Σάββατο 4 Οκτωβρίου 2014

Στο τζαμί του Πορθητή

Αγναντεύοντας από μακριά την όψη της Πόλης είναι εμφανής η παρουσία των σημαντικοτέρων τζαμιών στις λοφογραμμές πάνω από τον Κεράτιο κόλπο. Προεξέχουσα θέση στα μνημειώδη αυτά κτίσματα που απεικόνιζουν την ισχύ της οθωμανικής αυτοκρατορίας έχει και το Fatih Camii, το τζαμί του Πορθητή. Εντυπωσιακό στον όγκο, χτισμένο σε σημείο με πολλές ιδιαιτερότητες και σημείο ταφής ενός ανθρώπου γεμάτου αντιθέσεις, που όμως έδωσε την ευκαιρία στους οθωμανούς να μετάσχουν στην κούρσα του άρματος της παγκόσμιας ιστορίας, του σουλτάνου Mehmed 'II. Το ιδιαίτερο για εμένα είναι πως κάθε φορά που θα βρεθώ στο τζαμί που του έχει αφιερωθεί, έχω την ευκαιρία να εμβαθύνω τους πολύπτυχους στοχασμούς μου.
Το τζαμί Φατίχ όπως διακρίνεται από τον Κεράτιο ενώ πιο κάτω διακρίνεται η Μονή Παντοκράτορος, με φωτογραφική αφομοίωση ανάμεσα στις δυό κατασκευές. Μέχρι πρίν από 553 χρόνια την θέση του τζαμιού κατείχε ο ναός των Αγίων Αποστόλων
Αν και το τέμενος του Πορθητή κατασκευάστηκε λίγα έτη μετά την Άλωση, το 1463, από τον Σινάν Ατίκ, ως το πρώτο τεραστίων διαστάσεων τζαμί που ήταν αφιερωμένο σε σουλτάνο, αυτό που αντικρίζει κανείς σήμερα είναι μόλις του 1771. Ο καταστροφικός σεισμός του 1766 σχεδόν το ισοπέδωσε και το μόνο μέρος που διασώθηκε από την πρώτη κατασκευή είναι τμήματα του αίθριου του. Έτσι λοιπόν είναι φυσιολογική η μερική διαπίστωση χαρακτηριστικών της κούφιας μεγαλοπρέπειας που πηγάζει από την επιρροή του ρυθμού νεομπαρόκ.
Η ανατολική πλευρά του τζαμιού
Ο χώρος του αίθριου παραμένει περισσότερο λιτός μα παράλληλα επιβλητικός και μεγαλοπρεπής

