σχεδίων τους. Από τετράγωνους σε οκτάγωνους και κυκλικούς. Αυτό προσέφερε εκτός από αρμονικές αναλογίες και την πρακτική δυνατότητα καλύτερης υπεράσπισης των Τειχών.
Οι πύργοι των Τειχών, επιβλητικοί ακόμα και σήμερα
Με γραμμές που εξάπτουν την φαντασία...
...που ακόμα αντέχουν στην φθορά του χρόνου...
...και κοιτώντας τους, μεταφέρομαι νοερά σε άλλες εποχές 
Είσοδος από την πίσω πλευρά του πύργου. Από εδώ εισέρχονταν οι πολεμιστές για την υπεράσπιση της Πόλης
Σε ορισμένες περιπτώσεις παρέμεινε η είσοδος μα κατέρρευσε ο πύργος
Ο ήλιος κατευθύνεται προς την δύση του, δημιουργώντας σκιές στα Τείχη. Φωτιές ανάβουν για προστασία από το κρύο
Από αυτό το σημείο των Τειχών και έπειτα, ακολουθεί μεγάλη σύγχυση. Αυτό οφείλεται σε δύο λόγους, έναν σύγχρονο και έναν του παρελθόντος.
Ίσως οι Βυζαντινοί δεν προνόησαν σε επαρκή βαθμό να καταγράψουν με σαφήνεια την τοπογραφία της Πόλης ή πολλά από αυτά τα συγγράμματα καταστράφηκαν. Μετά την Άλωση και για μία μακρά περίοδο στην διάρκεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, το κλίμα ήταν τέτοιο ώστε δεν μπορούσε να γίνει σωστή, αμερόληπτη και λεπτομερής μελέτη και καταγραφή. Έχει υπάρξει ακόμα και ευρωπαίος μελετητής που τους περασμένους αιώνες συνέγραψε ογκώδες βιβλίο για την τοπογραφία της Κωνσταντινούπολης, δίχως καν να την έχει επισκεφθεί!
Ο δεύτερος, σύγχρονος, λόγος είναι το "μικρόβιο" της εποχής μας. Μια εποχή που η πληροφορία μεταφέρεται και εμπεδώνεται ηλεκτρονικά και αρκετά επιπόλαια με "copy-paste" αλλα και χαρακτηρίζεται από απουσία διάθεσης μελέτης και μόχθου.
Όσον αφορά την ταυτοποίηση των Πυλών, διαπίστωσα πως σε γενικές γραμμές ο καθένας γράφει ότι θέλει, απόρροια της αποκοπής και επικόλλησης κειμένων από τον καναπέ. Οι μεγαλύτερες ασάφειες όμως διαπιστώνονται στην ταυτοποίηση της Χρυσής Πύλης και η επόμενη πύλη μετά του Βελιγραδίου, στο σημερινό Γεντί Κουλέ, δεν είναι η αυτοκρατορική Χρυσόπορτα.
Η Πύλη του Επταπυργίου. Και εδώ πάρα πολλές προσθήκες και αλλοιώσεις
Η Χρυσόπορτα, η Πύλη υποδοχής των βυζαντινών Αυτοκρατόρων ήταν, και είναι, η επιβλητικότερη των Πυλών. Επομένως δεν θα μπορούσε να είναι η λιτή πύλη του Yedikule. Η μεγαλειώδης Χρυσή Πύλη στις μέρες μας είναι η πιο αφανής, ανεξερεύνητη και σχεδόν χαμένη ανάμεσα στην λήθη και την παραπληροφόρηση.
Ο χώρος γύρω από την Πύλη βρίθει συμβολισμών. Η Πύλη όπου εισέρχονταν νικητές οι βυζαντινοί Αυτοκράτορες και οι στρατηγοί τους στην Κωνσταντινούπολη είναι σφραγισμένη. Η δεισιδαιμονία των Τούρκων την κρατά κλειστή. Δεν υπάρχει ούτε κάν πρόσβαση σε αυτήν αφού σε αυτό το σημείο το κενό της τάφρου έχει παραμείνει ενώ η παρουσία νεκροταφείου λειτουργεί αποτρεπτικά σε κάθε σκέψη απόπειρα διάνοιξης δρόμου ή διόδου.
Η Χρυσή Πύλη! Κρυμμένη, σφραγισμένη, αποκομμένη και με την παρουσία του νεκροταφείου να εμποδίζει κάθε πρόσβαση προς αυτήν
Έφτασα όσο πιο κοντά της μπορούσα. Στάθηκα αντίκρυ της, θαυμάζοντάς την. Η σκέψη μου ταξίδεψε νοερά δεκάδες αιώνες πίσω, προσπαθώντας να δημιουργήσει εικόνες από εκείνες τις εποχές. Από εδώ εισήλθε ο θρακιώτης στρατηγός Βελισσάριος αλλά και Αυτοκράτορες όπως ο Θεοδόσιος, ο Νικηφόρος Φωκάς, ο Ιωάννης Τσιμισκής, ο Ρωμανός, ο Βουλγαροκτόνος, ο Ηράκλειος, ο Κομνηνός και τόσοι άλλοι καθώς και ο Μιχαήλ Παλαιολόγος το 1261 για να ανακτήσει και πάλι τον θρόνο μετά την Λατινική παρένθεση.
Περνώντας πάνω από τις μουσουλμανικές ταφόπλακες και φτάνοντας αντίκρυ από την Χρυσή Πύλη. Καμμία πρόσβαση προς αυτήν. Φαίνεται ξεκάθαρα όμως το βάθος που είχε η τάφρος και οτι ο τρόπος ένωσης προς την Πόλη πραγματοποιούνταν μόνον με τις πτυσσόμενες γέφυρες.
Η Χρυσόπορτα συνοδεύεται από δύο τεράστιους λευκούς μαρμάρινους πύργους και εκτός της κεντρικής πύλης διαθέτει ακόμα 2 μικρότερες εκατέρωθεν. Η κεντρική πύλη χρησιμοποιούνταν αποκλειστικά για τις αυτοκρατορικές πομπές. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες πριν την Άλωση ονομάζονταν και Φρούριο του Καλοιωάνου.
Η Χρυσόπορτα είναι διακοσμημένη με μάρματα που φέρουν εκπληκτικό διάκοσμο...
...ενώ είναι η μόνη με παρουσία θεοδοσιανών μαρμάρινων κιονοκράνων που έπειτα από 1000 χρόνια εξακολουθούν να σαγηνεύουν με την ομορφιά τους και παρά το ότι κοσμήματα, αγάλματα και λοιπός διάκοσμος εξαφανίσθηκαν ανα τους αιώνες
Η μεγαλειώδης Χρυσόπορτα
Κρυμμένη και αποκομμένη πολύ καλά από την ματιά των περισσοτέρων επισκεπτών στα Τείχη. Πίσω διαφαίνεται ένας εκ των επιβλητικών Πύργων.
Ορισμένα σημεία των Τειχών που ακολουθούν της Χρυσής Πύλης έχουν θυσιαστεί στον βωμό των σύγχρονων υποδομών, όπως το υποθαλάσσιο συγκοινωνιακό μέσο Marmaray και κάποιες λεωφόροι. Το μεγαλύτερο μέρος τους όμως παραμένει ανέπαφο και αναβαθμισμένο λόγω και του όμορφου πάρκου που έχει δημιουργηθεί δίπλα από τα Τείχη.
Ο τελευταίος Πύργος και παράλληλα το τέλος των Θεοδοσιανών Τειχών. Το παραπόρτιο αριστερά ονομάζεται "του Χριστού"
Η περιήγηση, η καταγραφή και η παρατήρηση στο μήκος των Τειχών είναι μια σπουδαία και σπάνια εμπειρία που όμως απαιτεί χρόνο, κούραση, μελέτη, κόπο και με τις αισθήσεις σε διαρκή όξυνση από τις πρώτες πρωινές ώρες ως την δύση του ηλίου.
Παρατηρώντας κάθε σπιθαμή των Τειχών, δεν κατανοεί κάποιος μόνον αυτά αλλά αντιλαμβάνεται καλύτερα ολάκερη την χιλιόχρονη Αυτοκρατορία. Λέξεις ανασύρονται από την σκέψη για να περιγράψουν όσα η ματιά κατέγραψε στα Τείχη και που συνάμα ταιριάζουν απόλυτα με την πορεία της μεγαλύτερης αυτοκρατορίας που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα.
Λέξεις ανακατεμένες όπως μεγαλείο, σοφία, γνώση, υπεροχή, ξεπεσμός, ιδιαιτερότητα, ανασύσταση, ρωγμές, ακμή, λήθη, σαθρότητα, παρακμή, πτώση, διαιώνιση.
Από τις πρωινές ώρες ως την δύση του ηλίου περιπλάνηση στα Τείχη...τα πνεύματα επιστρέφουνε τις νύχτες...
Ο ήλιος δύει, σκορπίζοντας τα γνώριμα πορφυρά χρώματά του στον ορίζοντα ενώ οι σκιές γύρω από τα Τείχη όλο και εντείνονται. Σε λίγο το σκοτάδι θα απλωθεί βαρύ και θα τα αγκαλιάσει ενώ τα πνεύματα θα επιστρέψουν πάλι. Όπως κάνουν κάθε νύχτα εδώ και τόσους πολλούς αιώνες, όπως θα συμβαίνει για μια αιωνιότητα. Οι υπερασπιστές της Πόλης θα στέκουν στις επάλξεις αποκρούοντας τις δυνάμεις των πολιορκητών. Δεν θα μπορούσαν ποτέ άλλωστε να σταματήσουν να ποθούν ή να προστατεύουν το Κόσμημα της Οικουμένης.

