Τρίτη 29 Απριλίου 2014

Στην Μονή Παντεπόπτου

Οι μαχαλάδες της Πόλης είναι γεμάτοι ιδιαιτερότητες και εγώ δεν χορταίνω να τους περπατώ, να τους εξερευνώ σπιθαμή προς σπιθαμή, να προβληματίζομαι αλλά και να γοητεύομαι. Αρκετοί από αυτούς παραμένουν αρκετά υποβαθμισμένοι ή τουλάχιστον "ξεχασμένοι" από όσα συμβαίνουν στην υπόλοιπη Πόλη. Έτσι λοιπόν η γειτονιά στα σύνορα του μαχαλά Τζιμπαλί με τον μαχαλά του Ζευρέκ (δες και εδώ) αρχικά να δείχνει αδιάφορη αλλά κάποτε η περιοχή υπάγονταν στην πολύ σημαντική 10η ρεγεώνα (η Κωνσταντινούπολη χωρίζονταν διοικητικά σε 14 ρεγεώνες) ενώ η σπουδαίοτητά της υποδηλώνεται και από τις πάρα πολλές σημαντικές Μονές που ίδρυσαν εδώ Αυτοκράτορες και μέλη των οικογενειών τους. Στις μέρες μας διασώζονται συγκριτικά ελάχιστες και είχα την ευκαιρία να επισκεφτώ και να περιεργαστώ προσεκτικά μία από αυτές, την Μονή του Σωτήρος Παντεπόπτου η οποία περικυκλωμένη από ταπεινές κατοικίες θα χαραχτεί στον νού όποιου αξιώσει να την επισκεφτεί.
Ο τρούλος της Μονής Παντεπόπτου με το υπερυψωμένο τύμπανο διακρίνεται πάνω απ'τις σκεπές των ταπεινών κατοικιών
Η Μονή ιδρύθηκε το 1087 από την μητέρα του Αυτοκράτορα Αλεξίου Α' Κομνηνού, Άννα Δαλασηνή και καμιά άλλη Μονή στην Αυτοκρατορία αφιερωμένη στον Χριστό δεν έφερε το προσωνύμιο του Παντεπόπτη. Ταυτόχρονα είναι ίσως το πρώτο μεγάλο έργο θρησκευτικού χαρακτήρα που εγκαινιάστηκε στην περίοδο της Δυναστείας των Κομνηνών.
Η νότια πρόσοψη του πανέμορφου ναού που είναι κατασκευασμένος με τόση αρχιτεκτονική σοφία
Την εποχή της κατασκευής του ναού ο κατακόρυφος άξονας αποκτούσε σπουδαιότερο ρόλο και γι'αυτό δίνεται μεγαλύτερη αρχιτεκτονική έμφαση, όπως για παράδειγμα στην μεγάλη ανύψωση του τυμπάνου του τρούλου. Η Μονή περιλάμβανε ακόμη αρκετούς συμπληρωματικούς χώρους που όμως πλέον δεν υπάρχουν αλλά και αρκετές υπόγειες στοές, Αγίασμα αλλά και κιστέρνα στην ανατολική πλευρά και πλέον στις μέρες υπάρχουν μόνο ισχνοί διόδοι, κυρίως από το εσωτερικό του ναού.
Αναποδογυρισμένο θεοδοσιανό κιονόκρανο στην είσοδο του ναού
Τα τελευταία 551 έτη ο ναός έχει μετατραπεί σε τέμενος με την ονομασία Eşki İmaret Camii και αρκετές μεταβολές έχουν συντελεστεί κυρίως στο εσωτερικό του. Πριν από αυτό αρκετές αλλοιώσεις και κυρίως αφαιρέσεις διαπράχθησαν κατά την διάρκεια της πρώτης Αλώσεως και την χρησιμοποιήσή του από τους Βενετούς.
Ο εσωνάρθηκας της Μονής Παντεπόπτου με τα χαρακτηριστικά σταυροθόλια
Μαρμάρινος διάκοσμος στον εσωνάρθηκα. Διακρίνονται ανθέμια και Σταυροί που το βάψιμο δεν κατάφερε να κρύψει ολοκληρωτικά
Το μόνο που γνώριζα πριν εισέλθω στο εσωτερικό του ναού είναι πως ο χώρος χρησιμοποιείται ως ιεροδιδασκαλείο. Οι εικόνες που παρατήρησα μου άφησαν μια αρνητική χροιά που αρχικά δεν ανέμενα. Καθώς βρισκόμουν κοντά στην είσοδο είχα την αίσθηση ενός συνεχούς υπόκωφου θορύβου που όμως όσο πλησίαζα στον ναό ενισχύονταν. Βγάζοντας τα παπούτσια μου αρκετά παιδιά με προσπέρασαν δίχως καν να με παρατηρήσουν και χάθηκαν στον χώρο του ναού.
