Κυριακή 29 Δεκεμβρίου 2013

Τότε και τώρα Νο.4

Καθώς η χρονιά φτάνει στο τέλος της, έφτασε η στιγμή για ακόμη ένα Τότε και τώρα. Σε τούτη την 4η απόπειρα παρουσίασης και σύγκρισης φωτογραφιών του παρελθόντος με το παρόν, έδωσα έμφαση κυρίως στους χριστιανικούς ναούς της Πόλης. Τι θα ήταν άλλωστε η Πόλη δίχως τις εκκλησιές, την βυζαντινή κληρονομιά και την παρουσία του Ελληνισμού; Φυσικά αυτό το ερώτημα είναι ρητορικό και είναι σαν να ρωτάμε πως θα ήταν η ημέρα δίχως τον ήλιο.
Η παρουσίαση ξεκινά με την Αγιά-Σοφιά παραθέτοντας την ίδια φωτογραφία με τον άγνωστο φωτογράφο του παρελθόντος, ο οποίος με όμορφη καλλιτεχνική προσέγγιση θέλησε να την παρουσιάσει μέσα από την πύλη του κουλιγιέ του τεμένους Σουλτάναχμέτ. Μέσα από την πύλη, που βάζει ορατά όρια, ξανοίγεται το αρχιτεκτονικό θαύμα της Αγίας Σοφίας που η σοφία δημιουργίας του μοιάζει να καταργεί όρια, φυσικούς νόμους και να συνδέει αρμονικά τον επίγειο κόσμο με τον επουράνιο.

Τότε...η Αγία Σοφία με διαφορετική εξωτερική διακόσμηση από τον Ελβετό Fossati. Σε μια περιοχή αρκετά φτωχική την εποχή που τραβήχτηκε η φωτογραφία. Στις μέρες μας τα κάρα και τα άλογα εξέλειψαν και την θέση τους πήραν οι τουρίστες.

Σάββατο 21 Δεκεμβρίου 2013

Περίπατος στο Karaköy

Υπάρχουν αρκετές Πολίτικες συνοικίες που παρότι κατά το παρελθόν υπήρξαν ιδιαίτερα σημαντικές, στις μέρες μας έχουν κάπως καταπέσει τόσο στην σπουδαιότητά τους όσο κυρίως στην φήμη και στην συνειδήσεις των ανθρώπων. Σε αυτό οφείλεται, εκτός των άλλων, η ιστορική λήθη των περισσοτέρων αλλά και ο επιφανειακός τρόπος σκέψης και αντίδρασης των ανθρώπων. Μία τέτοια συνοικία είναι το Κάρακιόι και σήμερα είχα την χαρά να κάνω έναν απολαυστικό περίπατο δίχως συγκεκριμένους σκοπούς, απλά θέλοντας να έρθω σε επαφή με μερικές από τις πτυχές της Πόλης, να νοιώσω το παρόν, να αφουγκραστώ την λαμπρότητα του παρελθόντος, να υποθέσω τις εξελίξεις για το μέλλον...με λίγα λόγια: να "συνομιλήσω" μαζί της.
Μερικά από τα χαρακτηριστικά κτίρια του Karaköy. Ένδοξα κτίσματα του παρελθόντος φορώντας την φορεσία της παραμέλησης
Σημείο αναφοράς της ιστορικότητας της περιοχής είναι οτι κατοικούνταν ήδη από τα προβυζαντινά χρόνια. Εδώ υπήρχε οικισμός με το όνομα Συκαί και όσες φορές σκεφτώ την ονομασία, φαντάζομαι την κατηφορία του Πέραν πολλές χιλιάδες χρόνια πριν με λιγοστά αρχαία κτίσματα και καταπράσινη, με τις συκιές να φτάνουν ως τα όρια της θαλάσσης και να ερωτοτροπούν πότε με τα ήρεμα νερά του Κεράτιου και πότε με τις απρόβλεπτες διαθέσεις του Βοσπόρου.
Κατά την βυζαντινή περίοδο η περιοχή αποτέλεσε την καρδιά του ιστορικού Γαλατά και σαν τρίτη και τελευταία ονομασία χρησιμοποιείται ως Καρακιόι, πιθανότητα λόγω των Καραιτών, μίας εβραικής κοινότητας που εγκαταστάθηκε στην περιοχή.

Παρασκευή 13 Δεκεμβρίου 2013

Η εκκλησία Χ

Υπάρχουν περιπτώσεις που έχω βρεθεί εκατοντάδες φορές σε ένα σημείο και έχω παρατηρήσει κάτι, έχοντας την διάθεση να το δω καλύτερα. Παρ'όλα αυτά για διαφόρους λόγους η επιθυμία μου δεν γίνεται πάντα πράξη. Συνήθως αυτό συμβαίνει διότι δεν έχω την επιθυμητή πρόσβαση αλλά παράλληλα πρέπει να παραδεχτώ ότι στέκομαι πάντα τυχερός και αργά ή γρήγορα παρουσιάζεται η κατάλληλη ευκαιρία για να δω από κοντά όλα αυτά που κατα καιρούς κίνησαν το ενδιαφέρον μου.
Σε μια τέτοια περίπτωση ανήκει και η εκκλησία που βρίσκεται πολύ κοντά στην αρχή της İstiklal. Την ανακάλυψα τυχαία εδώ και πάρα πολύ καιρό στην προσπάθειά μου να αποφύγω τις χιλιάδες κόσμου που ανεβοκατεβαίνουν στην κεντρική αρτηρία του Πέραν. Όταν η πολυκοσμία της Ιστικλάλ γίνεται ανυπόφορη, κινούμαι πάντα στα παράλληλα δρομάκια και πάντα είχα την διάθεση να σταθώ για λίγο και να μάθω περισσότερα για αυτόν τον ναό. Ακολουθώντας λοιπόν την τύχη μου, τούτη την φορά κατάφερα να εισέλθω και να δώ από κοντά αυτή την άγνωστη εκκλησία, την εκκλησία Χ όπως μου άρεσε να την αποκαλώ.
Η πρόσοψη της εκκλησίας Χ. Αμέτρητες φορές έβρισκα τις πόρτες κλειστές αλλά και πάλι η τύχη μου χαμογέλασε
Περνώντας αμέτρητες φορές απ'έξω μα πάντα με τις πόρτες κλειστές, είχα σχεδόν εγκαταλείψει την ιδέα να την επισκεφθώ. Προσπαθώντας για ακόμη μια φορά να γλυτώσω από την πολυκοσμία, βρέθηκα να περπατώ έξω από αυτήν και αντικρίζοντας τις ανοιχτές πόρτες του μαντρότοιχου, δεν θα άφηνα με τίποτα την ευκαιρία να πάει χαμένη.
Ρωτώντας έναν Τούρκο που γυρόφερνε στον αυλόγυρο σαν φύλακας ή επιστάτης, μου αποκρίθηκε πως πρόκειται για καθολική εκκλησία. Μάλλον πρέπει να πάψω να ρωτώ και να εμπιστευτώ περισσότερο τα μάτια και τις εμπειρίες μου διότι εισερχόμενος στο εσωτερικό της, κατάλαβα οτι εδώ είναι όλα λίγο διαφορετικά, μπερδεμένα και με πολλές επιρροές.
Πρώτα απ΄όλα η αρμενική επιγραφή μου έδωσε το πρώτο στοιχείο οτι δεν πρόκειται για καθολικό ναό. Ταυτόχρονα όμως έχοντας ήδη επισκεφθεί κατά το παρελθόν μια αρμένικη εκκλησία, σχεδόν απέναντι από τον Άγιο Δημήτριο Ξηροκρήνης, εκεί όλα ήταν περισσότερο σκυθρωπά και με σκοτεινότερα χαρακτηριστικά απ'ότι εδώ. Άρα κάτι ήταν διαφορετικό.
Επιπλέον εδώ υπήρχαν κάμποσα αγάλματα τριγύρω μου και με έβαλαν σε νέους περισυλλογισμούς. Τότε ήταν που μου κατέβηκε η ιδέα: Η εκκλησία Χ είναι μια αρμενοκαθολική εκκλησία!