64 σχόλια:

  1. Στην 5η [ από το τέλος ] φωτογραφία αναφέρεται ώς ζωή των μοναδικών
    Θεοδοσιανών κιονοκράνων τα 1000 έτη. Μήπως πρόκειται περί αβλεψίας
    και όχι λάθους αφού τα τείχη είναι του 5ου αιώνος ;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα φίλε μου. Ίσως έχει διατυπωθει κάπως περίεργα....ήθελα να πω οτι αν και έχουν περάσει περισσότερα από χίλια έτη, εξακολουθούν να παραμένουν πανέμορφα.
      Καλό σου βράδυ
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  2. Ξενύχτι με χαμπερια!
    Εντάξει Θοδωρή.. πλεον...το τερμάτισες!Δεν υπάρχουν λόγια
    Δεν σου κρύβω οτι μόλις έφτασα στο τέλος της ανάρτησης,άρχισα αυθόρμηττα να χειροκροτώ και με τον άντρα μου να νομιζει οτι την ψώνισα.
    Η ανάρτηση σου είναι απλά καταπληκτική.Ισως το έχεις λίγο καταλάβει ίσως όχι αλλά έχεις βάλει ενα βαθύ αποτύπωμα και το πόσο σπουδαίο είναι αυτό που κάνεις θα φανεί σίγουρα στο μέλλον.
    Είμαι πολύ ενθουσιασμένη με την ανάρτηση, θέλει διάβασμα ξανά και ξανά
    Πολλά πολλά ευχαριστώ

    Ιωάννα/Θεσσαλονίκη

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Ιωάννα μου και πολλά ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια και τα μεταμεσονύχτια χειροκροτήματα. Κατάφερες και διάβασες την ανάρτηση λίγες ώρες αφότου δημοσιεύθηκε.
      Πολλούς χαιρετισμούς στην Θεσσαλονικη και καλή Σαρακοστή
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  3. Κωνσταντίνος Κόττης23 Φεβρουαρίου, 2015 12:33

    Αν και Καθαρά Δευτέρα δεν έχω μπορέσει να βγω απο το σπίτι. Κατάφερες και με "έβγαλες" βόλτα ! Ευχαριστώ ! Καλή Σαρακοστή !