Το περίεργο βουητό προέρχονταν από τα παιδιά, που διασκορπισμένα σε όλο το εσωτερικό του ναού διάβαζαν μουρμουρίζοντας αποσπάσματα απ'το Κοράνι. Το καθένα διάβαζε κάτι διαφορετικό και εντελώς απορροφημένο στα λόγια που ψέλιζε, έμοιαζε να έχει εισχωρήσει σε άλλη διάσταση. Τα παιδιά κουνούσαν μηχανικά, ασυναίσθητα και ασταμάτητα το άνω μέρος του κορμιού τους όπως γίνεται σε τελετές ζικίρ (δες στιγμιότυπα εδώ και εδώ), τις οποίες απεχθάνονται και πάρα πολλοί μουσουλμάνοι.
Ενημερωτικά και κάπως περιληπτικά να προσθέσω πως το ζικίρ είναι ένα είδος εντατικής προσευχής με δεκάδες εκδοχές ανά περιοχή, χώρα και θρησκευτική παραλλαγή. Το τελετουργικό γίνεται, εκτός των άλλων, είτε με ανάγνωση στίχων του Κορανίου, είτε επαναλαμβάνοντας συγκεκριμένες λέξεις ή προσευχές. Υπάρχουν και παραλλαγές με συνοδεία μουσικής που όμως θεωρούνται εντελώς ενσφαλμένες, παρερμηνευμένες και προπαγανδιστικές. Το ζικίρ απορρίπτεται από μια πάρα πολύ μεγάλη μερίδα του τουρκικού λαού κυρίως ως αποκρουστικό και η εφαρμογή του γίνεται κυρίως σε σπίτια ή τεκκέδες, το κλείσιμο των οποίων ήταν μια από τις πρώτες μέριμνες του ιδρυτή του τουρκικού κράτους, για να ξαναεπιτραπεί η λειτουργία τους επί των ημερών του πρωθυπουργού Μεντέρες, ιδεολογικού "προκατόχου" του σημερινού κυβερνητικού σχήματος.
Μικρά παιδιά διασκορπισμένα στον ναό διαβάζουν το Κοράνι...
...κουνώντας το κεφάλι τους μπρος-πίσω με τόση ένταση που ακόμα και η άξια φωτογραφική μου μηχανή δεν κατάφερε να ακολουθήσει
Όλα αυτά τα χρόνια στην Πόλη δεν ένοιωσα ποτέ μια αποστροφή για τίποτα, κανέναν και πουθενά, ακόμα και στα πιο απίθανα σημεία που βρέθηκα. Ηταν η πρώτη φορά που ένοιωσα κάτι εντελώς ξένο προς την Πόλη, μια αιωρούμενη "απειλή", παντελώς άβολα και το συνεχόμενο βουητό δεν επέτρεπε στην σκέψη μου να λειτουργήσει. Κατευθυνόμενος προς την έξοδο προσπάθησα να καταλάβω την λογική των γονέων όταν στέλνουν τα παιδία τους σε τέτοιου είδους ιεροδιδασκαλεία ενώ επίσης αναρωτήθηκα πως αυτά τα παιδιά θα αποδεχτούν στο μέλλον καθετί διαφορετικό που θα συναντήσουν σε άλλες γειτονιές και μέρη της Πόλης, αν φτάσουν βέβαια ποτέ ως εκεί.
Οι συλλογισμοί πέρασαν στο πίσω μέρος του μυαλού μου καθώς στο προσκήνιο ήρθε η αρχιτεκτονική ομορφιά που εξωτερικά καλύπτει από άκρη σ'άκρη τον ναό. 
Όμορφο πλέγμα που καλύπτεται από τόξο με τρείς κόγχες
Πλίνθινος μαίανδρος 
Κεραμόπλαστος Σταυρός σε ρόδακα από την νότια πρόσοψη. Μετά από σχεδόν χίλια χρόνια η κατασκευή του ακόμα συναρπάζει
Πανέμορφη αψίδα με οδοντωτή ταινία να την περιβάλλει...
και η αψίδα εσωτερικά
