Είχα υποσχέθει να γράψω για το παρακάτω θέμα εδώ και αρκετό καιρό, μα κάτι η πολύ δουλειά, κάτι η "βαρύτητα" του θέματος με καθηστέρησε λιγάκι. Απόψε όμως ήρθε η κατάλληλη στιγμή!
Κατά την επίσκεψη στο Μπαλουκλί η Duygu έκανε μια σημαντική ανακάλυψη! Διαβάζοντάς της τις αφιερώσεις στα μνήματα, που ήταν γραμμένα στα ελληνικά, είδα και κείμενα που ναι μεν ήταν γραμμένα στα Ελληνικά αλλά οι λέξεις μου ήταν άγνωστες.
 |
| Το πρώτο κείμενο που μου κίνησε την περιέργεια |
Θεώρησα λοιπόν οτι θα σήμαιναν κάτι στα τούρκικα και όταν τα είδε, μου είπε πώς όχι και ότι αναγνώριζε μόνο μερικές λεξεις!
 |
| και το δεύτερο...τι να κρύβεται πίσω απο τις λέξεις; Ίσως κάποιος κώδικας, μια ιστορία |
Η περιέργεια μας ήταν μεγάλη και αποφασίσαμε να το ερευνήσουμε. Μετά από λιγάκι ψάξιμο στο διαδύκτιο ανακαλύψαμε τα Καραμανλικά!!!!
 |
| ...όχι.....είναι μιά σχεδόν εξαφανισμένη γλώσσα...τα καραμανλικά!!!! |
Πρόκειται για μια διάλεκτο που μιλούσε μια μερίδα του πλυθησμού, οι Καραμανλήδες,σ τα βάθη της Ανατολίας και στην Καππαδοκία. Η γλώσσα αποτελείται από πολύ παλιές τούρκικες και οθωμανικές λέξεις γραμμένες με ελληνικούς χαρακτήρες. Πιθάνον να πρόκειται για Έλληνες που τούρκεψαν κρατώντας όμως την θρησκεία τους, χωρίς πάντως να αποκλείεται και το αντίθετο. Να ήταν δηλαδή Τούρκοι που εκχριστιανίστηκαν. Με τον καιρό βρέθηκαν σε πολλά μέρη, μεταξύ αλλών και στην Πόλη. Οι περισσότεροι έμεναν κόντα στο Μπαλουκλή και γενικά σε γειτονιές Ρωμιών.
 |
| Οι Καραμανλήδες σε τελετή γάμου |
Μετά τον 1ο παγκόσμιο πόλεμο και την ανταλλαγή των πλυθησμών, υπολογίζεται οτι 60.000 περίπου Καραμανλήδες εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα, χάνοντας σταδιακά κάθε δεσμό με τις ρίζες τους. Στην Τουρκία μόνο ένας πάρα πολύ μικρός αριθμός Καραμανλήδων παραμένει ακόμα ενεργός. Τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Τουρκία η Καραμανλική γλώσσα είναι ένα μόλις βήμα πριν την ολοκληρωτική της εξαφάνιση.
 |
| Το Πάτερ ημών στα καραμανλικά |
Μέτα από αυτήν την μικρή έρευνα, ξαναθυμήθηκα το ρητό που έλεγε: Ότι δεν φαίνεται, δεν σημαίνει οτι παύει να υπάρχει.
Από περασμένους αιώνες η γλώσσα αυτή είναι ακόμα γύρω μας. Κρυμμένη και ξεχασμένη μα είναι ακόμα εδώ. Εγώ είχα την τύχη να την ανακαλύψω.