Τρίτη 3 Δεκεμβρίου 2013

Επίσκεψη στον ναό των Αγίων Πέτρου και Μάρκου

Ένα χαρακτηριστικό της περιπλάνησης μου στην Πόλη είναι οτι κάθε φορά θα υπάρχει κάτι νέο προς ανακάλυψη. Και ενώ οι ιδιαιτερότητες μοιάζουν να είναι ατελείωτες, η Πόλη φροντίζει να μου τις αποκαλύπτει σταδιακά και στον βαθμό ετοιμότητάς μου. Είναι σαν οι μαχαλάδες και οι απέραντοι δρόμοι της να είναι το κορμί της και εκείνη σαν γλυκιά αγαπητική φροντίζει να μου φανερώνει κάθε φορά από μια νεα πτυχή του σώματός της.
Ακόμα λοιπόν κι αν έχω περπατήσει δεκάδες φορές σε ορισμένα σημειά, αρκεί ένα επιπλέον στενάκι που μέχρι πρότεινος δεν είχα ακολουθήσει για μια καινούρια εξερεύνηση. Αυτή την φορά ακολούθησα αυτόν τον νέο δρόμο και βρέθηκα στην βυζαντινή εκκλησία των Αγίων Πέτρου και Μάρκου.
Η βυζαντινή εκκλησία των Αγίων Πέτρου και Μάρκου, στις μέρες μας ακούει στο όνομα Atik Mustafa Paşa
Η ιστορικότητα αυτού του ναού είναι ανατριχιαστική διότι υπάρχει για περισσότερα από 1100 έτη!

Τετάρτη 27 Νοεμβρίου 2013

Μεσ'την εκκλησιά να κοιτώ τα άστρα

Από την πρώτη στιγμή που βρέθηκα στην Πόλη, κυριεύτηκα από μια πρωτόγνωρη επιθυμία να επισκεπτώ, να γνωρίσω και να προσκυνήσω ιερούς ναούς και Αγιάσματα. Για μένα ήταν κάτι πρωτόγνωρο καθώς μέχρι πρότινος δεν είχα νοιώσει στην ζωή μου αυτήν την επιθυμία και δεν θεωρούσα τον εαυτό μου τακτικό επισκέπτη και προσκυνητή ιερών ναών. Πλέον επισκέπτομαι εκκλησίες, αναζητώ ιερά προσκυνήματα και ανακαλύπτω "τις αρτηρίες" της Βασιλεύουσας, τα Αγιάσματά της. Στόχος μου είναι κάποια μέρα να κατορθώσω να τα επισκεπτώ όλα και να νοιώσω απέραντη χαρά, θρησκευτική θαλπωρή και κατάνυξη. Είναι άλλωστε και αυτή μία από τις πολλές διόδους ώστε να μπορέσω να νοιώσω όσο πληρέστερα μπορώ στην ψυχή και στην νόησή μου την μοναδική Πόλη.
Η αναζήτηση με έφερε τούτη την φορά στο προάστειο του Αγίου Στεφάνου, με σκοπό να επισκεφτώ την εκκλησία που υπάρχει εκεί. Επιπλέον ήταν η πρώτη φορά που επισκέφτηκα εκκλησία σε μή πρωινή ώρα και τελικά άξιζε, διότι το εκθαμβωτικό κάλλος του ναού σε συνδυασμό με τον φωτισμό με συνεπήρε και κυριολεκτικά απόμεινα μόνος να κοιτώ τα...αστέρια.
Το βόρειο κλίτος του Αγίου Στεφάνου, ένας ναός απέραντης ομορφιάς

Ο ναός είναι αφιερωμένος στον Άγιο Στέφανο επειδή σε εκείνο το μέρος προσάραξε το καράβι που μετέφερε τα οστά του Αγίου Στεφάνου του Πρωτομάρτυρα από τα Ιεροσόλυμα στην Κωνσταντινούπολη και λόγω κακοκαιρίας αναγκάστηκε να σταματήσει εκεί. Τα Ιερά Λείψανα μεταφέρθηκαν σε εκκλησία που αφιερώθηκε σε Αυτόν όπως και όλο το χωριό. Από τότε πέρασαν αιώνες και άλλαξαν τόσα πολλά. Η ομορφιά του προαστείου όμως παρέμεινε και ο ναός του Αγίου Στεφάνου δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση.

Δευτέρα 18 Νοεμβρίου 2013

Ανακαίνιση, ανάπλαση, αναδιαμόρφωση...ανάθεμα

Πολλές φορές οι λέξεις που χρησιμοποιούνται για να καταδείξουν ή να περιγράψουν μια κατάσταση, διαφέρουν από τόπο σε τόπο ή από χώρα σε χώρα. Παρ'ότι λοιπόν οι λέξεις είναι παντού οι ίδιες, εκείνο που αλλάζει είναι ο τρόπος που αυτές κατανοούνται αλλά και που μετουσιώνονται σε πράξεις.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα διαφοροποίησης των ίδιων εννοιών θα μπορούσαμε να δούμε στην περίπτωση της Ελλάδας στις λέξεις ανάπτυξη, αναδιάρθρωση, πρόοδος, επανεκκίνηση και ευημερία. Είναι περιττό να γράψω για το πόσο αρνητικά βιώνετε στην καθημερινότητά σας όλες αυτές τις θετικές λέξεις μα θέλω απλά να δώσω ένα παράδειγμα και να προσθέσω πως κάπου αλλού οι ίδιες λέξεις πιθανόν να είχαν διαφορετική πρακτική εφαρμογή.
Αφού οι λέξεις λοιπόν έχουν διαφορετική "χροιά" από χώρα σε χώρα, έτσι και στην περίπτωση της Τουρκίας υπάρχουν αρκετές διαφοροποιήσεις. Παρατηρώντας τις αλλαγές που συντελούνται στην Πόλη τα τελευταία χρόνια που βρίσκομαι εδώ, θα σταθώ σε μερικές λέξεις όπως αναδιαμόρφωση, ανάπλαση, ανακαίνιση και θα τις συνδυάσω με το αρχιτεκτονικό ποίημα του μεγάρου Σερκίλντοριγιάν. Πάμε να δούμε λοιπόν πως αντιλαμβάνονται ορισμένοι τις λέξεις αυτές και την πρακτική εφαρμογή τους.
Το μέγαρο Serkildoryan δίπλα από το Σισμανόγλιο Μέγαρο σε παλαιότερη φωτογραφία. Θυμάστε ακόμα την όψη του;
Διότι στις μέρες μας όλα έχουν επικαλυφθεί προκειμένου να αναπλασθεί ο χώρος. Οι περαστικοί αντιλαμβάνονται οτι κάτι αλλάζει αλλά δεν πολυνοιάζονται για τον ακριβή τρόπο. Δεξιά η είσοδος του μεγάρου...
...ξανά η είσοδος του μεγάρου από το..."εσωτερικό". Αυτό πλέον είναι το Σερκίλντοριγιάν. Το σοκ μου τεράστιο