Έχοντας βάλει τις σκέψεις μου σε μια σειρά και θέλοντας να δω καλύτερα το εσωτερικό της Μονής επανήλθα μα τα παιδιά είχαν φύγει το ίδιο γρήγορα όπως είχαν έλθει ενώ άλλα είχαν ανέβει στα άνω διαμερίσματα του ναού. Έτσι στάθηκα ολομόναχος να παρατηρώ τα μήκη και τα πλάτη του αρχιτεκτονικά τόσο ενδιαφέροντος χώρου.
Ένα από τα πρώτα πράγματα που παρατηρεί κανείς είναι το τριπλό Ιερό Βήμα που "διασπάται" κατά κάποιον τρόπο επείδή οι ανεξάρτητοι θόλοι του προσδίδουν μερική αυτονομία.
Το Ιερό Βήμα διασπάται σε 3 μέρη. Στο κεντρικό μέρος το λοξά τοποθετημένο mihrap. Οι 4 πεσσοί έχουν αντικαταστήσει τους αρχικούς κίονες
Μπορεί εσωτερικά ο ναός να στηρίζεται από πεσσούς αλλά κάποτε για την στήριξη σε εκείνα τα σημεία υπήρχαν κίονες, γι'αυτό και ο αρχιτεκτονικός τύπος του ναού εκτός από εγεγραμένος σταυροειδής ονομάζεται και σύνθετος τετρακιόνιος
Παρ'όλα αυτά η κατακόρυφη διάταξη υπερισχύει και γι'αυτό η ματιά κατευθύνεται στον τρούλο, με τις τέσσερις καμάρες να τον αντισταθμίζουν και έπειτα το βλέμμα χάνεται στις καμάρες και τα αετώματα που σαγηνεύουν.
Ο ισοσκελής Σταυρός διαγράφεται νοερά στην οροφή
Ο ναός έχει κατασκευαστεί με τέτοιον τρόπο ώστε να υπάρχουν πολλά διαμερίσματα που με την σειρά τους διεγείρουν την φαντασία και νοερά τον διευρύνουν κάνοντας τον να μοιάζει μεγαλύτερος.
Στην Μονή Παντεπόπτου η διάταξη των χώρων διεγείρει τις φαντασία...
...και όλα μοιάζουν να αποκτούν άλλες διαστάσεις
Κάποτε ίσως ψηφιδωτά και νωπογραφίες να διακοσμούσαν τις καμάρες
Ανέφερα πριν οτι υπάρχουν αρκετά περάσματα που οδηγούν στις υπόγειες εγκαταστάσεις του ναού. Το ίδιο συμβαίνει όμως και για το άνω μέρος αφού υπάρχουν αρκετοί χώροι στο υπερώο και μου προξένησε μεγάλη εντύπωση πόσο λειτουργικά κατασκευάστηκαν όλα αυτά τα διαμερίσματα και πόσο δυσδιάκριτα υπάρχουν σε σημειά που κανείς δεν θα ανέμενε.
Στο υπερώο του ναού διακρίνεται το τρίβηλο άνοιγμα με διακόσμηση κιόνων. Ακολουθούν άλλα κρυφά διαμερίσματα
Οι στιγμές που αφιέρωσα στην Μονή με βοήθησαν να παρατηρήσω καλύτερα συγκεκριμένες αρχιτεκτονικές πτυχές, με εικόνες που προξένησαν εναλλαγές συναισθημάτων, σκέψεων και εντυπώσεων. Ήρθα σε επαφή με κάτι πολύ αξιόλογο και παρότι η γειτονιά δείχνει απλοική και καθημερινή, η Μονή Παντεπόπτου θα συνεχίζει να μαρτυρά την σπουδαίοτητα αυτού του μέρους.
Η Μονή Παντεπόπτου σε μια τελευταία φωτογραφία
Αφήνοντας πίσω μου την Μονή Παντεπόπτου και συνεχίζοντας την περιπλάνηση μου στα δαιδαλώδη Πολίτικα σοκάκια, στάθηκα για μια στιγμή να θαυμάσω και να φωτογραφίσω ένα κτίσμα που σε μερικές δεκαετίες θα στέκει εδώ για χίλια χρόνια μα ακόμα εντυπωσιάζει και σίγουρα θα συνεχίσει να το κάνει. 
Εκείνη την στιγμή ένοιωσα για ακόμη μια φορά πολύ ευτυχής που ξαναήρθα κοντά σε έναν τόσο ιδιαίτερο και ιστορικό χώρο γιατί η άμεση επαφή και εμπειρία κρύβουν μέσα τους εντυπώσεις, συναισθήματα, αντιλήψεις, κατανόηση ιδεών και πραγμάτων που κανένα εγχειρίδιο δεν μπορεί να προσφέρει πλήρως.