Ο ανατολικός τοίχος του τζαμιού ονομάζεται kible. Χαρακτηριστικό της εποχής που ανακατασκευάστηκε είναι η παρουσία περισσοτέρων παραθύρων λόγω της σημασίας του φωτός και των σκιών
Το Fatih Camii παρέμενε το μεγαλύτερο της Πόλης ως την κατασκευή του Süleymaniye ενώ εκτός από το μειονέκτημα των 4 στηριγμάτων, ο μεγάλος του χώρος είναι ιδανικός στην χρήση της ομαδικής προσευχής
Ένα από τα χαρακτηριστικά του μπαρόκ είναι η υπερβολή στην διακόσμηση και τα χρώματα. Καμία επιφάνεια δεν μένει αδιακόσμητη και η εναλλαγή των χρωμάτων δίνει την σκυτάλη στα παιχνίδια του φωτός, με την έντονη λάμψη αλλά και συχνά με την χρήση σκιών. Παρατηρώντας τις απομιμήσεις των θεοδοσιανών κιονοκράνων που καλύπτουν αρκετές γωνιές, αναλογίστηκα και την εναλλαγή της επιρροής ανάμεσα στην οθωμανική αυτοκρατορία και τις ευρωπαικές δυνάμεις. Όταν στις αρχές του 16ου αιώνα οι ευρωπαίοι είχαν θαμπωθεί και εν μέρη επηρεαστεί από την αίγλη και την ακμή της οθωμανικής δυναστείας, τον 18ο αιώνα οι ρόλοι είχαν πλέον αντιστραφεί αφού η παρακμή της είχε άλλωστε ήδη ξεκινήσει.
Ο ψευδοθεοδοσιανός κίονας με μόνο σκοπό απλά να καλυφθεί η επιφάνεια
Παιχνίδια με τα χρώματα και το φως...
...εντείνουν την εικόνα του πλούτου και της υπερβολής
Σίγουρα κάθε επίσκεψη στο τζαμί του Πορθητή, φέρνει στον νού μου και τον ναό των Αγίων Αποστόλων, που βρίσκονταν σε αυτό το σημείο. Ήταν άλλωστε η 2η μεγαλύτερη εκκλησία της Κωνσταντινούπολης και μία από τις σπουδαιότερες αφού εδώ βρίσκονταν ο χώρος ταφής Αυτοκρατόρων και Πατριαρχών αλλά και ήταν σημείο εναποθέτησης Αγίων Λειψάνων και χριστιανικών κειμηλίων.
Ο πρώτος ναός κατασκευάστηκε το 330, επί Μέγα Κωνσταντίνου και το 550 αντικαταστάθηκε από μεγαλοπρεπέστερο οικοδόμημα, κατασκευαστές του οποίου ήταν οι Ανθέμιος και Ισίδωρος. Η 4η Σταυροφορία του 1204 προκάλεσε στον ναό τρομερές καταστροφές, λεηλασίες και σύλησεις.
Η τελική καταστροφή του επήλθε το 1461 όταν εγκαταλήφθηκε από εδώ η 8ετής παρουσία της έδρας του Πατριαρχείου.
Η διακόσμηση στα λοφία μου έφερε στον νού αναπαραστάσεις εξαπτέρυγων...
...ενώ άλλες μου θύμισαν μορφές Αγίων να με παρακολουθούν...
...και μόλις αντίκρισα αυτό μέσα στο τζαμί, σκέφτηκα αμέσως τα χαρακτηριστικά Αγιασματάρια που συναντώ σε τόσες πολλές εκκλησίες της Πόλης
Ο χώρος γύρω από το τζαμί. Εδώ υπήρχαν δεκάδες τάφοι Αυτοκρατόρων και Πατριαρχών.
Βέβαια η αρχιτεκτονική του τζαμιού δεν έχει καμία σχέση με εκείνη της μεγαλοπρεπούς βυζαντινής εκκλησίας. Αυτή αποτυπώνεται στον πεντάτρουλο ναό του Αγίου Μάρκου στην Βενετία, ο οποίος χτίστηκε με πρότυπο την εκκλησία των Αγίων Αποστόλων.
Περιτριγυρίζοντας το τζαμί, έφτασα στον χώρο που βρίσκεται ο τουρμπές του Πορθητή. Όταν βρίσκομαι εδώ, θυμάμαι πάντα τις πρώτες μου επισκέψεις στο Fatih Camii, όταν αδαής και αγνοώντας τόσα πολλά στοιχεία, προσπαθούσα να συνδυάσω στον νού μου το τζαμί με τον ναό των Αγίων Αποστόλων, να βρώ συνδετικά στοιχεία ανάμεσα στα δυο οικοδομήματα και ίχνη από την εκκλησία.
Ο τουρμπές του Πορθητή
Και εδώ δίνεται έμφαση στους χρωματισμούς
Το σύμβολο της δυναστείας των Οσμανιδών
Ακριβώς με τον ίδιο τρόπο σκέψης, προσέγγιζα κάποτε και τον τάφο του Πορθητή, λαμβάνοντας υπόψιν μου τους θρύλους και τις αναφορές "ειδικών" και "τουρκολόγων" που αναφέρουν πως ο σουλτάνος ασπάστηκε τον Χριστιανισμό και κηδεύτηκε ως χριστιανός εκεί, για να συνεχίσει την παράδοση των βυζαντινών Αυτοκρατόρων.
Αυτά πλέον με αφήνουν αδιάφορο και συνήθως απαντώ με ένα: "ε και;".
Σίγουρα φαντάζουν εντυπωσιακές οι αναφορές που θέλουν τα πορτραίτα του Πορθήτη να κρύβουν συμβολισμούς, όπως αυτό με το τριαντάφυλλο στο χέρι που λέγεται οτι συμβολίζει τον Πορθητή ως προστάτη του Χριστιανισμού.
Οτι ο ισχυρότερος εκπρόσωπος των μουσουλμάνων απέρριψε το Ισλάμ για να ασπαστεί τον Χριστιανισμό, σίγουρα ικανοποιεί πολλά αυτιά, τους γεμίζει με ικανοποίηση και τους πιστοποιεί πως ο Χριστιανισμός είναι η ανώτερη θρησκεία. Αυτά όμως είναι ιδεολογήματα και ερωτήματα του τύπου: ποιό δόγμα είναι το καλύτερο και ποιό είναι το αμέσως πιο συμπαθητικό, κατατάσσονται στην ίδια κατηγορία με τα χαζοερωτημάτα: Ποια χώρα έχει την καλύτερη κουζίνα, ποια τις καλύτερες παραλίες, ποιός αθλητικός σύλλογος είναι ο καλύτερος, ποιός είναι πρώτος και ποιός δεύτερος κ.ο.κ.
Τα λόγια μετράνε λιγότερο από τις πράξεις και τα στοιχεία που οφείλουμε καλύτερα να δούμε είναι ο τρόπος των αντιδράσεων του, οι επιλογές του, η στάση και ο τρόπος του βίου και της σκέψης του.
Το τεράστιο κενοτάφιο του αφού ο σουλτάνος βρίσκεται σε μουμοποιημένη κατάσταση σε μια κρύπτη ακριβώς κάτω από τον ανατολικό τοίχο του τζαμιού, που οδηγεί εκεί ένα τούνελ 150 μέτρων!