Κυριακή 10 Νοεμβρίου 2013

Τα μεζεδάκια της πεθεράς Νο.2

Πιστεύω πως οι περισσότεροι από εσάς έχετε κατανοήσει την σημασία και τον ρόλο του φαγητού στην Πόλη. Φυσικά δεν αναφέρομαι μόνον στην ποικιλία και την ιδιαιτερότητα των πιάτων και των γεύσεων που οφείλονται στην, άλλοτε, πολυπολιτισμικότητα της Πόλης. Γιατί ακόμα και αν το "μωσαικό" των ανθρώπων αλλοιώθηκε, παρ'όλα αυτά ο ρόλος του φαγητού παρέμεινε ανέπαφος. Όταν αλλού το φαγητό έχει καταστεί πλέον μία απλή διαδικασία για να γεμίζει το στομάχι, εκπληρώνοντας βιολογικές ανάγκες, στην Πόλη είναι "ο μεσολαβητής" ανάμεσα στις ανθρώπινες σχέσεις, κάνει τους ανθρώπους να κοινωνούν μεταξύ τους, με την κυριολεκτική έννοια της λέξης και όχι με το επιφανειακό: "Πολύ νόστιμο, να μου δώσεις την συνταγή να το φτιάξω και εγώ...την άλλη συνταγή στο πρωινάδικο την είδες;". Εδώ το φαγητό δεν είναι το επίκεντρο του ενδιαφέροντος για να καλύψει όλα όσα λείπουν από τις σχέσεις των ανθρώπων αλλά τους φέρνει πιο κοντά, τους κάνει να κοιτούνται στα μάτια και ενίοτε εκεί που οι άνθρωποι θέλουν να πουν πολλά αλλά δεν βρίσκουν τα λόγια, εκείνο αναλαμβάνει τούτον τον ρόλο και μιλά για λογαριασμό τους.
Με αυτές τις σκέψεις κατευθυνόμουν στο σπιτικό της πεθεράς μου, γνωρίζοντας εκ των προτέρων τον εγκάρδιο τρόπο υποδοχής της, τις μυρωδιές που θα με περικύκλωναν, το στολισμένο με πιάτα τραπέζι της αλλά και την ιεροτελεστία που το συνοδεύει και που υποδηλώνει πολλά.
Σούπα λαχανικών με μία κουταλιά πικάντικου λαδιού από μπούκοβο σε σχήμα καρδιάς. Λέτε να σχηματίστηκε τυχαία ή να έβαλε το χεράκι της η πεθερά μου;
Στην Πολίτικη κουζίνα τον ρόλο καλωσορίσματος έχουν οι σούπες, που σε δεκάδες ποικιλίες και γεύσεις σερβίρονται όλες τις εποχές του χρόνου. Μια σούπα στην αρχή του γεύματος ή του δείπνου είναι ότι ο πρόλογος για ένα βιβλίο και εκτός από την ευχάριστη διέγερση του στομάχου είναι ο καταλύτης που φέρνει τους ανθρώπους ακόμη πιο κοντά στο τραπέζι.

Πέμπτη 31 Οκτωβρίου 2013

Τότε και τώρα Νο.3

Η διαρκής εξερεύνηση, περιπλάνηση και γνωριμία με την Πόλη με οδήγησε στην τρίτη απόπειρα παρουσίασης και σύγκρισης εικόνων του παρελθόντος με εκείνες των ημερών μας. Τούτη την φορά η επεξεργασία των φωτογραφιών, συνέπεσε και με τα βιαστικά εγκαίνια της νέας υποθαλλάσιας σύραγγας που θα συνδέει τις δύο ηπείρους. Όντως βαρυσήμαντο έργο αλλά όχι ικανό να καθησυχάσει τον προβληματισμό μου για το μέλλον της Πόλης που ήδη επιβαρύνεται από 25 εκατομμύρια κατοίκους και που σίγουρα οι γέφυρες και τα τούνελ δεν θα λύσουν το πρόβλημα της υπερκατοίκησης αλλά ίσως το εντείνουν. Καθώς τα μεγαλοπρεπή έργα υποδομής επικεντρώνονται κυρίως στην Πόλη, ο αριθμός των κατοίκων αυξάνεται ραγδαία, μαραζώνοντας την περιφέρεια και "μαντρώνοντας" ολοένα και περισσότερους ανθρώπους στις μεγαλουπόλεις.
Απαξιώντας για τις φανταχτερές φιέστες μα θέλοντας να αποτυπώσω τις πραγματικές αλλαγές στο "κορμί" της Πόλης, ξεκίνησα να τριγυρνώ και πάλι στους μαχαλάδες με την φωτογραφική μου μηχανή παραμάσχαλα. Η πόλη της καρδιάς μου κατάλαβε και πάλι τον σκοπό μου, άνοιξε απλώχερα την αγκαλιά της, προσφέροντας όλα όσα επιθυμούσα να δώ και βάλθηκε για ακόμη μια φορά να ξετυλίξει το παρελθόν μπροστά στα μάτια μου.
Τότε...ένας χαρακτηριστικός Φαναριώτικος δρόμος, με μαγαζιά, σπίτια και Πολίτικη γραφικότητα...
...εκεί που τώρα κυριαρχεί η άσφαλτος, τα αυτοκίνητα και η βιασύνη
Οι άνω φωτογραφίες απεικονίζουν το ίδιο τοπίο και είναι από την περιοχή του Φαναρίου, στο ύψος του Αγίου Νικολάου. Στα δεξιά της φωτογραφίας διακρίνεται η βόρεια πρόσοψη του ναού. Στις μέρες μας αναγνωρίζουμε το σημείο απλά ως την παραλιακή λεωφόρο του Κεράτιου, με μεγάλη κίνηση, άπειρα αυτοκίνητα και βαβούρα. Κάποτε όμως τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Στην καρδιά του πνευματικού Ελληνισμού, επί Οθωμανικής αυτοκρατορίας, αρκούσε ένας απλός και ταπεινός δρόμος, με παραδοσιακές Φαναριώτικες κατοικίες. Τότε που όλα ακτινοβολούσαν μεγαλοπρέπεια από τον εσωτερικό κόσμο και όχι από το εξωτερικό, φανταχτερό περιτύλιγμα.
Στην φωτογραφία εκτός από τα κτίρια, βλέπουμε και έναν ιερέα να εισέρχεται σε κατάστημα, Πολίτες να διασχίζουν τον δρόμο αλλά και την διαφημιστική αφίσα της, τότε νεοσύστατης, εταιρίας Nestle να υπάρχει σε ένα από τα κτίρια. Ναί...επί Οθωμανικής αυτοκρατορίας, στο Φανάρι απολάμβαναν ήδη προιόντα πολυεθνικών εταιριών!