37 σχόλια:

  1. Ε ναι Θοδωρή, έλειπε αυτή η ανάρτηση από τα Χαμπέρια.
    Πολύ καλά έκανες λοιπόν και μας παρουσιάζεις σήμερα αυτή την πολύπαθη Μονή ή ότι τέλος πάντων έχει απομείνει από αυτή.
    Είναι από τις 3-4 μονές ή εκκλησίες που θα ήθελα να επισκεφθώ αλλά που δε θα τολμούσα. Ίσως πάμε μαζί κάποτε.
    Ακόμα και σήμερα δείχνει πολύ όμορφο κτίσμα. Φαντάσου όταν ήταν στις δόξες του. Το εσωτερικό δεν ενθουσιάζει και τόσο βέβαια με την κακοποίηση που έχει υποστεί. Ίσως πάλι επηρεάστηκα και από την αρνητική ενέργεια που αισθάνθηκες.

    Να 'σαι καλά, για άλλη μια φορά, για τις δυνατότητες που μας δίνεις.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Edo Giannis, please tell me what do you mean By you saying (den tha tolmousa).Is there any danger for someone visit this kind of our monuments? I am planning to visit this one and many other churches (Chami)Please answer me. Thank you!

      Διαγραφή
  2. Γειά σου Ελένη μου.

    Ένα από τα κυριότερα κίνητρα για την δημοσίευση της ανάρτησης είναι πως ενώ σε αρκετές πηγές, κυρίως εγκυκλοπαιδικές, υπάρχουν αρκετά στοιχεία αλλά και φωτογραφικό υλικό εξωτερικά της Μονής. Δεν είχε πέσει όμως στην αντίληψή μου καμμιά δημοσίευση με άμεσες περιγραφές και φωτογραφικό με τέτοια έκταση από το εσωτερικό. Άρα έπρεπε να γίνει.

    Βεβαίως συμφωνώ και για την κοινή βόλτα. Εξάλλου η διαδρομή και το πέρασμα από την Μονή αποτελεί ένας από τους συχνούς μου περιπάτους.

    Να είσαι καλά και πολλούς χαιρετισμούς στον Πόρο.
    Θοδωρής

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Θοδωρή πολύ καλημέρα.Πολύ όμορφη η αναφορά σου σε μια σημαντική Βυζαντινή Μονή , χαμένη ανάμεσα στα χαμόσπιτα της υποβαθμισμένης περιοχής στην οποία βρίσκεται.Οντως τη Μονή του Παντεπόπτου Χριστού την έκτισε τον 11ο αιώνα η Δούκαινα Αννα Δαλασσηνή μητέρα του αυτοκράτορα Αλεξίου του Κομνηνού.Εκεί έζησε μέχρι τα βαθιά γεράματά της.Στη Μονή αυτή στρατοπέδευσε ο Αυτοκράτορας Μούρτζουφλος κατά την πολιορκία της Πόλης απο τους Λατίνους, λόγω της περίοπτης θέσης στην οποία βρίσκεται και απο εκεί μπορεί κάποιος να ελέγχει όλο τον Κεράτιο.Τάσος Θεσσαλονίκη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Κωνσταντίνος Κόττης30 Απριλίου, 2014 10:36

    Καλημέρα και απο Μακεδονία ! Πολλά +++ (και για εμένα είναι πρώτη φορά που βλέπω φωτογραφίες εσωτερικά του Ναού). Υ.Γ.: Κάτι μου λέει πως κάτω απο πολλούς Ναούς της Πόλης κρύβονται τοιχογραφίες κάτω απο τους σοβάδες. Το ίδιο νιώθω και για τον Ναό αυτό. Να περνάς καλά !

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Και εγώ το πιστεύω αυτό Κωνσταντίνε μου. Και ειδικά σε συμπληρωματικούς χώρους και διαμερίσματα, που η μουσουλμανικές απαιτήσεις κατά την διάρκεια της προσευχής δεν ισχύουν, θα υπάρχουν περισσότερα και ίσως όχι κρυμμένα. Όπως για παράδειγμα στο υπόγειο της Μονής Μυρελαίου:
      http://tixamperiaapothnpolh2.blogspot.ch/2013/04/blog-post.html

      Καλό απόγευμα και να περνάς και εσύ καλά.
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  5. Να υποθέσω οτι το κτίσμα στο οποίο αναφέρεσαι στην τελευταία παράγραφο είναι ο υπέροχος και ανυπέρβλητος Παντοκράτορας;΄Τασος.Θεσσαλονίκη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Τάσο μου ο Παντοκράτορας ήταν για πάρα πολύ καιρό μή προσβάσιμος λόγω ανακαινίσεων.
      Αφού λοιπόν ένα μέρος από αυτές τελείωσε τον επισκέφτηκα με μεγάλες προσδοκίες και ήθελα να γράψω και για εκεί. Δυστυχώς όμως δεν κατάφερα να εμπνευστώ ούτε να νοιώσω κάτι ιδιαίτερο. Πήγα-ξαναπήγα, πάλι τίποτα.Η ανακαίνιση έπαιξε σημαντικό ρόλο σε αυτό. Ίσως όταν καταφέρω να βρεθώ και στις υπόλοιπες πτέρυγες, θα βγεί ανάρτηση.
      Χαιρετισμούς στην Θεσσαλονίκη και να περνάς καλά.