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γειά σου Κωνσταντίνε. Ο καιρός σήμερα μάλλον μας τα χάλασε. Τουλάχιστον απόλαυσες τον περίπατο στα Θεοδόσια Τείχη.
      Και εγώ σε ευχαριστώ για την παρέα, τις αναγνώσεις και την συνεχή συμμετοχή σου.
      Καλή Σαρακοστή και θα τα πούμε σύντομα.
      Χαιρετισμούς
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  4. Καλημερα Θοδωρη.Ευγε για την τοσο κοπιαστικη αναρτηση.Πρεπει να εισαι πολυ ευχαριστημενος που εχεις ενωσει τοσους αναγνωστες.Περιμενουμε τα νεα σου ,παντα με ανυπομονησια και ...περιεργεια θαλεγα..Συμφωνω με την φιλη Ιωαννα απο ΘεσσαλονικηΑυτη η αναρτηση θελει διαβασμα αρκετες φορες.Ευχομαι καλη Σαρακοστη σε ολους.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Μανουέλα.
      Όντως η ανάρτηση πολύ κοπιαστική απο κάθε πλευρά. Μελετούσα για μήνες, περπάτησα πάρα πολύ.
      Μου αρέσει να εναλλάσομαι αρκετά στην θεματολογία των αναρτήσεων και μάλλον το έχω καταφέρει αφού η περιέργεια αυξάνεται.
      Σωστά είπε η Ιωάννα, σωστά ανέφερες και εσύ. Η ανάρτηση σηκώνει αρκετές αναγνώσεις, λόγω όγκου, περιεκτικότητας και φωτογραφιών.
      Πολλές καλησπέρες και καλή Σαρακοστή

      Διαγραφή
  5. Φοβερη αναρτηση+φοβερη μουσικη,παλι μας ταξίδεψες στην Βυζαντινή εποχη.Καθε φωτο και δεκα λεπτα ονειροπολησει !!!!!!

    ευχαριστω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γειά σου Μάκη. Οι φωτογραφίες αποτελούν ένα άριστο εργαλείο για την καλύτερη κατανόηση της περιγραφής των Τειχων. Πράγματι πολλές είναι πάρα πολυ επιτυχημένες.
      Μιας και πιάσαμε το ζήτημα της φωτογραφίας, να προσθέσω πως στην περιήγηση στα Θεοδοσιανά Τείχη και για τις ανάγκες της ανάρτησης τράβηξα περίπου 600 φωτογραφίες, από τις οποίες επέλεξα περιπου 60 ως τις πιο αντιπροσωπευτικές κατά την γνώμη μου.
      Πολλους χαιρετισμούς και να περνάς καλά.
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  6. καλησπέρα Θοδωρή,
    ότι μας στέρησε σήμερα ο καιρός μας το πρόσφερες εσύ απλόχερα. Μέσα από ένα μουντό και βροχερό Βόλο μας "απαγάγεις" για μια τσάρκα στα Θεοδοσιανά Τείχη. Εντυπωσιακή έκπληξη και για μένα προσωπικά η πιο ιερή συνάντηση μετά από αυτήν με την Αγία Σοφία. Έτυχε να κάνω την διαδρομή πρίν δύο χρόνια με δική σου παραίνεση και μπορώ να πώ ότι η πληγή του χαμένου κόσμου εδώ αιμορραγεί ακόμα. Αιμορραγεί και θυμίζει γεγονότα και ελπίδες που θα μπορούσαν να έχουν αλλάξει την ροή της ιστορίας.
    ΥΓ. 'Οντως το αδύναμο τμήμα των Τειχών ήταν το επονομαζόμενο Μεσοτείχειον, ουσιαστικά η κοιλάδα που δημιουργούσε ο ποταμός Λύκος, και το αποτελούσε το τμήμα των τειχών μεταξύ της πύλης του Αγίου Ρωμανού και της πύλης της Ανδριανούπολης ( εδώ η χρυσή επιγραφή ισχυρίζεται ότι απο την πυλη αυτή έγινε η είσοδος του Μωάμεθ στην Πόλη). Ήταν αδύνατο σημείο γιατί οπώς σωστά αναφέρεις οι εκτάσεις έξω από τα τείχη είχαν μια υψομετρική υπεροχή, που διευκόλυνε τα κανόνια του Ουρβανού να εκτελούν τις ευθύγραμμες βολές τους στο ψηλό τμήμα των τειχών.
    Θανάσης από Βόλο

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλημέρα Θανάση μου. Να ξέρεις οτι όταν ξαναέρθεις στην Πόλη και αποφασίσεις να ξαναπερπατήσεις το μήκος τον Τειχών θα τα δείς πάλι με άλλη οπτική διάσταση και ακόμα αναλυτικότερα. Εγώ την διαδρομή από τον Κεράτιο ως την Προποντίδα την έχω πραγματοποιήσει περίπου 5-6 φορές για να φτάσω το επιθυμητό βιωματικό αποτέλεσμα...και ακόμη μια φορά θα το έκανα με πολύ ευχαρίστηση.
      Τους χαιρετισμούς μου στον Βόλο και στο Πήλιο

      Διαγραφή
  7. Φωτεινες σφαιρες φωτος!Με εστειλες μεγαλε.Το πουφηξα ολο το αρθρο σπιθαμη σπιθαμη.Πες μου ρε φιλε ποσο χρονο σε πηρε να κανεις αυτη τη δουλεια με τα τειχη?Δεν ηξερα για την εγκληματικοτητα και επικινδυνοτητα των τοιχων απο περιθωριακα στοιχεια.Και καλα κανεις που το γραφεις γιατι θα ειμασταν ανυποψιαστοι για κατι που δεν το γνωριζαμε.Μπραβο και παλι φιλε.Καλο βραδυ και σε ολη την παρεα.Ανω Πολη Θεσσαλονικη stelios

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλημέρα Στέλιο μου.
      Η κάθε ανάρτηση με απασχολεί αρκετές ημέρες.
      Τώρα σε αυτήν αφιέρωσα περισσότερο καιρό γιατί προηγουμένως θέλησα να μελετήσω αρκετά συγγράματα του προπερασμένου αιώνα αλλά και παλαιότερα, συγκρίνοντας ταυτόχρονα τα εξιστορούμενα μαζί με τις δικές μου προσωπικές εμπειριές και συμπεράσματα με την περιήγηση στα Τείχη. Είναι και φορές που οι ιστορικοί και περιηγητές του παρελθόντος αλληλοδιαψεύδονται ή κάνουν και λάθη λόγω του κλίματος της εποχής τους.
      Τέτοιες διαδικασίες μελέτης μπορεί να πάρουν και μήνες αν χρειαστεί.