Τρίτη 22 Οκτωβρίου 2013

Η μουσουλμανική απομίμηση της Αγίας Σοφίας

Η περιπλάνηση στην Πόλη αποτελεί μία διαρκή και ιδιαίτερη πρόκληση που ταυτόχρονα προσδίδει απέραντη χαρά και ικανοποίηση. Και πως θα μπορούσε να είναι διαφορετικά στην συνεχή προσπάθειά μου να εντοπίζω τα κοινά στοιχεία των λαών, τις διαφορές τους, τις αλληλοεπιρροές κάθε λογής που συντελέστηκαν και την αφομοίωση τους από τους αντίστοιχους πολιτισμούς. Με σεβασμό και μεράκι ταξινομώ όλες τις πληροφορίες και ξαναβιώνω όλες τις εικόνες που η Πόλη μου παρουσιάζει και φυσικά η μεγαλύτερη πρόκληση σε τούτο τον μαγευτικό τόπο είναι η συνεχής προσπάθεια να βρώ που η ιστορία δίνει την σκυτάλη στο παρόν και που ο θρύλος συναντά την πραγματικότητα. Τούτο το απόγευμα οι προκλήσεις αυτές ξαναήρθαν στο προσκήνιο. Νοερά ήρθα σε επαφή με ένδοξες και ιστορικές μορφές, αντίκρισα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά και επιρροές, συνάντησα καπετάνιους, μάχες, σκλαβοπάζαρα και έφτασα για πολλοστή φορά στα όρια του θρύλου. Αυτό συνέβη διότι η περιπλάνηση με έφερε ως την είσοδο του Kılıç Ali Paşa Camii.
Μουσουλμάνος εν ώρα προσευχής
Το τέμενος Κιλίτς Αλί Πασά ανήκει στην κατηγορία των μνημειωδών τζαμιών και περιλαμβάνει μεντρεσέ, αυλόγυρο, κρήνη, χαμάμ και τουρμπέ. Αποτελεί έργο του αρχιτέκτονα Μιμάρ Σινάν και η κατασκευή του ξεκίνησε το 1580 για να ολοκληρωθεί 7 χρόνια αργότερα. Εκτός από τα συνήθη χαρακτηριστικά που παρατηρούνται στις κατασκευές του Σινάν όπως π.χ. τον ομοιόμορφο φωτισμό, που εδώ κατορθώνεται χάρις σε 247 παράθυρα, υπάρχουν και δύο ακόμη στοιχεία που αξίζουν να αναφερθούν.

Σάββατο 12 Οκτωβρίου 2013

Δουλειές του ποδαριού Νο.2

Η ιδιαιτερότητα, η γοητεία και η έλξη που ασκεί η Πόλη οφείλεται σε αμέτρητους παράγοντες και όλοι μαζί κάνουν την Πόλη να αποσπά την προσοχή αλλά και τους ίδιους τους ανθρώπους από ολόκληρο τον πλανήτη. Ένας από αυτούς τους παράγοντες είναι η εφευρετικότητα που διακατέχει ορισμένους ανθρώπους αλλά και το δυνατό ένστικτο επιβιώσης που τους χαρακτηρίζει και έχω ήδη αναφερθεί σε προηγούμενη ανάρτηση (δες εδώ). Αυτή την φορά θέλησα να ξανασχοληθώ μαζί τους αφού τους συναντώ συχνά τριγύρω μου και νοιώθω να με συντροφεύουν στις συνεχείς περιπλανήσεις μου. Μπορεί οι φωνές που διαλαλούσαν: buzzz gibi soğuk sudannnn içennnnn να μην ακούγονται πλέον στους μαχαλάδες μα παρ'όλα αυτά επιθυμώ να δώσω λίγη επιπλέον έμφαση στην διαχρονικότητα των ασχολιών τους αλλά και στους ίδιους αφού αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας της Πόλης. Ορισμένοι από αυτούς μάλιστα είναι πραγματικοί ζωντανοί-θρύλοι των Πολίτικων δρόμων.
Sütçü με το καροτσάκι του στην περιοχή του Çarşamba
Δεν υπάρχει μεγαλύτερη χαρά από το να περιπλανιέμαι νωρίς τα πρωινά και να παρατηρώ την ζωή στους μαχαλάδες, νοιώθοντας ως αναπόσπαστο κομμάτι της Πόλης και ταυτόχρονα ως καταγραφέας της. Κάπου εκεί, σε ένα μικρό στενάκι του Çarşamba, συνάντησα τον πλανόδιο γαλατά να μοιράζει φρέσκο γάλα στις νοικοκυρές. Συναισθήματα νοσταλγίας από την εποχή των δικών μου παιδικών χρόνων, η οποία φαντάζει πολύ μακρινή και αθώα. Ευτυχώς σε μερικές Πολίτικες συνοικίες περνάει ακόμη ο γαλατάς και διατηρείται μια σύνδεση με τις γειτονιές του παρελθόντος.
Δουλειές του ποδαριού σαν άλλοτε με τον bileyci να τριγυρνά στα στενά ακονίζοντας...
...αλλά και εξετάζοντας τα αποτελέσματα της μαεστρίας του
Αρχικά ένοιωσα αμήχανα όταν είδα τον άνωθεν κύριο να ακονίζει την χατζάρα μα ελάχιστες στιγμές αργότερα ένα χαμόγελο σχηματίστηκε στο πρόσωπό μου. Ήταν ο μπιλειτζής που τριγυρνά από γειτονιά σε γειτονιά και ακονίζει αντικείμενα όπως χατζάρες, μαχαίρια αλλά και ψαλίδια. Αυτός που συνάντησα εγώ φαίνεται οτι εκτός από έμπειρος τεχνίτης είναι και καλός επαγγελματίας διότι εκτός από τον τακτικό έλεγχο της δουλειάς του, φρόντισε να φορά και κατάλληλα ρούχα εργασίας.

Σάββατο 5 Οκτωβρίου 2013

Η "μετακόμιση" του Ταρλάμπασι στα Ταταύλα(;)

Συχνά-πυκνά επιθυμώ να επισκέπτομαι σκοπίμως συνοικίες που είχα βρεθεί κατά το παρελθόν και να παρατηρώ την κατάσταση που βρίσκονται μα και τις ενδεχόμενες αλλαγές τους. Νοιώθω σαν να είναι καθήκον μου να βρίσκομαι εκεί, να παρακολουθώ τα καθέκαστα των μαχαλάδων και να νοιώθω την λατρεμένη μου Πόλη σαν προέκταση της ψυχής και του σωματός μου.
Κατηφορίζοντας προς τα στενά του Ταρλάμπασι (διάβασε και εδώ) γνώριζα ήδη πως η γειτονιά θα είχε κάτι διαφορετικό να μου παρουσιάσει. Ήταν πασιφανές εδώ και αρκετά χρόνια πως το Tarlabaşı θα αλλάξει ριζικά και θα αναβαθμιστεί. Θεωρώ πως ίσως ήταν και ανάγκη να επέλθει η αλλαγή του. Το ερώτημα και το μεγάλο ζητούμενο ήταν ο τρόπος που θα επιτευχθεί αυτό και η, μετά την αναβάθμιση, εικόνα της Πόλης.
Τεράστιες αφίσες διαφημίζουν το νέο Ταρλάμπασι
Ένα τεράστιο μέρος της συνοικίας έχει περικυκλωθεί από φράγματα και αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα εργοτάξια της Πόλης
Η πολυδιαφημισμένη ανάπλαση του Ταρλάμπασι. Τα αποτελέσματα και οι επιπτώσεις για την Πόλη αναμένονται

Πέμπτη 26 Σεπτεμβρίου 2013

Στους τουρμπέδες της Πόλης

Βρισκόμενος στα αμέτρητα και λατρεμένα μου πολίτικα σοκάκια, οι περιπλανήσεις, εκτός του ότι είναι ασταμάτητες και πάντα προσφέρουν κάτι καινούριο, έχουν επίσης την ιδιότητα να περιέχουν τόσα πολλά διαφορετικά στοιχεία, έτοιμα να με γοητεύσουν και να μου δείξουν μια άλλη πτυχή αυτής της ανεπανάληπτης Πόλης. Κάθε γωνία, κάθε σοκάκι και νέο στενό που εισέρχομαι στους ατελείωτους περιπάτους μου, προσφέρουν συγκινήσεις, γνώσεις και με φέρνουν σε στενότερη και αμεσότερη επάφη με το γεωγραφικό σταυροδρόμι και χωνευτήρι των πολιτισμών.
Ένα από τα σημεία που αφιέρωσα χρόνο στην τελευταία μου περιπλάνηση είναι οι τουρμπέδες, οι οποίοι είναι διάσπαρτοι σε εκατοντάδες σημεία της αχανούς Πόλης. Το Türbe ουσιαστικά πρόκειται για μαυσωλείο και συνήθως βρίσκεται κοντά σε τζαμιά αλλά διαθέτει και εξωτερικό χώρο με υπαίθρια μνήματα.
Χαρακηριστικό τουρμπέ της Πόλης, περιτριγυρισμένο με μνήματα
Οι τουρμπέδες αποτελούνται από δύο μέρη, την κρύπτη που είναι τοποθετημένοι οι νεκροί και τον κυρίως τουρμπέ, κάτι σαν το δικό μας παρεκκλήσι, όπου υπάρχουν κενά φέρετρα, σκεπασμένα με πολύτιμα υφάσματα που φέρουν κεντητές επιγραφές με ρητά του Κορανιού.