Μπορεί να ήταν ένας από τους σπουδαιότερους μεταρρυθμιστές της οθωμανικής δυναστείας, ο πιο διορατικός και ανοιχτόμυαλος από όλους τους σουλτάνους αλλά παράλληλα ήταν ένας αμείλικτος δυνάστης. 
Ενώ είχε σίγουρα επιρροές από την χριστιανή και μάλλον ελληνικής καταγωγής μητέρα του, δεν δίστασε να εκτελέσει τον Λουκά Νοταρά επειδή αρνήθηκε να παραδώσει τον γιό του στις ορέξεις του. 
Εκτιμούσε τον ελληνικό πολιτισμό αλλά την μέρα της Αλώσεως το αίμα έρεε στα σοκάκια όπως το νερό ύστερα από ξαφνική μπόρα.
Έδινε ευκαιρίες σε σκλάβους να ανέλθουν στα υψηλότερα αξιώματα της αυτοκρατορίας του μέσα όμως από την απάνθρωπη τακτική του παιδομαζώματος.
Αυτοπροβάλλονταν ως προστάτης των μειονοτήτων και των καταδιωγμένων αλλά στις μέρες του ανθούσαν τα σκλαβοπάζαρα.
Οραματίστηκε και δημιούργησε την πολεθνική ταυτότητα της Πόλης με τις 72μίση εθνικότητες αλλά με τακτικές όπως το "σουργκούν", δηλαδή με μετακίνηση πλυθησμών δια της βίας.
Επέτρεψε τις διπλές ταυτότητες των κατοίκων της Πόλης ενώ παράλληλα επέβαλε ακόμα και ενδυματολογικούς περιορισμούς.
Μεγάλος συλλέκτης χριστιανικών κειμηλίων και κειμένων, όμως λέγεται πως δεν δίστασε να κόψει το χέρι του αρχιτέκτονα Σινάν Ατικ, δηλαδή του χριστιανού Χριστόδουλου, επειδή δεν έμεινε απόλυτα ικανοποιημένος από την κατασκευή του τζαμιού του.
Άνθρωπος με σεβασμό που όμως εφάρμοσε και θεωρούσε αναγκαιότητα την τακτική της αδελφοκτονίας ως μέσο εξασφάλισης του θρόνου.
Ο σουλτάνος Mehmed συγκέντρωνε πάνω του όλες τις αντιθέσεις. Μπορούσε να είναι ταυτόχρονα ωμός και ευγενής, ανεκτικός και άσπλαχνος, σωτήρας και δολοφόνος, ευσεβής και παιδεραστής.
Πολλές φορές προσπαθούμε να κατανοήσουμε και να εξηγήσουμε συμπεριφορές και πράξεις του μακρινού παρελθόντος με τις τωρινές αντιλήψεις και οπτικές γωνιές. Κάτι τέτοιο βέβαια είναι ενσφαλμένο και κρύβει κινδύνους για λανθασμένα συμπεράσματα. Το ίδιο αφορά και τούτες τις μακρινές εποχές, ήθη, έθιμα και πολιτισμούς και πρόσωπα.
Το τζαμί του Πορθητή. Στους μιναρέδες του πραγματοποιήθηκε το 1932 η πρώτη απόπειρα καλέσματος σε προσευχή στα τουρκικά, κάτι που όμως δεν συνεχίστηκε. Δεξιά βρίσκεται ο τουρμπές της συζήγου του Γκιούλμπαχάρ Χατούν Α', ενώ το αριστερό τρουλαίο κτίσμα είναι βιβλιοθήκη
Η περιπλάνηση στο κιουλιγιέ του Πορθητή έφτανε σιγά σιγά στο τέλος της. Και καθώς η μικρή περιπλάνηση μέσα από τον καλαίσθητο και γαλήνιο τουρμπέ με οδηγούσε προς την πολύβουη λεωφόρο Fevzi Paşa, οι σκέψεις γύρω από εκείνη την περίοδο της ιστορίας και τα πρόσωπα που την σημάδεψαν δεν έλεγαν να καταλαγιάσουν. Η Πόλη κρατά ακόμα όλα τα μυστικά στα έγκατά της.