      Από εκεί και πέρα, αφιερώθηκε μια ολόκληρη ημέρα στα Τείχη και μετά σίγουρα απαιτείται αρκετός χρόνος για τεχνικά ζητήματα όπως επιλογή φωτογραφιών, σμίκρυνσή τους για να "ανοίγει" γρηγορότερα η σελίδα, μουσική επένδυση κ.λ.π.

      Μετά από αυτό έχει "κατασκευαστεί ο σκελετός" της πρετοιμασίας και προχωράω στο τελικό στάδιο της συγγραφής που και αυτό σίγουρα απαιτεί χρόνο.

      Σε γενικές γραμμές όταν δημοσιεύεται μια ανάρτηση, εγώ ήδη μπαίνω στην διαδικασία προσέγγισης και συγγραφής της επόμενης, διαφορετικά δεν θα γινόνταν να δημοσιεύω στα επιθυμητά χρονικά διαστήματα. Τώρα αν σκεφτείς οτι αυτό γίνεται σχεδόν κάθε εβδομάδα τα τελευταία 5 χρόνια, καταλαβαίνεις οτι μου έχει γίνει τρόπος ζωής.

      Πολλούς χαιρετισμούς στην Θεσσαλονίκη και εύχομαι να περνάς όμορφα.
      Θοδωρής

      Διαγραφή
    2. Βαθια υποκλιση.Τιποτε αλλο!

      Διαγραφή
  8. Συγχαρητήρια Θοδωρή,
    εξαιρετική η διαδρομή σου και πάλι έγινες ... ο οδηγός μας με πληροφορίες, εικόνες, σχόλια μέσα από την ιδιαίτερη ματιά σου. Να συμπληρώσω για την "κατάντια" της Χρυσής Πύλης: πράγματι η τάφρος μετά από το νεκροταφείο δεν επιτρέπει την πρόσβαση, και αυτή την εποχή που το κάστρο Γεντι Κουλέ είναι κλειστό (αποκατάσταση λένε αλλά μάλλον δείχνει εγκατάλειψη δίχως εργάτες, σκαλωσιές ή ενημερωτικές πινακίδες ανακαίνισης), και απορώ που έχουν επιτρέψει να στήσει το τσαντίρι του με όλη τη συναφή πραμάτεια του κάποιος ή κάποιοι και έχει ή έχουν καταλάβει το χώρο ακριβώς πίσω από την Πύλη με τις κολόνες (στη φωτογραφία σου) και πριν το χώρο του κυρίως κάστρου και μάλιστα έχει δεμένα μέσα στη τάφρο δύο σκυλιά - γαΙδούρια ως φύλακες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλημέρα Δημήτρη, καλημέρα στην Αλεξανδρούπολη!
      Σε πολλά σημείω των Τειχών επικραττεί η αντίληψη οτι ο καθένας κάνει ότι θέλει, όπου το θέλει. Πόσο μάλλον στο σημείο πίσω από το Επταπύργιο και την Χρυσή Πύλη όπου δεν πατάει ψυχή, εκτός από μερικούς σαν κι εμάς. Ο εσωτερικός περίβολος και η ευρύτερη περιοχή της Χρυσής Πύλης είναι ήδη στην σκέψη μου.
      Τα σκυλιά τα είδα και εγώ...μάλλον την επόμενη φορά θα πάω με πεσκέσι σουτζούκ με το μέτρο και από δύο μεγάλα κόκκαλα για επιδόρπιο. Ίσως τα καλοπιάσω :-) και μπορέσω να δώ και άλλες λεπτομέριες από κοντά.
      Φιλιά και χαιρετισμούς στην οικογένεια

      Διαγραφή
  9. Μπράβο Θοδωρή, από τις πιο ωραίες σου αναρτήσεις!

    Φαντάζομαι πολύ περπάτημα και κούραση αλλά άξιζε τον κόπο! Όπως ανέφεραν κάποιοι αυτή η ανάρτηση θέλει διάβασμα και ξαναδιάβασμα!

    Χαιρετισμούς

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Γιώργο μου και ευχαριστώ.
      Ναί, σίγουρα πολύ περπάτημα όπως απαιτεί η Πόλη και όπως απαιτεί κάθε αξιόλογη δημοσίευση.
      Καλές αναγνώσεις και καλο βράδυ.
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  10. Κατ' αρχήν οφείλω να εκφράσω τα συγχαρητήριά μου στον Θοδωρή για την θαυμάσια ανάρτηση.Θοδωρή,τα τείχη είναι απο τα δυνατά σου σημεία.¨ έγραψε ο Edmondo de Amicis για τα Θεοδοσιανά τείχη.Για την Χρυσή Πύλη δε ο Roberto de Clari έγραφε Τάσος. Θεσσαλονίκη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Αντε πάλι ο δαίμων του πληκτρολογίου.Αναρωτιέμαι αν η μεγαλοπρέπεια των επιτευγμάτων του ανθρώπου , το μεγαλείο της δύναμης , η δόξα της αρχαιότητας, η μελαγχολία των ερειπίων και η ομορφιά της φύσης αναμείχθηκαν ποτέ σε τέτοιο βαθμό σε ένα θέαμα αντάξιο του Ομήρου, που γεμίζει την ψυχή με θαυμασμό, σεβασμό και τρόμο ...Edmondo de Amicis.Δεν την άνοιγαν ποτέ , παρά μόνο όταν ο Αυτοκράτωρ επέστρεφε νικητής απο το πεδίο της μάχης.Ο κλήρος ερχόταν να τον συναντήσει , η πύλη άνοιγε και μεταφερόταν μπροστά της ένα χρυσό άρμα , που επάνω του υπήρχε ένας χρυσός θρόνος .Ο Αυτοκράτωρ καθόταν στο θρόνο , φορώντας το στέμμα του , και κατευθυνόταν στο παλάτι ανάμεσα σε ζητωκραυγές και πανηγυρισμούς....Roberto de Clari.Ζητώ συγγνώμη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Τάσο μου και ευχαριστώ για την δική σου εβδομαδιαία παρουσία.
      Τα Τείχη έχουν μιλήσει στην καρδιά μου και τα έχω περπατήσει πάρα πολύ, σπιθαμή προς σπιθαμή. Η δημοσίευση με τα Τείχη των Βλαχερνών στα τέλη του προηγούμενου έτους και η ανταπόκρισή σας μου έδωσε ώθηση και για αυτήν.
      Ευχαριστούμε και για την παράθεση των λόγων συγγραφέα και του ιππότη.
      Χαιρετισμούς στην Θεσσαλονίκη