Τρίτη 24 Σεπτεμβρίου 2013

Το ΤΙ ΧΑΜΠΕΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΗ; συναντά τους φίλους του

Είμαι της άποψης ότι αν κάποιος επιθυμεί κάτι πάρα πολύ, τότε αυτό αργά ή γρήγορα θα συμβεί. Είχα την επιθυμία εδώ και αρκετό καιρό να γνωρίσω από κοντά αναγνώστες και φίλους ώστε να τους ευχαριστήσω για την αγάπη και την υποστήριξη ώσπου τελικά η ευχή έγινε πράξη. Αρχικά είχα σκεφτεί να γίνει μόνο μία συνάντηση μα έπειτα από προτροπές "περιόδευσα" σε συνολικά 3 πόλεις.
Η αρχή έγινε στην πρωτεύουσα, κάτω απο την σκιά της Ακρόπολης και λίγο πριν την συνάντηση βρήκα την ευκαρία να περιπλανηθώ στα αθηναικά σοκάκια. Πολλά εκκλησάκια, στενοί γραφικοί δρόμοι με παλιά σπίτια και τον Ιερό Βράχο να μαγνητίζει την ματιά και να με κυριεύει με συναισθήματα δέους και αγαλίασης. Ένα από τα σπουδαιότερα και πιο ιδιαίτερα σημεία του πλανήτη που δυστυχώς δεν εκτιμούμε όσο θα έπρεπε.
Αθηναική εικόνα με τον Ιερό Βράχο, εκκλησάκια και κεραμοσκεπές
Λίγο πριν την συνάντηση, περπατώντας στα δρομάκια της πόλης και μαγεμένος από την ομορφιά της
Η συνάντηση έγινε στον προαύλιο χώρο της Μητρόπολης Αθηνών και με τον τελευταίο Αυτοκράτορα να μας παρακολουθεί.
Υπό το βλέμμα του Αυτοκράτορα

Δευτέρα 9 Σεπτεμβρίου 2013

Το άλλο Σουλτάν Αχμέτ

Υπάρχουν ορισμένες λέξεις που η αναφορά τους προκαλεί συνειρμούς και είναι συνδεδεμένη με κάποια συγκεκριμένα πράγματα. Για τους περισσότερους το άκουσμα της λέξης Σουλτάν Αχμέτ φέρνει αμέσως στον νού την Αγία Σοφία, το απόλυτο σύμβολο της Πόλης. 'Υστερα ίσως να ακολουθεί το Μπλέ Τζαμί, η βασιλική κιστέρνα, το μουσείο μωσαικών και πολλά άλλα υπέροχα και μοναδικά μνημεία και αξιοθέατα. Δίπλα σε αυτά συνυπάρχει και ο τουριστικός τομέας και το Σουλτάν αχμέτ είναι σαφώς το πιο προβλεβλημένο και τουριστικότερο κομμάτι της Πόλης. Ότι όμως εκ πρώτης όψεως δεν φαίνεται, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει. Έτσι αν κάποιος θελήσει να κοιτάξει πίσω από την τουριστική επιφάνεια, θα παρατηρήσει ένα άλλο Σουλτάν Αχμέτ. Λίγο παραμελημένο μεν αλλά ταυτόχρονα αυθεντικότερο και σίγουρα περισσότερο Πολίτικο από το σύνολο όλων των τουριστικών μαγαζιών του μοναδικού αυτού μέρους.
Σπίτι από τα παλιά στο Σουλτάν Αχμέτ, με την γιαγιούλα να κάθεται στην αυλή του και ίσως να αναπολεί τα παλιά
Το άλλο Σουλτάν Αχμέτ
Η Πόλη των περασμένων δεκαετιών και αιώνων δεν ήταν παντού εύπορη και κοσμοπολίτικη. Υπήρχαν μαχαλάδες και περιοχές που κατείχαν μια διαφορετική θέση στο μωσαικό της Πόλης. Εξάλλου αυτή ήταν και είναι η μαγεία της Πόλης: οι αντιθέσεις της και τα διαφορετικά στοιχεία που όμως ταυτόχρονα δεν δηλώνουν αντιπαλότητα μεταξύ τους.

Σάββατο 31 Αυγούστου 2013

Το καλοκαίρι που συγκλόνισε την Πόλη

Παρότι ο καιρός συνεχίζει να είναι υπέροχος και θερινός, σήμερα διανύουμε επίσημα την τελευταία μέρα του καλοκαιριού. Για μερικούς ήταν ένα υπέροχο καλοκαίρι, για άλλους ένα όπως όλα τα προηγούμενα και για πολλούς όχι και τόσο ευχάριστο εξαιτίας της κατάστασης που επικραττεί. Για τους Πολίτες πάντως το φετινό καλοκαίρι ήταν σίγουρα πρωτόγνωρο και θα μείνει στην μνήμη τους ως το καλοκαίρι που συγκλόνισε την Πόλη.
Οι διαδηλώσεις και οι διαμαρτυρίες που ξεκίνησαν στα τέλη Μαίου από το κέντρο της Πόλης και επεκτάθηκαν στο σύνολο της χώρας, ακόμα και στο εξωτερικό ήταν, για όσους είναι τουλάχιστον νεώτεροι των 60 ετών, κάτι το πρωτόγνωρο και συγκλονιστικό, που όμοιό τους δεν είχαν ξαναβιώσει. 
Οι κινητοποιήσεις αυτές δεν περιορίστηκαν στην διάρκεια μερικών ημερών αλλά συνεχίστηκαν καθ'όλη την διάρκεια του καλοκαιριού, ως τις μέρες που διανύουμε, έστω και εξασθενημένα. Στις αρχές ακούστηκαν και γράφτηκαν πολλά για τους λόγους και τις αφορμές των διαμαρτυριών. Κάθε λογής "ειδικοί" και εμπειρογνώμονες είχαν κάτι να πούν και να παρουσιάσουν. Άλλοι μίλησαν για επανάσταση, άλλοι για εκπλήρωση προφητειών και άλλοι με βάση την "τεράστια" εμπειρία τους και τα πτυχία που διαθέτουν μίλησαν για την διεθνοστρατηγική σκακιέρα.