20 σχόλια:

  1. Πολύ διεισδυτική και ενδιαφέρουσα ανάλυση της προσωπικότητας και του έργου του Φατίχ που παρουσιάζει πολλά κοινά σημεία και με τον Σουλεϊμάν που ελάχιστη σχέση με την προσωπικότητα που παρουσιάστηκε στο τηλεοπτικό σήριαλ. Τουλάχιστον ο Φατίχ εκτέλεσε τον φίλο του Μαχμούτ Πασά και τα αδέλφια του για την αποφυγή εμφυλίου και όχι τα παιδιά του. Αν υπάρχει τέτοια δυνατότητα, θα ήταν ενδιαφέρουσα για κάποιους από τους αναγνώστες σου και μια φωτογράφιση ορισμένων τμημάτων από τις παλιές βυζαντινές τοιχοποιίες που υπάρχουν στον περίβολο μια και ότι άλλο υπάρχει εκεί χρονολογείται από το 1700 και μετά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα φίλε μου και σε ευχαριστώ. Θέλησα να κινηθώ κάπως διαφορετικά στην προσέγγιση του τζαμιού από το ύφος που έχει παρουσιαστεί και αναπαραχθεί σε τόσα πολλά μέσα.

      Για τα τηλεοπτικά δεν έχω άποψη. Εδώ και περίπου 5 χρόνια δεν έχω παρακολουθήσει τηλεόραση και τα τελευταία 3 η συσκευή απουσιάζει και από το σπίτι μου. Φαντάσου τώρα λοιπόν σε ότι αφορά τα σήριαλ.

      Για τις φωτογραφίες που αναφέρεις στο τέλος...θα πώ μόνο οτι είναι κάτι που αφορά διαφορετική ανάρτηση για να μην τα πολυμπλέξουμε και βγούν οι αναρτήσεις με τεράστιο όγκο.
      Ετοιμάζω κάτι ξεχωριστό και όμορφο και σίγουρα θα συμπεριλάβω αρκετό τέτοιο υλικό πού ήδη διαθέτω και επεξεργάζομαι.

      Να είσαι καλά και καλό Σαββατοκύριακο.
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  2. Η ΜΟΥΜΙΑ ΤΟΥ ΠΟΡΘΗΤΗ ΦΑΙΝΕΤΑΙ?
    ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΣΚΕΨΙΜΗ?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Φίλε μου, όταν βρεθείς στο εσωτερικό του τζαμιού και κοιτάξεις τον ανατολικό τοίχο, απλά φαντάσου πως βρίσκεται ακόμα εκεί κάτω.
      Για επίσκεψη, ούτε για αστείο. Τέτοια πράγματα δεν λέγονται ούτε καν για πλάκα.
      Τα τελευταία 533 χρόνια μόνον δύο άνθρωποι βρέθηκαν εκεί.
      Όσον αφορά την ταρίχευσή του, λέγεται οτι είναι αρκετά ιδιαίτερη και διαφορετικής μορφής από εκείνης που χρησιμοποιούνταν για παράδειγμα στην Αίγυπτο. Σπάνιας μορφής αλλά όχι και μοναδικό φαινόμενο αφού έχει χρησιμοποιηθεί και για άλλους σουλτάνους όπως ο Bayezid καθώς και από τους Σελτζούκους Τούρκους. Επίσης για τους Τούρκους αυτού του είδους η ταρίχευση έχει και προισλαμικό ιστορικό περιεχόμενο.