Η καλή μας Ολυμπία κατάφερε να μεταφράσει την επιγραφή της πρώτης φωτογραφίας: Στην επαρχια της Καισαρειας στον ταφο του Ανανια θανων το 1835 ο γυιος του ο Στυλιανος το 1883 θανων στην Κωσταντινουπολη στην εποχη του σουλτανου Σελιμ στις 16 Σεπτεμβριου ταρηχευτηκε την εποχη του.... (ιρμουνου) αφου μια τιμια και δικαιη ζωη εζησε. Ο Θεος την ψυχη του ας αναπαυση.Φιλια και καλο μηνα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤσοκ γκιουζέλ πιρ γιαζίντιρ. Μπέν τε Καραμανληλάρλα ιλγκιλενίγιορουμ. Αν θέλετε μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μου μέσω μέιλ gezginimben@hotmail.com Σας ευχαριστώ πολύ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚατ' αρχάς ,αυτά ονομάζονται Καραμανλίδικα και όχι καραμανλικά. Και δεν είναι διάλεκτος ,Απλώς είναι γραφή τούρκικων λέξεωνα με ελληνικούς χαρακτήρες. Δεν ήταν Γλώσσα ξεχωριστή.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣε ένα κράτος όπου μια φορά μουσουλμάνος σήμαινε για πάντα μουσουλμάνος (Επί ποινή θανάτου για το αντίθετο, δεν μπορούμε να "φανταζόμαστε" πως πιθανόν να ήταν εκτός από Έλληνες ίσως Τούρκοι που εκχριστιανίστηκαν.
ΔιαγραφήΚύριοι,
Οι Καραμανλίδες, γνώριζαν πως είναι Έλληνες και αυτοαποκαλούνταν Ορθόδοξοι της Ανατολής.
Προς το τέλος του 17ου αιώνα οι Προτεστάντες προσπαθούσαν να προσηλυ-τίσουν τους ορθόδοξους ελληνικούς πληθυσμούς της Μικράς Ασίας. Ο κίνδυνος για την Ορθοδοξία ήταν για άλλη μια φορά πολύ μεγάλος. Έπρεπε πάση θυσία να προ-στατευθούν οι ορθόδοξοι χριστιανοί. Η μόρφωση και η γνώση της πατρογονικής τους πίστης ήταν το κυριότερο όπλο αντίστασής τους, αλλά δεν υπήρχαν βιβλία κατάλληλα για τη μόρφωσή τους, ιδιαίτερα των τουρκόφωνων. Τότε, φωτισμένοι Έλληνες, με τη συμπαράσταση της εκκλησίας, επινόησαν για τους τουρκόφωνους Έλληνες τη λε-γόμενη «καραμανλίδικη γραφή» . Ο Τσαλίκογλου Εμμανουήλ αναφέρει: «Η γραφή της τουρκικής με ελληνικούς χαρακτήρας ωνομάσθη εις την Κωνσταντινούπολιν «καραμανλήδικα» εις την ελληνικήν και «καραμανλίτζα» εις την τουρκικήν, ο όρος δε αυτός επεκράτησε σήμερον. Εις ημάς, τους Καισαρείς, ο όρος ούτος ήτο άγνωστος. Ημείς ελέγομεν την γραφήν αυτήν «ρούμτζα-türkce». Σήμερον, εάν τυχόν ερωτήσετε μίαν γερόντισάν μας, εάν γνωρίζη να γράφη «καραμανλίτζα», θα εκπλαγή και θα σας απαντήση ότι γράφει «ρούμτζα-türkce». Άλλωστε ουδείς συγγραφεύς ή μεταφραστής των καραμανλήδικων αναφέρει ότι γράφει «καραμανλίτζα». Πολλοί αναφέρουν ότι μεταφράζουν από την ελληνικήν εις δημοτικήν τουρκικήν και μερικοί ότι γράφουν «ρουμί-ουλ-χουρούφ τουρκί-ουλ-ιπαρέ». Τα καραμανλίδικα είναι μια γραφή με ελληνικούς χαρακτήρες, αλλά τούρκικες ως επί το πλείστον λέξεις, ενώ υπήρχαν και πολλές ελληνικές ή παραλλαγμένες ελληνικές λέξεις.
Ο διευθυντής του Κέντρου Καππαδοκικών Μελετών Καπλάνης Α. Ιωσηφίδης σημειώνει συνοπτικά σε εμπεριστατωμένη μελέτη του:
« ,
Έτσι ονομάζεται η γραφική-γλωσσική ιδιομορφία των τουρκόφωνων χριστια-νών, Ελλήνων της Καππαδοκίας.