      Διαγραφή
  6. ΑΝΕΚΤΙΜΗΤΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ. ΧΙΛΙΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Νίκο μου και εγώ σε ευχαριστώ πολύ. Τα λόγια σου μεγάλο κίνητρο για την συνέχεια.
      Να είσαι καλά και θα τα πούμε στην επόμενη ανάρτηση.
      Χαιρετισμούς
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  7. Ωρες ωρες ποναει η ψυχή μου βλέποντας ολους αυτους τους τόσο ιστορικούς ναούς... Προσπαιθώ να τους φανταστώ σε ώρα λειτουργίας με το βυζαντινό τους μεγαλείο...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Θάνο μου γειά σου. Και εγώ κάνω συχνά τέτοιες σκέψεις, τόσο για το μακρινό παρελθόν όσο και για το πιό πρόσφατο της Πόλης. Για να μην μιλήσω και για το μέλλον.
      Μια μηχανή του χρόνου μας λείπει μόνο, χεχε.
      Να περνάς καλά και θα τα ξαναπούμε

      Διαγραφή
  8. Χρήστος Ι. Δρούγκας - Ναύπλιον30 Απριλίου, 2014 22:54

    Από το 2000 που την επισκέφθηκα για πρώτη φορά , δεν άλλαξε τίποτα
    πρός το καλλίτερο [ συντήρηση, ευπρεπισμός του εσωτερικού κ.ά. ]
    Ίσως φταίει το γεγονός ότι χρησιμοποιείται για ιεροδιδασκαλείο και όχι
    γιά τζαμί.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γειά σου καλέ μου φίλε.
      Νομίζω οτι έχεις δίκιο. Ίσως να ήταν κάπως καλύτερα, όπως συμβαίνει με μερικές άλλες παρόμοιες περιπτώσεις. Ξέρω οτι ο νούς σου θα πάει προς την Βλάγκα και την Μονή Μυρελαίου.
      Πολλούς χαιρετισμούς και να είσαι πάντα καλά.

      Διαγραφή
  9. Καλησπέρα αγαπημένε φίλε Θοδωρή
    είναι καταπληκτική η ανάρτηση σου
    Τα φιλιά μας
    Παύλος & Μαριέτα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα παιδιά και πολλούς χαιρετισμούς στην Θεσσαλονίκη που θυμάμαι με νοσταλγία από την επίσκεψη του περασμένου καλοκαιριού
      Καλό βράδυ
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  10. Εύστοχη παρατηρητικότητα και συναισθηματικά δοσμένη περιγραφή !! ΜΠΡΑΒΟ ΣΟΥ!!
    ΧΡΗΣΤΟΣ ΤΑΧΜΑΤΖΙΔΗΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γειά σου Χρήστο και πολλά ευχαριστώ.
      Μετά από τόσες αναρτήσεις, πλέον έχει προοδεύσει και η παρατηρητικότητά μου.
      Όσο για τα συναισθήματα....η Πόλη τα φέρνει στην επιφάνεια και τα κρατά σε ισορροπία.
      Σε χαιρετώ και καλή συνέχεια.
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  11. Ελένη Ζαράγκαλη01 Μαΐου, 2014 00:51

    ΚΑΛΗΣΠΕΡΑ ΘΟΔΩΡΗ,ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ ΣΟΥ.ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΙΣΤΟΤΟΠΟΥ ΣΟΥ
    ΜΑΘΑΙΝΩ ΠΟΛΛΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ. ΑΝ ΚΑΙ ΑΠΟ ΠΟΛΗ ΑΥΤΑ ΤΑ ΜΕΡΗ ΔΕΝ ΤΑ ΓΝΩΡΙΖΑΜΕ ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ.ΜΑΛΛΟΝ ΤΑ ΣΝΟΜΠΑΡΑΜΕ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΠΩ!!! ΚΑΙ ΠΑΛΙ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γειά σου Ελένη μου και να ξέρεις πως χαίρομαι πολύ να διαβάζω Πολίτες και η γνώμες τους έχουν πάντα ιδιαίτερη βαρύτητα.
      Είναι γεγονός και συμβαίνει σε όλες τις σπουδαίες πόλεις, κυρίως μεγάλες, πολλές φορές να αγνοούμε ορισμένα πράγματα.
      Ποτέ πάντως δεν είναι αργά. Εγώ για παράδειγμα ανακάλυψα την Αθήνα, την πόλη που γεννήθηκα και μεγάλωσα, στα 30 μου.
      Καλή σου μέρα και να είσαι καλά.
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  12. ΘΕΡΜΑ ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ ...ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΟ Κ ΚΑΤΑΤΟΠΙΣΤΙΚΟ ΤΟ ΜΠΛΟΚ ΣΑΣ Κ ΤΟΣΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ ΤΑ ΓΡΑΦΟΜΕΝΑ ΣΑΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Μαρία και καλώς ήρθες στην παρέα μας και στον σχολιασμό. Θα χαρώ να σε ξαναδιαβάσω.
      Πολλούς χαιρετισμούς.
      Θοδωρής