      Διαγραφή
  12. Μπράβο Θοδωρή !!
    Εξαιρετικό ταξίδι στο χρόνο και στο θρύλο....
    Πάνος από Αθήνα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Να 'σαι καλά Παναγιώτη.
      Χαίρομαι που "ταξιδεύουμε" όλοι παρέα.
      Πολλούς χαιρετισμούς

      Διαγραφή
  13. Φίλε Θοδωρή,

    Η σημετινή περιήγηση είναι για μένα ένα ερέθισμα επίσκεψης στους χώρους αυτούς στην επόμενη ταξιδιωτική μου εμπιρεία στην Πόλη. Θα προσπαθήσω να βρώ πολύ χρόνο για να επισκεφθώ όσο το δυνατό περισσότερες περιοχές των τοιχών.
    Το παρόν και το παρελθόν ζωντανεύουν διαβάζοντας σε..

    Χρήστος Τζίκας
    Άνω Πολη Θεσσαλονίκης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γειά σου Χρήστο και καλό μεσημέρι.
      Ελπίζω στην επόμενη επίσκεψή σου να βρεθείς στα Τείχη. Το καλύτερο θα ήταν να αφιερώσεις μια ολόκληρη μέρα σε αυτά, αφού τόσο περίπου χρειάζεται για να τα περπατήσεις.
      Καλησπέρα στην Άνω Πόλη
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  14. Ελένη Ζαράγκαλη24 Φεβρουαρίου, 2015 17:11

    Χίλια ευχαριστώ αγαπητέ Θοδωρή για όλλες τις καταπληκτικές αναρτήσεις που με κόπο και ταλαιπωρία ετοιμάζεις.Γιατί εχω την εντύπωση οτι εμείς οι" Πολήτες" δεν γνωρίζουμε πολλά για τών Πατρίδα μας.!!!
    Και πάλι ευχαριστώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γειά σου Ελένη και σε ευχαριστώ.
      Συμβαίνει αυτό στους περισσότερους ανθρώπους σε όλα τα μέρη του κόσμου. Και εγώ την Αθήνα, γεννημένος και μεγαλωμένος στην Αθήνα αλλά μετά τα 30 άρχισα να την ανακαλύπτω και μόνο ως ολιγοήμερος επισκέπτης της.
      Να είσαι καλά και σε ευχαριστώ και εγώ.

      Διαγραφή
  15. χίλια ευχαριστώ. Καλή Σαρακοστή

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Στέργιος Δράτσας24 Φεβρουαρίου, 2015 21:49

    Μιά ακόμα εκπληκτική ξενάγηση καί μιά μεγαλοιώδης βόλτα στήν Ιστορία τής Βασιλεύουσας τών ονείρων μας!
    Ευχαριστώ Θοδωρή

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Στέλιο μου και ανταποδίδω τις ευχές, όπως και τις ευχαριστίες μου.
      Κάθε περίπατος και περιπλάνηση στην Πόλη είναι μεγαλειώδης. Υπάρχουν άλλωστε τόσα πολλά που ενισχύουν την άποψη αυτήν.
      Σου εύχομαι με το καλό πολλές τέτοιες βόλτες.
      Καλό απόγευμα