δεν είναι μόνον η ελληνική γραφή (αλφάβητος) που χρη-σιμοποιείται, αλλά και ο ιδιαίτερος τρόπος γλωσσικής έκφρασης.
Είναι σε μεγάλο ποσοστό η καθομιλουμένη του 16ου-18ου αιώνα οθωμανική γλώσσα που δεν γίνεται κατανοητή από τους αλλοεθνείς, όχι μόνον λόγω της γραφής στην ελληνική, αλλά και λόγω των πολλών ελληνικών λέξεων που προστίθενται αυ-τούσιες (Αγίων, εκκλησιών, λατρείας, ιερών σκευών, ημερών, εορτών, σχολείων, το-πωνυμιών).
Οι λέξεις αυτές, που ακολουθούν το συντακτικό της παλαιάς οθωμανικής στην κατάληξη (π.χ. ιερή εικόνα: ιερές εικονολάρ) τα τελευταία χρόνια πριν την ανταλλαγή του 1924, γίνονται όλο και περισσότερες.
Αυτό το ενιάμεσο γλωσσικό-γραφικό εύρημα των Καππαδοκών, αφ’ ενός τα-κτοποιεί την ρητή και αυστηρή εντολή των κατακτητών να μιλούν όλοι την οθωμανική, και αφ’ ετέρου διευκολύνει στη γνώση της ελληνικής αλφαβήτου και στη διατήρηση όλων των στοιχείων της ελληνικής εκκλησιαστικής και ιστορικής συνέχειας.
Μετά το 1880 που αρχίζουν φανερά να λειτουργούν ελληνικά σχολεία στην Καππαδοκία (αρρεναγωγεία και παρθεναγωγεία), είναι εύκολο στα ελληνόπουλα να μάθουν σιγά σιγά να ομιλούν και να γράφουν στην ελληνική».
Η γραφή αυτή ήταν και ένας πολύ καλός τρόπος για να μην ξεχνάνε οι τουρ-κόφωνοι Ρωμιοί το ελληνικό αλφάβητο. Έτσι, δημιουργήθηκε η λεγόμενη «καραμαν-λίδικη φιλολογία».
Το τουρκικό κράτος δεν εναντιώθηκε στην ελληνική γραφή των ρωμαίικων βιβλίων. Απεναντίας την επιδοκίμασε, γιατί αν δε γράφονταν με ελληνικά γράμματα, που γνώριζαν μόνο οι Έλληνες, αλλά με τούρκικα, υπήρχε μέγας κίνδυνος να τα δια-βάζουν και οι μουσουλμάνοι, οπότε θα έβλεπαν την πίστη των Ρωμιών με άλλο μάτι και θα προβληματίζονταν για πολλά.
Τα καραμανλίδικα βιβλία ήταν σαν το «μάνα εξ’ ουρανού» για τους τουρκό-φωνους. Μέχρι τότε μάθαιναν ελληνική ανάγνωση και γραφή χωρίς δυστυχώς να κα-ταλαβαίνουν τη γλώσσα και τα νοήματα. Τα ελληνικά βιβλία ήταν γι’ αυτούς «γράμμα κενόν» για την ανάπτυξη της θρησκευτικής κι εθνικής τους συνείδησης. Με τις εκδόσεις αυτές τονώθηκε το θρησκευτικό και εθνικό τους συναίσθημα και μεγάλωσε ο πνευματικός τους ορίζοντας. Με τα βιβλία αυτά προσπάθησαν, και το κατάφεραν πολλές φορές, να γλιτώσουν τον εξισλαμισμό και να προστατευθούν από τη δυτική προπαγάνδα. Εκτός αυτού αντιλήφθηκαν ακόμα καλύτερα το κακό της αμάθειας και επιδίωξαν την εκπαίδευση των νέων γενεών
ΑπάντησηΔιαγραφήΠώς μπορεί κάποιος να μάθει Καραμανλίδικα;Χρησιμοποιείται ακόμη η γλώσσα αυτή;
ΑπάντησηΔιαγραφή