      Διαγραφή
    2. Η Μουσικη σας δε .....μας ταξιδευει με χρωματα -αρωματα κ αναμνησεις που χαιδευουν την μνημη κ την ψυχη μας!!!!

      Διαγραφή
  13. Θοδωρή μου καλησπέρα και καλό μήνα !
    Χάρηκα πολύ βλέποντας την σημερινή σου επιλογή γιατι θυμήθηκα πως στην βόλτα μας είχαμε περάσει από την μονή
    Παντεπόπτου και μάλιστα είχες εκφράσει πάλι την πικρία σου για τον σημερινό "ιδιαίτερο" ρόλο αυτής της βυζαντινής εκκλησιάς στην θρησκευτική ζωή του τόπου. Σίγουρα αυτή η χροιά φανατισμού που παίρνει το μάθημα του Κορανιού σε
    βάζει σε σκέψεις για τα μελλούμενα μια και ποιός τελικά φανατισμός ωφέλησε τους ανθρώπους μέσα στην ιστορία ?
    Σκέπτομαι ότι αν θελήσεις να συγκρίνεις το πανεπιστήμιο που μας γνώρισες πριν ένα μήνα με τούτο το σχολειό, μοιάζουν τελικά όσο η μέρα με τη βαθειά νύχτα.

    Τέλος πάντων... ηθελα να συμπληρώσω μια λεπτομέρεια στα γραφόμενα σου που έχει να κάνει με το επίθετο παντεπόπτης που συναντάμε πρώτη σχεδόν φορά εκείνα τα χρόνια . Η Αννα Δαλασσηνή υπήρξε πέρα από μάνα αυτοκράτορα και κάποιων άλλων επιφανών ανδρών της εποχής, γυναίκα άξια, σοφή, αποφασιστική, χειριστική βεβαίως
    αλλά που έκανε πολύ καλό κουμάντο στα εσωτερικά της χώρας όσο ο Αλέξιος ήταν εκτός συνόρων. Με όπλο την
    σύνεση και την εξυπνάδα της (όπως λέει και η εγγονή της Αννα Κομνηνή) μπόρεσε να αντιμετωπίσει εσωτερικές απειλές,
    κρίσεις και σφετεριστές του θρόνου αποτελεσματικότατα. Το προσωνύμιο λοιπόν παντεπόπτης ήταν γι αυτήν συμβολικό
    και δήλωνε την βαθειά της ελπίδα και την εμπιστοσύνη της στην αντίληψη και την κρίση του Χριστού που τα πάντα βλέπει και καμμια ασχήμια δεν μένει κρυφή απ αυτόν. Δύσκολοι καιροί για όσους ανακατεύονταν με την εξουσία, δεν
    ήξεραν από που να φυλαχτούν, συμφωνείς?

    Θοδωρή μου , ελπίζω η άνοιξη όσο προχωρεί να σου δίνει έμπνευση για ωραίες βόλτες και νέες περιγραφές.
    Φιλιά (και ευχαριστώ για την υπομονή της παρέας)
    Στέφη