      Να είσαι καλά και πολλούς Πολίτικους χαιρετισμούς
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  3. Κωνσταντίνος Κόττης04 Οκτωβρίου, 2014 18:33

    Ειδικά στην Πόλη όπου και να ταξιδέψω η μνήμη με πληγώνει. Ευχές απο την φθινοπωρινή Θεσσαλονίκη !
    Υ.Γ.: Ο Μωάμεθ κανονικά ήταν Μεχμέτ και όχι Μοχάμαντ;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γειά σου Κωνσταντίνε μου.
      Εγώ θα έλεγα Mehmed. Για τους Τούρκους και τις λίγες συζητήσεις που πραγματοποίησα μαζί τους, δεν τίθεται κάποιο άλλο όνομα για τον πορθητή.
      Καλά να περνάς.
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  4. Θοδωρή ωραία δουλειά, ανεξάντλητης μελαγχολίας. Ίσως το πιο σημαντικό μέρος της Πόλης μετά την Αγιά Σοφιά. Ένα μέρος που σε συνδέει άμεσα με τους κακούς χρόνους της άλωσης αλλα και τους προγενέστερούς της. Δεν έχω πάει ακόμη αλλά θέλω να βρεθώ εκεί, να ξεχασθώ και να φαντασιωθώ τόσα και τόσα... Σε ευχαριστώ για την δόση που μας δίνεις.
    Θανάσης (Βόλος)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γειά σου Θανάση μου. Όντως στο τέμενος του Φατίχ δεν προσέρχονται πολλοί επισκέπτες της Πόλης.
      Λίγο οι αντιλήψεις που υπάρχουν για εκείνη την περιοχή, λίγο οι συνειρμοί που φέρνει στον νού η λέξη Πορθητής, λίγο τα άλλα ενδιαφέροντα συμβάλλουν στην αποφυγή του περάσματος από την περιοχή.
      Μια περιοχή όμως που προσφέρει πολλά και μετά το πέρασμα από το τζαμί υπάρχουν τόσα πολλά πράγματα να δεί και να κάνει κάποιος.
      Εύχομαι την επόμενη φορά να έρθεις και ως εδώ.
      Τους χαιρετισμούς μου στον Βόλο.
      Θοδωρής

      Διαγραφή
    2. Αγαπητέ Θοδωρή, πολλές ευχαριστίες γιά τίς τόσο πολύτιμες καί λεπτομερείς πληροφορίες πού δίνεις σχετικά μέ τήν Πόλη! Μέσα απ' τίς περιγραφές σου καί τίς φωτογραφίες είναι σάν νά είμαι εκεί μαζί σου καί τά επισκέπτομαι κι' εγώ, βλέποντάς τα μέσα από τά μάτια σου!!! Εξαιρετική η δουλειά σου καί εύχομαι νά είσαι πάντα έτσι δημιουργικό καί ανήσυχο πνεύμα, μέ διάθεση γιά ενημέρωση ημών τών αδαών!!!! Όταν πάς στόν ωραίο μας Βόλο καί ανέβεις στό Πήλιο, νά περάσης όμορφα καί επιστρέφοντας στήν Πόλη, νά πάρης μαζί σου τίς μυρωδιές καί τά χρώματα αυτού τού υπέροχου βουνού!!! Νά έχεις μιά καλή εβδομάδα!! Φιλικά, Ντίνα Τουλάκη.