      Διαγραφή
  17. ΚΑΛΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ! ΑΞΕΠΕΡΑΣΤΗ!! ΘΑΥΜΑΣΙΑ!! ΕΞΕΡΕΤΙΚΗ!! ΔΕΝ ΕΧΩ ΛΟΓΙΑ! ΠΑΛΙ ΣΥΓΚΙΝΗΘΗΚΑ ΒΑΘΙΑ! ΑΓΙΑΤΡΕΥΤΗ Η ΑΓΑΠΗ Κ ΣΥΓΚΙΝΗΣΗ ΜΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΗ Κ ΦΥΣΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ ΤΡΟΠΟ ΠΟΥ ΓΡΑΦΕΤΕ Κ ΘΟΔΩΡΗ! ΜΑΡΙΑ -ΠΑΤΡΑ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Μαρία, καλησπέρα στην Πάτρα.
      Σε ευχαριστώ πολύ για τα καλά σου λόγια.
      Εύχομαι κάποια στιγμή να βρεθείς και εσύ στην Πόλη και να βιώσεις το συναίσθημα που προκαλούν τα Τείχη από κοντά.
      Καλό απόγευμα και καλό Σαββατοκύριακο.
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  18. Καλσπέρα, Θοδωρή!
    Όποιος έχει πάει στην Πόλη μια-δυο φορές και έχει δει τα περισσότερα τουριστικά σημεία της και, κυρίως, είναι λάτρης της Ιστορίας της, με ό,τι αυτό σημαίνει και όσες διαστάσεις παίρνει, έχει χρέος να επισκεφθεί τα τείχη και να τα περπατήσει σπιθαμή προς σπιθαμή...
    Για μένα ήταν όνειρο να περπατήσω μπροστά, πάνω και πίσω από τα τείχη, όλα τα 6 χιλιόμετρά τους, αλλά αυτή τη φορά που ήρθα στην Πόλη τα κατάφερα. Πράγμα δύσκολο χωρίς τη δική σου παρουσία... Και κανείς από τους αναγνώστες των Χαμπεριών δεν θα μπορεί να καταλάβει αυτή την εμπειρία, παρά μόνο αν την κάνει βίωμα. Δεν θα κουραστώ να λέω και να γράφω ότι είσαι ο πιο αξιόπιστος «οδηγός», ο πιο διακριτικός συνοδοιπόρος και ο πιο διαβασμένος ιχνηλάτης των Τειχών (και όλης σχεδόν της Πόλης, θα έλεγα) που έχω γνωρίσει ποτέ...
    Η ανάρτηση είναι εξαιρετική, άκρως ενδιαφέρουσα και εγώ θα μπορούσα να γράφω με τις ώρες, αλλά ας το αποφύγω καλύτερα. Αυτό που επιπλέον με χαροποιεί είναι ότι η συγκεκριμένη ανάρτηση έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον των αναγνωστών των Χαμπεριών κάτι που φαίνεται και από τον αριθμό των σχολίων αλλά και από την ποιότητά τους. Και αυτό θα χαροποιεί κι εσένα πιστεύω. Είναι το ελάχιστο αντάλλαγμα που παίρνεις, μαζί με τα «ευχαριστώ» μας...
    Ελπίζω όταν η φίλη μου Ελένη διαβάσει την ανάρτηση να μη «θυμώσει» μαζί μου που κάναμε και αυτόν τον περίπατο παρέα...
    Καλή συνέχεια, να είσαι πάντα γερός και να είσαι σίγουρος ότι θα τα πούμε και στο επόμενο!!!!
    Πολλά φιλιά, Θοδωρή!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Μαράκι.
      Να που ένα όνειρο έγινε πραγματικότητα και τα περπάτησες τα Τείχη.
      Πιστεύω οτι διαβάζοντας την ανάρτηση, είχες ένα διπλό βίωμα. Ένα από την περιήγησή σου σε αυτά και ένα όπου μέσα από την ανάγνωση της ανάρτησης, με περισσότερο χρόνο να εμπεδώσεις την διαδρομή.
      Σε ευχαριστώ που άντεξες, κυρίως στις συνεχείς μου στάσεις για φωτογράφιση και παρατήρηση. Ίσως αυτό ήταν και η πιο κουραστική διαδικασία.
      Βέβαια είσαι και λίγο τυχερή, διότι αν δεν νύχτωνε, ίσως αποφασίζαμε να περπατήσουμε το μήκος των Τειχών σε όλη την εσωτερική τους πλευρά...χαχαχα.
      Σε ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια. Η Πόλη και τα Χαμπέρια μου έδωσαν την ώθηση για προσωπική ανακάλυψη πολλών πτυχών του εαυτού μου.
      Πολλά φιλιά και τα λέμε στην επόμενη δημοσίευση και σύντομα επίσης και πάλι από κοντά.

      Διαγραφή
  19. Ίσως η καλύτερη μέρα σου στην Πόλη και μαζί και δική μας.Τα είπες όλα.Θερμά συγχαρητήρια.Σταμάτης-Κιλκίς.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Σταμάτη μου. Κάθε μέρα στην Πόλη είναι μοναδική, διαφορετική από την άλλη.
      Όσον αφορά το "αποτύπωμά" της ως ανάρτηση....εγώ δεν μπορώ να τις ξεχωρίσω και να τις κατατάξω...υπάρχουν άλλωστε και άλλες δημοσιεύσεις που την συναγωνίζονται σε ανταπόκριση και συναισθήματα.
      Να είσαι καλά και πολλούς χαιρετισμούς στο Κιλκίς.
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  20. Και για να μεταδόσω το κλίμα των τελευταίων στιγμών πρίν την Αλωση,μεταφέρω μια παράγραφο από τον Φραντζή, τον ιστορικό της Αλωσης......Και αναβάς ο Βασιλεύς επί ίππου,εξήλθομεν των ανακτόρων περιερχόμενοι τα τείχη,ίνα τους φύλακας διεγείρωμεν προς το φυλάττειν αγρύπνως.Ησαν δε πάντες επί τοις τείχεσι τη νυκτί εκείνη και πύργοις...Ως δε ήλθομεν εν τοις Καλιγαρίοις, ώρα πρώτη της αλεκτοροφωνίας, κατιόντες των ίππων ανήλθομεν εις τον πύργον και ηκούσαμεν συχνώς ομιλείν και θόρυβον μέγαν ποιείν έξωθεν επιτήδειον, και είπον ημίν οι φύλακες, ότι δι" όλης της νυκτός ούτω ποιούσιν.Ησαν γαρ σύρνοντες τα όσα των οργάνων πρός τειχομαχίαν ητοίμασται, φέροντες αυτά εγγύς του ορύγματος.....Τί τρομερές ώρες αγωνίας,Θεέ μου.Τάσος. Θεσσαλονίκη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  21. Καταπληκτική ανάρτηση!!! Μπράβο!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Να είσαι καλά Αγάθη μου...Πολλούς χαιρετισμούς και σε ευχαριστώ πολύ

      Διαγραφή
  22. Τι ΥΠΕΡΟΧΗ ανάρτηση Θοδωρή! Με κάνει να θέλω ν' αρχίζω να σχεδιάζω το επόμενο ταξίδι στην Πόλη μας μόνο και μόνο για την Χρυσόπορτα. Τι μεγαλείο!
    Να 'σαι καλά να μας δείχνεις την Πόλη όπως θα έπρεπε να την βλέπουμε όσοι ερχόμαστε εκεί.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Άντε με το καλό.
      Εξάλλου η Χρυσόπορτα και η περιοχή γύρω από αυτήν ενδύκνειται για πολύ παρατήρηση. Πρόσοχή στα σκυλιά που ανέφερε και ο Δημήτρης πιο πάνω.
      Εννοείται οτι δεν θα παραμελήσεις και τα υπόλοιπα μέρη των Τειχών.
      Πολλούς χαιρετισμούς και καλό απόγευμα

      Διαγραφή
  23. Όπως παντα καταπληκτική ανάρτηση Θοδωρη...εύγε...την εχω κανει την συγκεκριμένη διαδρομή και ξερω ποσο κουραστική ειναι..σημερα ομως την έκανα ξεκούραστα ....αλλα με μεγαλύτερη συγκίνηση γιατι ειδα και διάβασα πράγματα που δεν τα πρόσεξα......σ'ευχαριστουμε πολυ...οταν νοσταλγώ την Πολη" ταξιδεύω" μαζι σου...ο θεος να σε εχει καλα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γειά σου Ελισάβετ μου.
      Η διαδρομή κουραστική για το σώμα αλλά ελαφραίνει την ψυχή.
      Χαίρομαι που απόλαυσες ξεκούραστα την διαδρομή μέσα από την παρουσίασή μου και παρατήρησες πολλές λεπτομέριες που σίγουρα με την πρώτη φορά δεν είναι εύκολο να παρατηρήσει κάποιος.
      Πολλούς χαιρετισμούς και να είσαι καλά.

