Η Παναγία της Φάτνης

Εκκλησίες, παρεκκλήσια και Αγιάσματα υπάρχουν διάσπαρτα σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Πόλης και των προαστίων της. Πολλά από αυτά με σπουδαίο ιστορικό υπόβαθρο, κάμποσα σε πλήρη σύνδεση με την ακμή και την παρακμή του ρωμέηκου πλυθησμού και άλλα λιτά που προσμένουν τον προσκυνητή να τα επισκεφτεί. Όποτε μου δίνεται η ευκαιρία, επιλέγω πάντα τα ταπεινά προσκυνήματα, προτρέποντας ή παραδειγματίζοντας παράλληλα και άλλους να πράξουν το ίδιο. Στον δρόμο προς το Νιχώρι, ήξερα πως το προσκύνημα θα ήταν ταπεινό, μοναχικό και απλό. Δεν θα μπορούσε να ήταν διαφορετικό. Ήταν βραδάκι και οι περισσότεροι ετοιμάζονταν για νυχτερινές αποδράσεις σε καφετέριες, ζαχαροπλαστεία και εστιατόρια. Όμως ο φωτισμός στην Παναγία της Φάτνης παρέμενε αναμμένος.

Η είσοδος της Παναγίας της Φάτνης στο Νεοχώρι

Όπως καθετί στην Πόλη έχει την δική του ιστορία και ιδιαιτερότητα, έτσι και εδώ, ο χώρος του Αγιάσματος έχει διαφορετικό στοιχείο εκκίνησης αφού κάποτε ήταν στάβλος Τούρκου ιδιοκτήτη. Στο εσωτερικό του βρέθηκε τους προηγούμενους αιώνες Εικόνα της Παναγίας και πιστοί προσέρχονταν για προσκύνημα στον χώρο ενώ παράλληλα εντός του παρέμεναν τα οικόσιτα ζώα. Οι κάτοικοι του Νιχωρίου προσέδωσαν την ονομασία: Παναγιά Αχουριώτισσα, μιας και η λέξη αχούρι είναι τουρκικής προελεύσεως από την λέξη ahır, που σημαίνει στάβλος. Εισερχόμενος στο εσωτερικό του, κατέβηκα μερικά σκαλοπάτια και η ματιά κεντρίστηκε από ένα μικρό, μπλέ, θολωτό κτίσμα.

Το εσωτερικό του παρεκκλησίου. Χώρος ταπεινός, λιτός και εγκάρδιος

Η Εικόνα στο εσωτερικό του μικρού θολωτού κτίσματος

Το Αγίασμα δεν διαθέτει πηγή και παρ'ότι τοποθετείται στην κατηγορία των Αγιασμάτων της Πόλης, ουσιαστικά πρόκειται για παρεκκλήσι. Με την πάροδο των χρόνων, ο χώρος παραχωρήθηκε στην κοινότητα των Ρωμηών, διατηρώντας την αρχική ονομασία του αλλά και την ταπεινότητά του. Η σημαντικότερη ανακαίνιση του χώρου συντελέστηκε το 1950 επί πατριαρχείας του Αθηναγόρα με δαπάνες Νιχοριτών. Ο Πατριάρχης Αθηναγόρας ήταν εκείνος που πρότεινε την, περισσότερο διανθισμένη και κομψή, αλλαγή της ονομασίας σε Παναγία της Φάτνης αντί "της Αχουριώτισσας"

Πλάκες που αναφέρουν τις ανακαινίσεις του παρεκκλησίου

Μικρός, ταπεινός, σεμνός και λιτός χώρος που όμως ακτινοβολεί ιερότητα και ψυχική ανάταση

Οι στιγμές στη Παναγία της Φάτνης είναι ιδιαίτερες διότι μεταφέρουν διαφορετικές εικόνες και συναισθήματα από αυτά που επιφανειακά βιώνει ο περαστικός και ο επισκέπτης. Στα σοκάκια που βρίσκονται κάθετα στην κεντρική λεωφόρο με τα φανταχτερά φώτα, τα χλιδάτα μαγαζιά και τις μεγαλοπρεπείς κατοικίες υπάρχει ένα διαφορετικό Νιχώρι που αξίζει και πρέπει να το προσέξουμε.

Η Παναγία της Φάτνης λίγο πριν κλείσει η μπλέ πόρτα της εισόδου

Στον δρόμο της επιστροφής σκόρπια λόγια από το ποίημα του Καβάφη "Νιχώρι" είχαν καρφωθεί στην σκέψη μου. 

Το Νιχώρι όμως έχει αλλάξει. 

Πλάτανοι και καρυδιές δεν προσμένουν τον επισκέπτη. Οι κάμποι και οι βρύσες που ρέουν κρυστάλλινο νερό ανήκουν στο παρελθόν ή στην φαντασία. Ούτε μυρωδιές, ούτε καρποφορία.

Τι παρέμεινε λοιπόν στο σύχρονο, κοσμικό και πολυτελές βοσπορινό προάστιο; Και τι απέμεινε να δεις και εσύ ξένε σαν φτάσεις στο Νιχώρι;

Παρέμεινε η Πίστη και η διακονία των ανθρώπων του. Απέμεινε το σπουδαίο έργο των ιερέων και των μελών της κοινότητας.
Ολίγων μα αμέτρητων.