Τετάρτη 21 Αυγούστου 2013

Τότε...και τώρα Νο.2

Ο μεγάλος έρωτας, η αφοσίωση και η επιθυμία εξερεύνησης την Πόλης παραμένουν ανεξάντλητα χαρακτηριστικά από την πρώτη μέρα που βρέθηκα εδώ. Εξαιτίας αυτών αλλά και πολλών άλλων συναισθημάτων πήρα την απόφαση δημιουργίας της κατηγορίας Τότε και τώρα. Έφτασε λοιπόν η στιγμή για την δεύτερη απόπειρα παρουσίασης και σύγκρισης φωτογραφικού υλικού περασμένων αιώνων και δεκαετιών με το σήμερα. Με πολύ μεράκι αλλά και εξαντλητική περιπλάνηση στα Πολίτικα σοκάκια προσπάθησα για άλλη μια φορά να διαπιστώσω τις θετικές ή αρνητικές αλλαγές στην Πόλη αλλά και τα σημεία και τις καταστάσεις που παρέμειναν αμετάβλητα.
Θα ξεκινήσω από μια ευχάριστη αλλαγή καθώς αρκετά βυζαντινά μνημεία βρίσκονται πλέον σε αξιόλογη κατάσταση. Αυτό που ξεκίνησε σταδιακά από τον ιδρυτή του τουρκικού κράτους ως μοχλός απαξίωσης της θρησκευτικής επιρροής, συνεχίζεται ως τις μέρες μας για λόγους τουριστικούς-οικονομικούς. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι και η Μονή Παμμακάριστου (διάβασε εδώ) και εκεί που άλλοτε υπήρχε μια σχεδόν παραμελημένη Μονή, αφημένη με σπασμένα παράθυρα στο έλεος των καιρικών συνθηκών και του ανελέητου χρόνου και με συντροφιά ξύλινες παράγκες και φρεσκοπλυμμένες μπουγάδες, στις μέρες είναι πλέον ένα προσεγμένο μνημείο.
Τότε...η Μονή Παμμακάριστου με φυτρωμένα χορτάρια στις κόγχες και τα τύμπανα, ξύλινη παράγκα για είσοδο και φρεσκοπλυμμένη μπουγάδα...
τώρα...ένα σωστό στολίδι
Υπάρχουν φωτογραφίες που χρίζουν ιδιαίτερης συζήτησης και ανταλλαγής απόψεων. Μία από αυτές είναι η παρακάτω, που απεικονίζει την πλατεία Ταξείμ από το μακρινό 1927! Η όπερα αλλά και η πλατεία απουσιάζουν και η ημιέρημη περιοχή έχει μόνον το, τότε σχεδόν νεοανεργεθέν, μνημείο της δημοκρατίας ως κοινό στοιχείο με την εποχή μας. Τώρα αν η ρυμοτομία της πλατείας άλλαξε προς το χειρότερο ή προς το καλύτερο, το αφήνω στην κρίση σας.
Το σχεδόν αγνώριστο κέντρο της Πόλης το 1927. Αριστερά διακρίνεται και το στρατόπεδο που υπήρχε τότε
Η πλατεία στις μέρες μας. Εδώ μερικά 24ωρα πριν ξεκινήσουν οι διαδηλώσεις του καλοκαιριού
Τότε...
...και στις αρχές του καλοκαιριού

Σάββατο 10 Αυγούστου 2013

Ψηφιδωτά μωσαικά

Δεν υπάρχει μεγαλύτερη χαρά να ανακαλύπτω ή να επισκέπτομαι καινούρια μέρη στην πόλη της καρδιάς μου. Εξάλλου η Πόλη προσφέρει τέτοιες είδους συγκινήσεις αφού η ένδοξη πορεία της ανα τις χιλιετίες και η ιδιαιτερότητά της είναι απίστευτά σπουδαίες και όπως τότε, έτσι και τώρα την νοιώθω σαν να είναι το κέντρο του κόσμου.
Ένα από τα μέρη που παραδόξως δεν είχα ακόμη επισκεφθεί ήταν το μουσείο των ψηφιδωτών μωσαικών και τούτη την φορά είχε έρθει η στιγμή να βρεθώ στον χώρο που εκθέτει αυτά τα σπουδαία κομψοτεχνήματα.
Εικόνα από το μουσείο μωσαικών
Γενικά υπήρχε ανέκαθεν πρόβλημα ανεύρεσης τέτοιων αρχαιολογικών θυσαυρών διότι κάθε φορά που η Πόλη άλλαζε την ρυμοτομία της, ανυψώνονταν, αφού τα πάντα χτίζονταν πάνω στα ήδη υπάρχοντα. Δεν θα είναι λοιπόν υπερβολή αν αποδεχτείτε την άποψή μου ότι 3-4 μέτρα κάτω από την επιφάνεια υπάρχει μία ακόμη Κωνσταντινούπολη (δες κι εδώ). Τα περισσότερα από αυτά τα κειμήλια βρίσκονταν για αιώνες στην αφάνεια και μόνον μετά την ίδρυση του τουρκικού κράτους ξεκίνησαν οι ενέργειες και οι εργασίες ανασκαφής και απόκατάστασής τους.
Ψηφιδωτά από το μεγαλοπρεπές αυτοκρατορικό παλάτι
Το αυτοκρατορικό παλάτι κάλυπτε μια τεράστια έκταση από την Αγία Σοφία ως τον Ιππόδρομο και όλη την περιοχή εως και τα θαλλάσια Τείχη της Προποντίδας. Συνολικά 4 χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα ήταν η έκτασή του και σχεδόν η μισή επιφάνεια καλύπτονταν από τα υπέροχα μωσαικά. Τα περισσότερα από αυτά καλλιτεχνήθηκαν μετά το 532 μ.Χ. και την τρομερή Στάση του Νίκα με τις φθορές που προξενησε στον χώρο του παλατιού.

Κυριακή 28 Ιουλίου 2013

Στον Άγιο Γεώργιο Ποτηρά, με τριγύρω την μπούρκα συντροφιά

Η Πόλη είναι γεμάτη ιδιαιτερότητες και ο τρόπος που αυτές είναι διασκορπισμένες ορισμένες φορές στους διαφόρους μαχαλάδες, προκαλεί αρχικά έκπληξη και περιέργεια μα έπειτα στιγμές περισυλλογής και επαναφορά ιστορικής μνήμης για την πλυθησμιακή ανακατάξη και αναδιάταξη των πολίτικων γειτονιών ανα τους αιώνες και δεκαετίες. Λίγο πιο πάνω από την περιοχή του Φαναρίου, ξεκινά ο μαχαλάς του Fatih, εκεί που το βαθιά θρησκευόμενο Ισλάμ κυριαρχεί παντού και η εικόνα της Πόλης μοιάζει περισσότερο με αυτή της Τεχεράνης. Στην Πόλη όμως όσο παρατηρείς κάτι, τόσο περισσότερο ανακαλύπτεις διαφορετικές πτυχές κάτω από την επιφάνεια. Στο ισλαμοποιημένο Fatih εκτός από τα ένδοξα χριστιανικά απομεινάρια του παρελθόντος όπως την Παναγία Παμμακάριστο υπάρχει και η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου Ποτηρά που πεισματικά αποτελεί την αντίθεση και την ιδιαιτερότητα της συνοικίας. Είχα την χαρά και την τύχη να την επισκεφτώ και δίνοντας το παρών να υπενθυμίσω ότι δεν υπάρχουν ξεχασμένες γειτονιές και εκκλησίες, παρά μόνον η πρόκληση να αντιμετωπίσουμε την λήθη μας.
Η είσοδος του Αγίου Γεωργίου Ποτηρά με τον χαρακτηριστικό και απαραίτητο μαντρότοιχο
Ενδεικτικός τρόπος του ντυσίματος των γυναικών στο Fatih. Αρκετές από αυτές είναι σχεδόν έφηβες
Στον κεντρικό δρόμο η μπούρκα, σαν πάνινη φυλακή, κυριαρχεί
Περπάτησα αρκετή ώρα ώσπου να καταφέρω να εντοπίσω την εκκλησία, μιας και είναι κυριολεκτικά χωμένη σε ένα παράλληλο στενό του κεντρικού δρόμου. "Ποιός χριστιανός, να φτάσει ως εδώ και να την επισκεφθεί;", συλλογίστηκα καθώς παρατηρούσα τις ενδυμασίες και το παρουσιαστικό των ανθρώπων τριγύρω μου. Αντικρίζοντας τον μαντρότοιχο του ναού και το καμπαναριό του, σκέφτηκα πως αποτελεί κατόρθωμα να στέκει σε αυτή την γειτονιά η εκκλησία ακόμα. Η προσωπικότητα και η συνεννόηση του Οικουμενικού Πατριάρχη με όσους κρατούν τα ηνία του ισλαμικού στοιχείου έχει αποτρέψει τα χειρότερα.