      Διαγραφή
  24. Καλησπέρα φίλε μου χρονια πολλα για την γιορτη σου άλλο ενα υπέροχο ταξίδεμα με μοναδικές λεπτομέρειες

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σε ευχαριστώ πολύ για τις ευχές και τα καλά λόγια. Να είσαι και εσύ πάντα καλά και υγιής.
      Πολλούς χαιρετισμούς
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  25. Θοδωρή μου, το παθαίνω σχεδόν σε κάθε σου ανάρτηση που διαβάζω. Θέλω να σου πω τόσα πολλά κι εγώ, αλλά με τρώει η συγκίνηση και καταλήγω είτε να μη λέω τίποτα είτε απλώς να σε ευχαριστώ. Ίσως τα τείχη της Πόλης να είναι η πιο δραματική μαρτυρία της ύπαρξης της. Έστω και διαδυκτιακά, αυτό το οδοιπορικό είναι συγκλονιστικό. Να είσαι καλά, να έχεις δύναμη για να συνεχίσεις το έργο που επιτελείς φίλε μου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Ανίτα μου.
      Αυτό μάλλον συμβαίνει επειδή οι αναρτήσεις διαθέτουν αμεσότητα ενώ παράλληλα είναι γραμμένες με απλό τρόπο και ειλικρίνεια. Δίχως να κάνουν επίδειξη γνώσεων ή συλλογή πληροφοριών αλλά γραμμένες με συναισθήματα και καρδιά.
      Να είσαι και εσύ καλά και σε ευχαριστώ πολύ.
      Καλό βράδυ
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  26. Θοδωρή;;;
    Πώς το κάνεις αυτό;;;
    Πώς καταφέρνεις συνέχεια να ανεβάζεις τον πήχη όλο και ψηλότερα;
    Η Ιωάννα θεωρεί ότι "πλέον... το τερμάτισες!" και από τη μια αντιλαμβάνομαι πλήρως τι εννοεί αλλά από την άλλη αμφιβάλλω αν είναι έτσι. Δε νομίζω ότι μπορούμε να σου έχουμε... εμπιστοσύνη!!! Είμαι σίγουρη ότι ακόμα μεγαλύτερα επιτεύγματά σου μας περιμένουν στο μέλλον και δεν ξέρεις πόσο με χαροποιεί η σκέψη αυτή.
    Γράφτηκαν τόσα όμορφα, ενθουσιώδη και επαινετικά σχόλια, για την ίσως ογκωδέστερη, πληρέστερη και πλουσιότερη ανάρτηση των Χαμπεριών (δικοί σου χαρακτηρισμοί), που δεν ξέρω σαν τι μπορώ να συμπληρώσω.
    Άξιος ο τόσο μεγάλος κόπος σου. Το επίπονο περπάτημα, που τόσο παραστατικά μας περιέγραψες, αλλά και η επί μήνες μελέτη 5000 σελίδων, σχετικών συγγραμμάτων, άξιζαν αναμφίβολα κάθε δευτερόλεπτο. Ελπίζω μόνο, όπως και η φίλη μας η Μαρία, από την πλευρά μας, να σε χαροποιούμε με την ανταπόκρισή μας, ως ελάχιστη ανταπόδοση, αν και πιστεύω ότι σε ένα, μάλλον μεγάλο, βαθμό "ο δρόμος είναι η χαρά".
    Μαρία την ανάρτηση τη διάβασα μόλις μια ώρα μετά τη δημοσίευσής της, γνωρίζοντας ότι ήσουν συνοδοιπόρος του Θοδωρή και όχι... δε θύμωσα. Απλά απογοητεύτηκα, που δεν κατάφερα να είμαι μαζί σας, ζήλεψα και... πείσμωσα! Θα την κάνω πάση θυσία αυτή τη διαδρομή με το Θοδωρή. Άσε που από τώρα έχω ξεκινήσει μελέτη γιατί είμαι σίγουρη ότι θα με εξετάσει! Έχω δηλώσει βλέπεις λάτρης των Τειχών.
    Θοδωρή, έχω πολλά ακόμα στο μυαλό μου αλλά, επειδή κοντεύει να πάρει διαστάσεις ανάρτησης το σχόλιο, κλείνω, ελπίζοντας να πάρεις στα σοβαρά τις παραπάνω... απειλές μου.

    Πολλές ευχαριστίες και πολλές ευχές για ένα όμορφο βράδυ σε όλους.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ήμουν σίγουρη πως δεν θα θύμωνες και μου αρέσει που πείσμωσες! Είμαι βεβαία ότι κάποια στιγμή στο άμεσο μέλλον θα πάμε οι δυο μας στην Πόλη, ένα ταξίδι που το χρωστάμε στους εαυτούς μας, και θα «κλείσουμε» τον Θοδωρή να μας κάνει τα περιπατητικά του κόλπα. Συμφωνείς; Πιστεύω πως ναι!
      Περιμένω απάντηση κατ' ιδίαν από σένα και δημόσια δέσμευση από τον Θοδωρή!
      Καλό απόγευμα σε όλους!!!!