      Διαγραφή
    3. Γειά σου Ντίνα μου. Χαίρομαι που οι αναρτήσεις είναι παραστατικές και με αμεσότητα. Παραμένει πάντα ένας από τους πρωταρχικούς μου στόχους.
      Να περνάς όμορφά και θα τα ξαναπούμε σύντομα.
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  5. Επεφημίσθη δε πρώτον,ως έοικε,τώ ονόματι της Αγίας Τριάδος.Είτα δε,μετακομισθέντων και αποτεθέντων εν αυτώ,υποκάτωθεν της Αγίας Τραπέζης των ιερών λειψάνων,Τιμοθέου μεν του Αποστόλου εξ Εφέσσου τω 356,τω δε επομένω έτει, Ανδρέου και Λουκά των Αποστόλων,του μεν πρώτου εκ Πατρών της Αχαίας ,θατέρου δε εκ Θηβών της Βοιωτίας,επιμελεία του επι Ιουλιανού μαρτυρήσαντος έπειτα Δουκός Αρτεμίου,επεκράτησε το όνομα Των Αγίων Αποστόλων......Υστερον δε (τω 1455) ευρεθέντος εν μία των ημερών Αγαρηνού τινός φονευμένου εν τω του ναού προαυλίω, φοβηθείς (ο Πατριάρχης Γεννάδιος) διότι και εν τοις μέρεσιν εκείνοις της πόλεως ουδείς Χριστιανός είχεν απομείνη, ήτησε την Μονή της Παμμακαρίστου και εδωρήθη αυτώ.Για την αντιγραφή,Τάσος.Θεσσαλονίκη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Θοδωρή καλησπέρα.

    Όταν πρωτοήρθα στην Πόλη, όλα τα τζαμιά ήταν ίδια στα μάτια μου. Ούτε ονόματα μπορούσα να συγκρατήσω (εκτός από το Γενί), ούτε κάποιο άλλο χαρακτηριστικό να ξεχωρίσω. Μη σου πω ότι και σε επόμενες επισκέψεις μου το ίδιο συνέβαινε. Επίσης δε μπορούσα να καταλάβω γιατί έπρεπε να μας βασανίζουν οι ξεναγοί με τόσες πληροφορίες γι' αυτά. Φαντάσου ασχετοσύνη...
    Με τις αναρτήσεις σου άρχισε σιγά σιγά να καθαρίζει το τοπίο και να αντιλαμβάνομαι καλύτερα τα πράγματα. Μέχρι και να θέλω να επισκεφθώ κάποια από αυτά κατάφερες.
    Στη συγκεκριμένη ανάρτηση ο συνδυασμός παρουσίασης του κτίσματος, από τη μια, και της προσωπικότητας του Πορθητή, από την άλλη, την έκανε ακόμα πιο ενδιαφέρουσα.
    Άξιος για άλλη μια φορά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Ελένη μου.
      Σίγουρα τα τεμένη έχουν τις ιδιαιτερότητές τους και αρκετά μπορούν να ειπωθούν γύρω από αυτά.
      Από την άλλη σου δίνω δίκιο σχετικά με τον όγκο των πληροφοριών. Έχω την εντύπωση πως μερικές φορές οι ξεναγοί υπερβάλουν λίγο με την ποσότητα των πληροφοριών. Δικαιολογημένα εν μέρη λόγω των απαιτήσεων αλλά και του τυπικού τρόπου λειτουργίας των ξεναγήσεων. Πολλά ονόματα, ημερομηνίες, αριθμοί που σε τελική ανάλυση μετά από μερικές μέρες έχουν τελείως ξεχαστεί.
      Ίσως 4-5 βασικά πράγματάκια με λιτό και άμεσο τρόπο βοηθούν καλύτερα στο να αποτυπωθούν καλύτερα και μακροβιότερα τα ουσιώδη.

      Σίγουρα επιθυμούσα να αφιερώσω χρόνο και χώρο σε πτυχές του Πορθητή.
      Έδωσε έναν διαφερετικό αέρα στην ανάρτηση μιας και ήθελα να μην ακολουθήσει τον "σκελετό" των ήδη χιλιογραμμένων κειμένων που μιλούν είτε για το τζαμί είτε για τον σουλτάνο.

      Να είσαι καλά και πολλούς χαιρετισμούς.