Δευτέρα 15 Ιουλίου 2013

Τα κεμπάπ που αγαπώ

Παρ'ότι οι γευστικές απολαύσεις στα Πολίτικα σοκάκια είναι πραγματικά ατελείωτες και συναρπαστικές, παρ'όλα αυτά είναι πεποίθησή μου ότι το καλύτερο φαγητό μαγειρεύεται στο σπίτι μου από εμένα. Πολλές φορές όμως η παρασκευή κάποιου φαγητού στο σπίτι, είναι ανούσια και χρονικά μή συμφέρουσα και έτσι υπάρχουν στιγμές κατά την διάρκεια της μέρας ή της νύχτας που απολαμβάνω τις λαχταριστές λιχουδιές που υπάρχουν τριγύρω μου. Σε αυτήν την κατηγορία φαγητού ανήκουν τα κεμπάπ, που οι συνδυασμοί και τα είδη τους ανέρχονται σε δεκάδες. Είτε ως Urfa kebap, είτε ως Abagannuş, Halep, Acılı Kiyma, Şeftalı, Sebzeli kebap και τόσα άλλα είδη που υπάρχουν, η νοστιμιά τους είναι άξια της φήμης τους και είναι σχεδόν αδύνατον να τα απαρνηθώ. Σε ορισμένα από αυτά τα είδη κεμπάπ έχω ιδιαίτερη αδυναμία και αποτελούν την σύνηθη επιλογή μου. Είναι, με απλά λόγια, τα κεμπάπ που αγαπώ.
Αν βρεθώ κυρίως μετά από βραδινή έξοδο κοντά στο σπίτι μου με το στομάχι να γουργουρίζει, το Adana kebap είναι η αγαπημένη μου προτίμηση. Το στέκι μου είναι αυτό του "Μποξέρ" όπως συνήθισα πλέον να το αποκαλώ. Το παρατσούκλι προήρθε από το γεγονός ότι ο ιδιοκτήτης του είναι ένας Τούρκος πρωταθλητής της πυγμαχίας, ο οποίος φαίνεται πως κάποια στιγμή προτίμησε να πετάξει τα γάντια στο καναβάτσο και να επιλέξει την γαστρονομική επένδυση του κεμπάπ. Μάλλον έπραξε σωστά αν αναλογιστεί κανείς τις τιμές του φαγητού με τα διαρκώς γεμάτα τραπέζια του μαγαζιού του.
-Πάμε για κεμπάπ;   -Που;    -Μα στου "Μποξέρ" φυσικά!
Το μαγαζί όπως φαίνεται από την προκυμαία του Μποστάντζι
Το Adana kebap όπως υποδηλώνει το όνομά του κατάγεται από την πόλη Άδανα και αποτελείται από κιμά προβάτου και αρνιού που παραδοσιακά κόβονταν με τεράστιες χαντζάρες. Το μυστικό της γεύσης του οφείλεται στα μπαχαρικά και ειδικά στο kırmızı pul biber που του χαρίζει αυτή την τόσο απολαυστική και ιδιαίτερη πικάντικη γεύση. Μακρουλές σούβλες στιβάζονται κατά δεκάδες, περιμένοντας νυχτερινούς ξενύχτες ή μεσημεριανούς περαστικούς σαν και του λόγου μου. Το κεμπάπ των Αδάνων συντροφεύουν πάντα μαιντανός, κόκκινο κρεμμύδι και ντομάτα και στην παρέα ταιριάζει απόλυτα το ευκολόπιοτο αιράν.
Το αγαπημένο μου κεμπάπ από τα Άδανα σε μορφή γρήγορου φαγητού. Η πικάντικη γεύση παραμένει στον ουρανίσκο όμως για μεγάλο χρονικό διάστημα

Πέμπτη 4 Ιουλίου 2013

Το ανιστόρητο μουσείο

Έπειτα από σχεδόν 3 χρόνια περιπλανήσεων στην Πόλη και μετά από αρκετές αναβολές, πήρα την απόφαση να επισκεφτώ το αρχαιολογικό μουσείο της Πόλης, με την βεβαιότητα οτι ο χώρος φιλοξενεί αμέτρητους και ανεκτίμητους αρχαιολογικούς θυσαυρούς. Εξάλλου στα εδάφη της Τουρκίας υπήρξαν ή πέρασαν δεκάδες έθνη με σπουδαία πολιτισμική επιρροή, μεγάλη κληρονομιά και επίσης λόγω της εξάπλωσης της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, υπήρξαν δεσμοί και με άλλες περιοχές εκτός Ασίας. Τελικά η πεποίθησή μου επιβεβαιώθηκε και στο αρχαιολογικό μουσείο της Πόλης υπάρχει ένας σπουδαίος αριθμός εκθεμάτων από πολλές περιοχές, περιόδους και πολιτισμούς. Επίσης έχει γίνει καλή δουλειά όσον αφορά τις κτιριακές εγκαταστάσεις και την εποχιακή ταξινόμηση. Τέλος το εισητήριο των 10 τουρκικών λιρών δεν αφήνει περιθώρια για παράπονα, αν αναλογιστεί κανείς τις ακριβές τιμές εισητηρίων στα υπόλοιπα αξιοθέατα.
Το αρχαιολογικό μουσείο της Πόλης
Το μουσείο είναι χωρισμένο σε περισσότερα από ένα κτίρια, γεγονός που διευκολύνει την χρονολογική ταξινόμηση. Στο πρώτο κτίριο που συναντά κανείς μετά την είσοδο, υπάρχουν αρκετά Μεσοποτάμια και Αιγυπτιακά εκθέματα που προσωπικά με άφησαν κάπως αδιάφορο, αφού δεν κατάλαβα την σχέση της αρχαίας φαραωνικής Αιγύπτου με το μουσείο, την Τουρκία γενικά αλλά και το οθωμανικό παρελθόν της. Από αυτό συμπεραίνω πως μάλλον επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας έλαβε πράξη η τακτική συλλογής αρχαιολογικών θυσαυρών απ'όλα τα εδάφη που κατείχε. Φυσικά η τακτική αυτή συνεχίστηκε και επεκτάθηκε και μετ'έπειτα, κυρίως με τους αρχιλήσταρχους Άγγλους και Γάλλους, που κατέκλεψαν τόσες χώρες για να προμηθεύσουν τα δικά τους μουσεία με εκθέματα.