      Διαγραφή
    2. Καλησπέρα Ελένη μου.
      Ο πήχης ανεβαίνει ψηλότερα γιατί τα βιώματα γίνονται περισσότερα, ορθότερα αλλά και επειδή η Πόλη μοιάζει ώρες ώρες να μου ξεδιπλώνει απλώχερα τις ιδιαίτερες πτυχές της.
      Από το αποτέλεσμα της ανάρτησης...σαφώς άξιζαν όλα...και η κούραση, η προετοιμασία για αυτό αλλά και η συγγραφή αφού σίγουρα θα έβγαινε μεγάλη ανάρτηση και έπρεπε να φτιαχτούν όλα πολύ περιεκτικά για να μην καταντήσει "βαριά" και βαρετή.
      Για τον λόγο αυτό άφησα εκτός μια πτυχή των Τειχών, με την οποία θα ασχοληθώ σε μία αυτόνομη δημοσίευση και με ιστοριοδιφική διάθεση. Άντε...βγάλαμε και την είδηση.
      Η Μαρία άντεξε άξια εκείνη την μέρα και με το καλό την επόμενη φορά να είσαι και εσύ μαζί. Και με δημόσια δέσμευση για να μην της χαλάσω το χατίρι.
      Καλό απόγευμα και φιλιά και στις δύο σας.

      Διαγραφή
  27. Εντυπωσιακός όπως πάντα και στις περιγραφές και στις αναλύσεις και στις φωτογραφίες σου.
    Ετσι , χάρη σε σένα, εύκολα μπόρεσα να καταλάβω πως πετύχαν να θωρακίσουν την πόλη και δυσκολεύουν τις επιθετικές κινήσεις των εχθρών της. Θαύμασα την ιδιοφυία που γέννησε τα τείχη τότε αλλά και την επιβλητική παρουσία τους στις μέρες μας παρά τις αντιξοότητες και την ασέβεια που δέχονται.
    Ενα μεγάλο ευχαριστώ και γι αυτήν την παρουσίαση και, -σε συνέχεια όσων μας επεσήμανες- να προσέχεις στα μέρη που ακούραστα γυρνάς κι αναζητάς τα θέματά σου.
    Καλό βράδι απ την Αθήνα,
    Στέφη

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  28. Εντυπωσιακός όπως πάντα και στις περιγραφές και στις αναλύσεις και στις φωτογραφίες σου.
    Ετσι , χάρη σε σένα, εύκολα μπόρεσα να καταλάβω πως πετύχαν να θωρακίσουν την πόλη και δυσκολεύουν τις επιθετικές κινήσεις των εχθρών της. Θαύμασα την ιδιοφυία που γέννησε τα τείχη τότε αλλά και την επιβλητική παρουσία τους στις μέρες μας παρά τις αντιξοότητες και την ασέβεια που δέχονται.
    Ενα μεγάλο ευχαριστώ και γι αυτήν την παρουσίαση και, -σε συνέχεια όσων μας επεσήμανες- να προσέχεις στα μέρη που ακούραστα γυρνάς κι αναζητάς τα θέματά σου.
    Καλό βράδι απ την Αθήνα,
    Στέφη

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Στέφη μου. Και εγώ σε ευχαριστώ για την όμορφη και συχνή παρουσία σου.
      Χαίρομαι που η παρουσίαση των Τειχών ήταν τόσο έυστοχη, άμεση και παραστατική.
      Στόχος επιτεύχθει και συνεχίζουμε δυναμικά, με μεράκι, αγάπη και σου υπόσχομαι με προσοχή.
      Φιλιά και καλό βράδυ

      Διαγραφή
  29. Καταπληκτική ανάρτηση. Το blog σου είναι βασικό εργαλείο όταν επισκέπτομαι την Πόλη, αλλά αυτή την φορά ξεπέρασες κάθε προηγούμενο . Μπράβο και ελπίζω κάποια στιγμή σε κάποια περιήγηση να σε συναντήσουμε....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Παναγιώτη και σε ευχαριστώ για τα καλά λόγια.
      Αν και δεν επιθυμώ να χαρακτηρίζω τα Χαμπερια ως ταξιδιωτικό οδηγό, σίγουρα δίνουν το έναυσμα για διαφορετικές περιηγήσεις.
      Και εγώ θα χαρώ κάποια στιγμή να συναντηθούμε.
      Πολλούς Πολίτικους χαιρετισμούς.
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  30. Συγχαρητήρια για την παρουσίαση! Πολύ μεστή παρουσίαση και ωραίες φωτογραφίες! Να είσαι καλά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  31. ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ Η ΚΕΡΚΟΠΟΡΤΑ;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Η θρυλούμενη Κερκόπορτα δεν υπάρχει πιά όπως εμείς φανταζόμαστε να την αντικρίσουμε.
      Το σημείο μεν είναι προσβάσιμο αλλά πλέον εκεί υπάρχει ανακατασκευασμένο μέρος των Τειχών, οι εργασίες των οποίων πραγματοποιήθηκαν το 1980.

      Πολλούς χαιρετισμούς

      Θοδωρής

      Διαγραφή
    2. ΘΕΟΔΩΡΕ ΑΝ ΘΕΛΕΙΣ ΒΑΛΕ ΜΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΤΗΣ ΚΕΡΚΟΠΟΡΤΑΣ ΟΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΤΩΡΑ ΚΑΙ ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΠΙΣΤΗ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΑΠΟ ΑΛΛΟ ΣΗΜΕΙΟ ΤΟΥ ΤΕΙΧΟΥΣ ΑΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΙΔΙΑ ΚΡΥΦΗ ΠΥΛΗ.

      Διαγραφή
    3. Επειδή δεν γίνεται να παραθέσω φωτογραφία εδώ στον σχολιασμό, στείλε μου μήνυμα στο e-mail μου, να σου την αποστείλω.
      theoboufi@googlemail.com

      Φιλικά
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  32. ΣΟΥ ΕΣΤΕΙΛΑ ΤΟ email,ΠΕΡΙΜΕΝΩ, ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  33. Ευχαριστούμε για την μοναδικά συγκινητική περιήγηση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  34. Μπράβο !!!!!!!!!!
    Κρίμα που σταματήσατε αυτες τις μοναδικες περιήγησης σας

    ΑπάντησηΔιαγραφή