      Διαγραφή
  7. Καλησπέρα, Θοδωρή!
    Πέρα από μια ακόμα εξαιρετική δουλειά –και κείμενο και φωτογραφίες–, παρατηρώ ότι πλέον έχεις περάσει σε άλλο επίπεδο. Τώρα πια έχεις αναπτύξει περισσότερο την κριτική σου σκέψη, που στηρίζεται στις γνώσεις και στην εμπειρία σου, και την καταγράφεις με άνεση. Δεν περιορίζεσαι στην παράθεση γεγονότων, περιγραφή εικόνων και συναισθημάτων που σου δημιουργούνται. Είναι σαν να έχεις βγει έξω από αυτό που περιγράφεις, και με πάθος, ένταση και κυρίως θέση ξετυλίγεις την ιστορία σου.
    Τα τζαμιά της Πόλης, όπως πολύ καλά γνωρίζεις, έχουν τραβήξει το ενδιαφέρον μου και είναι για μένα μια σημαντική παράμετρος για τη γνωριμία μου με την Πόλη. Οπότε κάθε φορά που αποφασίζεις να ασχοληθείς με κάποιο από αυτά με χαροποιεί ιδίαιτερα.
    Και κάτι άλλο που με κάνει να νιώθω όμορφα είναι να βλέπω ολοένα και περισσότερο κόσμο να σχολιάζει στα Χαμπέρια. Είναι πολύ σημαντικό να υπάρχουν και άλλοι που σε νιώθουν, που πάνω-κάτω έχουν την ίδια αντίληψη με σένα και αυτό που επιθυμεί, ο καθένας από το μετερίζι του και για τους λόγους του, είναι να μένει άσβεστη η φλόγα για την Πόλη! Και αυτά τα υπογράφω όχι μόνο ως Μαρία αλλά και ως «παλιά» σχολιάστρια των Χαμπεριών...
    Θα μπορούσα να γράφω με τις ώρες αλλά δεν θέλω να καταχραστώ τον χώρο και τον χρόνο σου.
    Καλούς δρόμους, Θοδωρή, τα λέμε στο επόμενο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Μαράκι μου.
      Επισκεπτόμενος τα ιστορικά τζαμιά της Πόλης έχω την επιθυμία βρεθώ σε όσα μπορώ περισσότερα, να τα καταγράψω στον φωτογραφικό μου φακό και να παρουσιάσω τα σημαντικότερα εδώ.

      Έχουν περάσει 4 χρόνια από τότε που βρέθηκα εδώ και αποφάσισα να δημιουργήσω τα ΧΑΜΠΕΡΙΑ, τα οποία καταγράφουν μια πορεία με πολλές πτυχές αλλά και φανερώνουν την πορεία του εαυτού μου. Την πρώτη φορά που βρέθηκα στην Πόλη, αγνοούσα κυριολεκτικά τα πάντα, αφού τέτοια ήταν η Παιδεία αλλά και η νοοτροπία του σχολειού και την εκπαίδευσης που έλαβα.
      Περπατώντας από σοκάκι και σοκάκι άρχισα να μαθαίνω και να ανα-καλύπτω όλα τα κενά των προηγούμενων ετών. Και έτσι η εμπειρική γνώση έφερε και την ικανότητα κρίσεων. Με άνεση όπως αναφέρεις και από την σκοπιά του παρατηρητή στην πρώτη γραμμή.

      Στα ΧΑΜΠΕΡΙΑ διαρκώς προσθέτονται νέοι αναγνώστες και φίλοι και με χαρά διαβάζω και εγώ τα σχόλια τους και μου δίνει ώθηση η συμμετοχή τους. Βέβαια δεν λησμονώ όσους "παλιούς" έπαψαν να σχολιάζουν και πάντα με την ελπίδα κάποια στιγμή να μας χαρίσουν γνώση και χαρά με την παρουσία τους.