Τρίτη 25 Ιουνίου 2013

Το τζαμί του πρίγκηπα

Η περιπλάνηση στους ατελείωτους δρόμους της απέραντης Πόλης δεν τελειώνει ποτέ και πάντα υπάρχει κάτι νέο να επισκεφτώ και να θαυμάσω. Κυριολεκτικά ολόκληρη η Πόλη είναι ένα μοναδικό αξιοθέατο και μέσα από αυτή την περιπλάνηση, μου δίνεται η ευκαιρία να γνωρίζω όλες τις πτυχές και τα μνημεία της. Φυσικά στα μέρη που επισκέπτομαι με ενδιαφέρον ανήκουν και οι κατασκευές της Οθωμανικής κληρονομιάς, με πρώτα τα τεμένη (διάβασε εδώ αναρτήσεις με τζαμιά της Πόλης). Το τζαμί που αυτή την φορά είχα την ευκαιρία να επισκεφθώ και να εξερευνήσω δεν είναι άλλο απ'το Şehzade Camii, το τζαμί του Πρίγκηπα.
Το πανέμορφο Şehzade Camii. Πέτρα, γρανίτης και μάρμαρο με κόκκινες αποχρώσεις. Οικοδόμημα υψηλής αρχιτεκτονικής και με αρκετές ιδιαιτερότητες
Όπως υποδηλώνει και η ονομασία του τζαμιού, το τέμενος είναι αφιερωμένο στον πρίγκηπα Mehmet, μονάκριβο γιο του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπή.

Παρασκευή 14 Ιουνίου 2013

Τότε...και τώρα

Πριν περίπου έναν χρόνο είχα βρεθεί σε μια από τις πολλές αξιόλογες εκθέσεις του Σισμανογλίου Μεγάρου για να θαυμάσω την παρουσίαση του έργου δυο μεγάλων Ρωμιών φωτογράφων (δες εδώ). Εκεί, εκτός από την απόλαυση του έργου τους, πήρα την έμπνευση να ξεκινήσω μια προσπάθεια παρουσίασης φωτογραφιών από το μακρινό χθες και την εξέλιξή τους στις μέρες μας. Στην ανάρτηση για το φωτογραφικό υλικο περασμένων αιώνων είχα κάνει την πρώτη μου απόπειρα, παρουσιάζοντας δίπλα στις παλιές φωτογραφίες και τις δικές μου. Πλέον ξεκινά μια κατηγορία αναρτήσεων που θα περιλαμβάνει την σύγκριση των εικόνων του παρελθόντος με εικόνες του σήμερα. Βρίσκοντας φωτογραφίες στο διαδύκτιο και μέσα από τον δικό μου φωτογραφικό φακό προσπάθησα να αποθανατίσω τις ίδιες σκηνές στην εποχή μας, παρουσιάζοντας τις ομοιότητες και διαφορές του τότε και του τώρα.
Οι αλλαγές που συντελούνται στην Πόλη είναι διαρκείς και μεγάλες και ξεκινώντας από τις εικόνες γύρω από την Αγιά Σοφιά καταδεικνύεται με σαφήνεια η διαφορά ανάμεσα στο φτωχικό Σουλτάναχμέτ της οθωμανικής εποχής με αυτό των ημερών μας, όπου κυριαρχεί ως τουριστικό προιόν.
Τότε...
...και τώρα
Μέσα από αυτή την διαδικασία πήρα απαντήσεις σε ερωτήματα που αρκετά συχνά βασάνιζουν τον νού μου.

Σάββατο 8 Ιουνίου 2013

Επίσκεψη στην Μονή Παμμακάριστου

Στην Πόλη υπάρχει μια κατηγορία ενδόξων και ιστορικών ναών που όμως κυρίως λόγω του σημείου που βρίσκονται, δεν απολαμβάνουν και την πρέπουσα επισκεψιμότητα. Επιπλέον φταίει και ο τρόπος που τα ταξιδιωτικά γραφεία κατανέμουν το πρόγραμμα των επισκέψεων αλλά και η νοοτροπία πολλών επισκεπτών που θεωρούν σωστό να δούν και να ανακαλύψουν την Βασιλεύουσα μέσα από ένα ταξιδιωτικό λεωφορείο και με επιλεγμένες στάσεις. Ευτυχώς εγώ ποτέ δεν είχα την ευκαιρία να κάνω κάτι τέτοιο και από την πρώτη στιγμή που βρέθηκα εδώ, ανακάλυψα την Πόλη περπατώντας. Ένα από τα σημεία που με χαρά διασχίζω και βρίσκομαι ξανά και ξανά είναι οι φτωχογειτονιές του Fatih και το στενάκι που οδηγεί στην ιστορική Μονή Παμμακάριστου.
Η Μονή Παμμακάριστου! Σπάνια ομορφιά που σαγηνεύει

Σάββατο 1 Ιουνίου 2013

Λίγο πριν την μάχη...

Τις τελευταίες ώρες η Πόλη βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος σε όλο τον πλανήτη και αφορμή είναι η πορεία διαμαρτυρίας, που έχει λάβει μορφή λαικής εξέγερσης. Αιτία δεν ήταν η αντίδραση των Πολιτών για την καταστροφή ενός πάρκου με σκοπό την δημουργία εμπορικού κέντρου. Αυτό μάλλον είναι η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι της οργής για την νοοτροπία και τις δεκάδες αποφάσεις της κυβέρνησης. Η, όλο και πιο εμφανής και σε όλα τα επίπεδα, στροφή στον Ισλαμισμό, η δυσανέσχεια για την διαχείρηση του Κουρδικού ζητήματος, η κρίση της Συρίας με τις βομβιστικές επιθέσεις, τους δεκάδες νεκρούς και την συνεχή υποστήριξη στους ισλαμοφασίστες εισβολείς είναι μερικές μόνον από τις βασικές αφορμές εξέργεσης των πολιτών. Επιπλέον αυτό που εξοργίζει περισσότερο είναι η νοοτροπία: Αποφασίζουμε, διατάζουμε και εκτελούμε με κάθε μέσο και πρακτική.
Όλα αυτά τα χρόνια εδώ, κατόρθωσα να γίνω ένα με την Πόλη και δεν υπήρχε περίπτωση να μην βρεθώ στην καρδιά των γεγονότων και να αγγίξω τον παλμό της.
Τα αντανακλαστικά των Τούρκων σε διαδηλώσεις και πορείες είναι κλάσεις δυναμικότερα από τα δικά μας, καθώς παθιάζεται (ή παρασύρεται) πολύ εντονότερα. Δεν περίμενα πάντως να δω τέτοια αγανάκτηση, παλμό, αυθορμητισμό και συμμετοχή. Στο Καντικιόι βέβαια ακόμα δεν έχει ξεκινήσει τίποτα και μόνον ο αποκλεισμός δρόμων, αρκετή αστυνόμευση και οι ετοιμασίες της απογευματινής συγκέντρωσης της αξιωματικής αντιπολίτευσης προμηνύουν το τι θα ακολουθήσει.
Αποκλεισμένοι δρόμοι στο Kadıköy που μάλλον προσέλκυσαν αρκετό κόσμο για τα ψώνια του...
...μα η παρουσία της αστυνομίας έχει γίνει από τώρα έκδηλη...
...γι'αυτό που πρόκειται να ακολουθήσει...
...ετοιμασία διαδήλωσης με παρουσία ότι πιο ιερού διαθέτουν οι Τούρκοι
Οι προετοιμασίες της μάχης όμως έχουν ήδη ξεκινήσει στην απέναντι πλευρά, στο Πέραν, στο αποκλεισμένο Σταυροδρόμι, τα γύρω στενά, τις στοές και τους παρακείμενους μαχαλάδες.
Η συμμετοχή του κόσμου αυξάνεται με απίστευτους ρυθμούς και παρά την παύση αρκετών συγκοινωνιακών μέσων, χιλιάδες πλήθους καταφτάνει από παντού.
Ο όγκος του πλήθους είναι εντυπωσιακός. Ολάκερη η Πόλη βγαίνει στους δρόμους...
...και σχετικά καλά προετοιμασμένη