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Κατ' αρχήν καλημέρα σε όλους.Παίρνοντας αφορμή απο το εξαιρετικό σχόλιο της φίλτατης Στεφανίας θα ήθελα να προσθέσω τα εξής.Το προσωνύμιο Παντεπόπτης για τον Χριστό,ήταν ένα προσωνύμιο που σπάνια συναντάται μέχρι την περίοδο των Κομνηνών ,στην παλαιότερη βυζαντινή εκκλησιαστική λογοτεχνία.Το χρησιμοποιεί η Αννα Δαλασσηνή για το καθίδρυμά της , αλλά είναι λέξη κλειδί και για τους επόμενους Κομνηνούς.Ο Αυτοκράτορας Αλέξιος για παράδειγμα στις Μούσες [ενα κείμενο που γράφτηκε για τον γιό του και μετέπειτα διάδοχό του Ιωάννη και που είναι γεμάτο συμβουλές για να είναι δίκαιος]χρησιμοποιεί συχνά το προσωνύμιο αυτό,λέγοντας οτι ο Χριστός είναι Παντεπόπτης και ότι από την αντίληψή του και την κρίση του δεν μπορεί να διαφύγει τίποτε.Τάσος.Θεσσαλονίκη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Καλησπέρα Στέφη και Τάσο αλλα και σε όλους τους υπολοίπους.
    Με τα σχολια σας μου δίνετε την ευκαιρία να χαμογελάσω και να χαρώ γιατί η "τακτική" που έχω κρατήσει από τις πρώτες μέρες δημιουργίας των ΧΑΜΠΕΡΙΩΝ δείχνει τον σκοπό της.

    Κατά την συγγραφή των αναρτήσεων δεν παραθέτω ποτέ όλες τις πληροφορίες αλλά σκόπιμα τις "φιλτράρω".

    Ο πρώτος λόγος είναι γιατί θεωρώ πως κάποιος που διαβάζει τις αναρτήσεις δεν θα μπορέσει να συγκρατήσει όλες τις λεπτομέριες (ημερομηνίες, ονόματα, διευθύνσεις κ.λ.π.). Έτσι στο μέλλον ίσως να μην του έχει "μείνει" και τίποτα από όλα αυτά στην μνήμη. Αντίθετα με έναν βασικό "σκελετό" πληροφοριών ίσως τελικά να μπορέσει να τις ανακαλεί ευκολότερα.

    Ο δεύτερος λόγος (και εκεί μου δώσατε την πάσα εσείς) είναι πως επιιθυμώ να μένει πάντα κάτι από έξω, ώστε όσοι έχουν την διάθεση να αρχίζουν να ψάχνουν μόνοι τους, να διαβάζουν και να μελετούν πιο πέρα από εκεί που τους άφησε η ανάρτηση και ανάλογα με τις δικές τους απαιτήσεις και προτεραιότητες.
    Και όταν κάποιος ανακαλύπτει μόνος του επιπλέον πράγματα, τότε έρχονται στην επιφάνεια και άλλα πολλά όμορφα συναισθήματα αλλα και προσωπική ανταμοιβή.

    Σε αυτά έρχεται να προστεθεί η επικοινωνία στα ΧΑΜΠΕΡΙΑ, όχι μόνο με εμένα αλλά και μεταξύ σας.

    Συμπέρασμα: Η τακτική είναι πετυχημένη και χαίρομαι που το επέλεψα. Η επιβεβαίωση είναι στα σχόλιά σας.

    Να είστε καλά και θα τα ξαναπούμε.
    Πολλούς χαιρετισμούς
    Θοδωρής

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Θοδωρή καλησπέρα.
    Και εγώ χαίρομαι με την εξέλιξη των Χαμπεριών και φυσικά συμφωνώ με το παραπάνω σχόλιό σου αλλά θα ήθελα να προσθέσω κάτι ακόμα.
    Σίγουρα υπάρχουν, για όσους από εμάς ενδιαφέρονται, πολλές περισσότερες πληροφορίες για κάθε μια από τις αναρτήσεις σου, αλλά ο ρόλος των Χαμπεριών για μένα είναι κυρίως άλλος. Ρόλος που έρχεται να συμπληρώσει την όποια βιβλιογραφία.
    Με τις φωτογραφίες και τις περιγραφές σου μας προσφέρεις αυτό που μας έλειπε. Ζωντάνια, συναίσθημα, αμεσότητα. Με την αγάπη, σεβασμό και τρυφερότητα που παρουσιάζεις το κάθε θέμα μας δίνεις την αίσθηση ότι βλέπουμε από κοντά, αγγίζουμε, γευόμαστε, οσφραινόμαστε, αφουγκραζόμαστε το καθετί. Όπως έχω ξαναγράψει είσαι όλες μαζί οι αισθήσεις μας. Αυτό είναι και το μυστικό της επιτυχίας των Χαμπεριών πιστεύω.
    Ελπίζω να μην κούρασα εσένα και τους αναγνώστες.