      Τα λέμε σύντομα και πάλι και φιλιά στο Περιστέρι

      Διαγραφή
  8. Διονυσία Πάλμου09 Οκτωβρίου, 2014 15:22

    Γεια σου Θοδωρή και σ’ ευχαριστούμε για μια ακόμα ανάρτηση που μας ξυπνά συναισθήματα και προβληματισμούς…
    Ομολογώ πως κατά την πρόσφατη επίσκεψή μου στην Πόλη δεν επισκέφθηκα το τζαμί Φατιχ… ίσως γιατί υποσυνείδητα ένιωθα πως ο αέρας σ’ εκείνο το μέρος είναι βαρύς από ιστορία. Είναι, βλέπεις, τα –αναπόφευκτα- συναισθήματα λύπης και πικρίας –λυπάμαι που σ’ αυτήν την περίπτωση δεν κρατώ τις αναγκαίες «αποστάσεις» από τα γεγονότα- η ανατριχίλα που νιώθει κανείς και μόνο ακούγοντας το όνομα του τζαμιού. (Δεν είναι ένα οποιοδήποτε τζαμί όπου μπορείς απερίσπαστος από συναισθήματα να περιεργαστείς π.χ. τις αρχιτεκτονικές του ιδιαιτερότητες.) Είναι, επιπλέον, και η μεγάλη μου στενοχώρια που σ’ αυτή την περίπτωση δεν μπορώ να αντικρίσω έστω το υπέροχο κέλυφος της τρίτης σε σπουδαιότητα εκκλησιάς της Βασιλεύουσας, των Αγίων Αποστόλων. Δεν είναι δυνατόν να μην σκέφτομαι πόσο πολύ πληγώθηκε αυτή η εκκλησιά… και από τους «πολιτισμένους» σταυροφόρους που πραγματικά καταπάτησαν κάθε ιερό και όσιο αρπάζοντας πολύτιμα σκεύη, θησαυρούς ανεκτίμητους που σήμερα κοσμούν τα μουσεία τους (είδα πολλούς στο pala d’ oro του Αγίου Μάρκου) και φέρθηκαν με ασέβεια ακόμα και στα λείψανα των αυτοκρατόρων μας, αλλά και από τους φανατικούς δερβίσηδες του Ισλάμ που επί 14 ώρες κατέστρεφαν το ναό, συνέθλιψαν οστά αυτοκρατόρων ή τα έριξαν στην ασβεστοκάμινο. Παρηγορούμαι, τουλάχιστον, από το ότι έχω επισκεφθεί τους δύο ναούς που έχουν οικοδομηθεί πάνω στο πρότυπο των Αγίων Αποστόλων: τον Άγιο Μάρκο στη Βενετία και τον Άγιο Ιωάννη στην Έφεσο (αν και έχουν λίγα απομείνει). Και κάτι τελευταίο σε σχέση με τακτικές όπως το «σουργκούν» στην Τουρκία… Η πρόσφατη επίσκεψή μου στην Κωνσταντινούπολη με έπεισε ότι ποτέ στην πραγματικότητα δεν εγκαταλείφθηκε…. Και ο νοών νοείτω…

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γειά σου Διονυσία μου και σ'ευχαριστώ για το σχόλιο, τα συναισθήματα, τις εικόνες και το άνοιγμα καρδιάς που φέρνει στο προσκήνιο.

      Επίσης στην τελευταία σου παρατήρηση δεν γίνεται να μην ξανάρθουν στην επιφάνεια οι εικόνες που αντίκρισα χθές, περνώντας μέσα απ'τα σοκάκια του Βεφά. Οι εικόνες φτάνουν στα όρια της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και διαβίωσης, μερικές μόνο εκατοντάδες μέτρα από την καρδιά της τουριστικής Πόλης.

      Τους χαιρετισμούς μου στην πατρίδα.

      Διαγραφή
  9. Υπέροχη και η περιγραφή και οι φωτογραφίες και η αφήγηση, όπως πάντα. Ξέρεις τι πρέπει να πείς αλλά το σημαντικότερο τα λες με τρόπο που ο αναγνώστης σου δεν θέλει να τελειώσει το κείμενο. Συγχαρητήρια ! Ο Μεχμέτ συμφωνώ , αμφιλεγόμενη προσωπικότητα , αν θελήσω να τον δώ "αντικειμενικά ". Οι τραγικές συγκυρίες τον βοήθησαν πολύ και κυριάρχησε στην Βασιλεύουσα . Ξέρεις, όσο και να πονάει το θέμα, διαβάζοντας καταλαβαίνεις ότι όλα αυτά δεν έγιναν απλά επειδή ο δυνατότερος υπερίσχυσε . Και τα πριν και τα μετά την Αλωση είναι δινουν χαρακτηριστικά το στιγμα της κατάστασης που εφερε στο τέλος της μια αυτοκρατορία 1123 ετών. Γι αυτό και οι τελευταίες της στιγμές δεν αφήνουν κανενα ασυγκίνητο..
    Καλή συνέχεια , Θοδωρή
    Στέφη

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Στεφανία μου και σε ευχαριστώ πολύ για τα καλά σου λόγια.
      Υπάρχουν πράγματα στην Πόλη και κατά συνέπεια αναρτήσεις που μόνο αν τις "περιεργαστείς" από αντικειμενική σκοπιά θα μπορέσεις να καλύψεις όλες τις πτυχές τους. Και για το κιουλιγιέ του Φατίχ κάπως έτσι λειτούργησα.

      Σου εύχομαι καλό Σαββατοκύριακο και θα τα ξαναπούμε πάλι σύντομα.
      Θοδωρής

      Διαγραφή