    Καλό βράδυ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. Καλησπέρα, Θοδωρή!
    Μύρισε Βυζάντιο η ανάρτησή σου και εμένα προσωπικά μου ξύπνησε αναμνήσεις από τις σπουδές μου... Με έκανες να ανατρέξω στα βιβλία μου και να διαβάσω για την περίοδο των Κομνηνών και κυρίως για την Άννα την Κομνηνή. Και σε μένα πέτυχε ο σκοπός σου, όπως βλέπεις.
    Είναι λίγο ανατριχιαστικό, εκεί που τριγυρνούσαν μοναχοί ή μοναχές σήμερα να τριγυρνάνε παιδάκια που μαθαίνουν το κοράνι... Το μόνο που ελπίζω είναι κάποια στιγμή κάποια από αυτά τα παιδάκια να μάθουν πάνω σε τι βρίσκονται...
    Θοδωρή, έγιναν δύο οι συνοδοιπόροι σου στην επίσκεψη στη μονή. Θα είμαι μαζί με σένα και την Ελένη!!!
    Καλή συνέχεια, τα λέμε στο επόμενο!!! Ανυπομονώ!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλώς την Μαρία μας!
      Μπράβο! Επιστροφή στα θρανία λοιπόν! :-)

      Για την επίγνωση των παιδιών σχετικά με την ιστορία της Μονής αμφιβάλλω.
      Όταν είχα βρεθεί στον ναό των Αγίων Πέτρου και Μάρκου
      ( http://tixamperiaapothnpolh2.blogspot.ch/2013/12/blog-post_3.html), τα μικρά κοριτσάκια που συνάντησα να παίζουν εκεί, δεν είχαν ιδέα. Το σημαντικό ιστορικό υπόβραθρο για αυτά ήταν ο τάφος του χαζρετί Τσαμπίρ στην νότια πτέρυγα.
      Θεωρώ οτι και στην μονή Παντεπόπτου κάτι παρόμοιο θα συμβαίνει.

      Μου φαίνεται η η ξενάγηση σε εκείνους τους μαχαλάδες είναι έτοιμη αφού οι συνοδοιπόροι δήλωσαν παρών. :-)

      Διαγραφή
  18. Ξέχασα να σημειώσω μια απορία μου: πώς είναι δυνατόν τα παιδιά να μη σε πάρουν χαμπάρι;;;
    Μάλλον πέτυχε η αλλαγή...
    Τα λέμεεεεε!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Τα παιδιά που συνάντησα στην είσοδο του ναού απλά με προσπέρασαν, δίχως να μου δώσουν σημασία...κάτι που μου έκανε εντύπωση γιατί ξέρεις πως κάνουν όταν ανακαλύψουν άνθρωπο που δεν είναι από την γειτονιά τους.

      Τα άλλα παιδιά μέσα ήταν ήδη σαν "υπνωτισμένα" από την προσευχή και δεν με πήραν είδηση.

      Λες να φταίει το μούσι και για αυτό να μην ασχολούνται μαζί μου;;;
      Που να φορούσα και takke ή sarık δηλαδή...
      Τώρα τι ακριβώς είναι αυτά ή τις διαφορές τους....θα στις εξηγώ στην διαδρομή μέσα στους μουσουλμανικούς μαχαλάδες.

      Πολλούς χαιρετισμούς στο Περιστέρι και είμαι σίγουρος οτι θα τα ξαναπούμε προσεχώς, στην επόμενη ανάρτηση.

      Διαγραφή
  19. Πάντα ξεχωριστές οι ανάρτήσεις σου Θοδωρή!Συνήθως δεν σχολιάζω αλλά τις παρακολουθώ..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Να είσαι καλά, ευχαριστώ.
      Καλώς ήρθες στον σχολιασμό και ελπίζω να σε ξαναδιαβάσουμε συχνά.
      Πολλούς χαιρετισμούς και από εμένα

      Διαγραφή
  20. Γεια χαρά σας !
    Είμαι καινούργια στην παρέα σας ! Ευχαριστούμε Θοδωρή γι΄αυτή τη γεύση από την Πόλη ...Δεν την έχω επισκεφτεί ποτέ
    αλλά μάλλον πλησιάζει η στιγμή....
    Θα είμαι σ΄επικοινωνία μαζί σας...
    Γεωργία από Κόρινθο

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Γεωργία μου. Καλώς ήρθες στην παρέα μας αλλά και στον σχολιασμό.
      Με το καλό να βρεθείς και στην Πόλη.
      Καλό Σαββατοκύριακο και καλές αναγνώσεις
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  21. Για εξηγησε μου σε παρακαλω τι ειναι η ρεγεωνα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  22. Η Πόλη καθώς και η περιοχή απέναντι απο αυτήν, ήταν διοικητικά χωρισμένες σε περιφέρειες με στόχο την καλύτερη διοικησή τους. Αυτός ο διαχωρισμός ονομάζονταν ρεγεώνες και ήταν συνολικά 14. Η περιοχή που βρίσκεται η Μονή άνηκε στην 10η διοικητική περιφέρεια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή