Δευτέρα 18 Μαρτίου 2013

Στον Άγιο Ταξιάρχη της Στένης

Οι εκκλησιαστικοί ναοί στην Πόλη είναι αρκετοί και απλωμένοι σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του λατρεμένου αυτού τόπου. Ορισμένοι από αυτούς είναι μεγαλειώδεις και προκαλούν δέος με την λαμπρότητά τους και άλλοι πάλι είναι ταπεινοί και μοναχικοί. Στην Ελλάδα πήγαινα σπάνια στην εκκλησία. Στην Πόλη όμως ένιωσα διαφορετικά και επισκέπτομαι τους ναούς όποτε ευκαιρώ. Μπορεί να τους επισκέπτομαι όλους με χαρά μα έχω μεγαλύτερη προτίμηση κυρίως σε μικρά, ταπεινά και κάπως "ξεχασμένα" εκκλησάκια. Ίσως γιατί έτσι θεωρώ ότι έρχομαι σε επικοινωνία, δίνω κουράγιο και ενισχύω ψυχικά τους μοναχικούς ανθρώπους που έχουν αναλάβει το έργο συντήρησης των ναών. Έτσι το πρόσφατο παγερό και βροχερό πρωινό επέλεξα να επισκεφτώ τον Άγιο Ταξιάρχη της Στένης.
Η είσοδος της εκκλησίας των Παμμέγιστων Ταξιαρχών
Το προάστιο της Στένης (İstinye) ονομάζονταν Σωσθένιο κατά την αρχαιότητα. Πιστεύεται ότι σε τούτο το σημείο οι Αργοναύτες έκτισαν ιερό προς τιμήν του Διός. Πάνω στο ιερό αργότερα χτίστηκε Μονή γνωρίζοντας μεγάλες δόξες.
Το 1838 οικοδομήθηκε ο υπάρχων πέτρινος ναός μα πλέον στις μέρες μας τίποτα δεν καταδεικνύει το ένδοξο παρελθόν του ναού και της περιοχής.
Η μαρμάρινη πλάκα στην είσοδο του αυλόγυρου με την ημερομηνία οικοδόμησης
Από την πρώτη στιγμή παρατήρησα την έλλειψη συντήρησης τόσο στον ναό όσο και στον περιβάλλοντα χώρο. Ο χώρος τριγύρω παραπέμπει περισσότερο σε χωράφι και η υγρασία στην εκκλησία έχει βλάψει αρκετά τις Εικόνες και τους τοίχους του ναού.
Μία από τις αρκετές φθαρμένες Εικόνες
Στον περίγυρο του ναού υπάρχουν μερικοί τάφοι
Μία ηλικιωμένη κυρία έχει επωμιστεί το βάρος της συντήρησης της εκκλησίας και του ευρύτερου χώρου και σχεδόν 20 χρόνια έχει αφιερώσει την ζωή της σε τούτο το έργο. "Τι να πρωτοκάνει όμως κι αυτή η μοναχική γιαγιούλα", σκέφτηκα καθώς την έβλεπα να πασχίζει με την καθαριότητα του ναού, το σκούπισμα των ριγμένων σοβάδων και την χρήση ποντικόφαρμάκων προκειμένου να αντιμετωπίσει τα τρωκτικά. Άναψε τις κινητές σόμπες προκειμένουν να σπάσει η παγωνιά μα μάταια. Τα πόδια μου είχαν ήδη αρχίσει να κοκκαλώνουν καθώς παρατηρούσα σπιθαμή προς σπιθαμή την εκκλησία.
Η παγωνιά μπορεί να κρυώνει το κορμί μα η θρησκευτική θαλπωρή της εκκλησίας ζεσταίνει την ψυχή
Το μάτι του Θεού που τα βλέπει όλα
Ο όμορφος άμβωνας
Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ με το σπαθί του
Εικόνα με συνοδεία όμορφης διακόσμησης με κίονες
Θεία Λειτουργεία στην εκκλησία των Παμμέγιστων Ταξιαρχών τελείται κάθε 2 βδομάδες και σε γενικές γραμμές δεν υπάρχει μεγάλη επισκεψιμότητα. Ακόμα κι εγώ χρειάστηκε να έρθω τρείς φορές σε τούτο τον λόφο ώστε να καταφέρω να επισκεφτώ την εκκλησία. Αρχικά στην εκκλησία ανήκε μεγαλύτερος χώρος που περιλάμβανε και 4 σπίτια δίπλα από τον ναό. Δυστυχώς με λάθη ή κουτούς χειρισμούς χάθηκαν και πέρασαν στα χέρια του τουρκικού κράτους ή ιδιωτών. Με προσωπικό κόπο του Οικουμενικού Πατριάρχη επεστράφη τουλάχιστον 1 από αυτά όπου ζει η μοναχική γιαγιούλα. Αν δεν είχε συμβεί αυτό ίσως η εκκλησία να μην ήταν πιά επισκέψιμη.
Ο Επιτάφιος δίπλα στον δεσποτικό θρόνο
Ο Ταξιάρχης με το σπαθί Του
Άναψα ένα κεράκι και το τοποθέτησα δίπλα από αυτό που είχε ανάψει ήδη η ηλικιωμένη Ρωμιά. Η ματιά μου έπεσε ξανά σε ορισμένα ραγίσματα στους εσωτερικούς σοβάδες. Έξω η βροχή συνέχιζε να πέφτει και παντού υπήρχε απόλυτη σιγή. Το σκηνικό τριγύρω μου φάνταζε σαν μια κρυφή εκκλησία και εμείς οι δύο αψηφώντας την παγωνιά, τα ποντίκια και τις υπόλοιπες αντίξοες συνθήκες, εκτελούσαμε με αυταπάρνηση τα θρησκευτικά μας καθήκοντα. Ίσως αυτή η αυταπάρνηση της γερόντισσας είναι που κρατά ακόμη τον ναό των Παμμέγιστων Ταξιαρχών επισκέψιμο

13 σχόλια:

  1. Υπέροχη ανάρτηση !!!!
    Τι άνθρωποι...τι μυστήρια...υπάρχουν εκεί !!!
    Καλή συνέχεια και καλή Σαρακοστή
    Σόφη

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ευχαριστώ Σόφη και καλή συνέχεια και σε 'σένα με τις ευχές μου.
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  2. Πού να φανταστεί κανείς ότι σε μια γειτονια υπάρχει μια ΗΡΩΙΔΑ γιαγιουλα που κάνει ό,τι μπορεί να φροντίσει μια εκκλησιά που έχει σχεδόν ξεχασθεί. Το "παράδοξο" ειναι ότι το εσωτερικό της εκκλησιας παραμένει όμορφο και εντυπωσιακό! Τουλάχιστον έτσι φαίνεται απο τις φωτο.

    Μπράβο σου Θοδωρή που ανακαλύπτεις εκκλησιες και μας τις παρουσιάζεις! Αν και αυτή πέφτει λίγο μακριά. Ποιός ξέρει, ίσως την επόμενη φορά!

    Συνέχισε έτσι

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Το εσωτερικό παραμένει όμορφο γιατί γίνονται προσπάθειες από κάμποσους ανθρώπους γεμάτους φιλότιμο και αυταπάρνηση.
      Να είσαι και εσύ καλά που βρίσκεσαι εδώ και συμμετέχεις.
      Χαιρετισμούς, Θοδωρής

      Διαγραφή
  3. Φίλε Θοδωρή,

    Κάτι τέτοιες ἀναρτήσεις μὲ κάνουν καὶ μελαγχολῶ. Δὲν ξέρω ποιοὺς νὰ πρωτοπῶ ἥρωες! Τὶς 608 ἐναπομείνασες οἰκογένειες Ρωμηῶν; Τὸν Οἰκουμενικό μας Πατριάρχη κι ἐν γένει τὸν ἐκεῖ κλῆρο; Δυστυχῶς (καὶ τὸ λέω μὲ πόνο ψυχῆς) ἐνδέχεται στὸ ἀπώτατο μέλλον οἱ Ρωμηοὶ νὰ ἀποτελοῦν μία ἀνάμνηση τῆς ΚΠολης... Ἄν ἡ ἑλληνικὴ κυβέρνηση δὲν προβεῖ σὲ πιέσεις καὶ διακρατικὲς συμφωνίες μετὰ τῆς τουρκικῆς γιὰ ἐπαναπατρισμὸ κάποιων, τότε θὰ ἔρθουμε ἀντιμέτωποι μὲ τὸν πλήρη ἀφανισμὸ τῆς μειονότητας.
    Στὴν Ἑλλάδα ΚΑ-ΝΕ-ΝΑΣ δὲν ἀσχολεῖται μὲ τοὺς Πολίτες. Οὔτε τὶς μέρες τῶν (κατὰ φαντασία!) παχέων ἀγελάδων καὶ τῶν Ὀλυμπιακῶν. Γιὰ τὴν ἐν Ἑλλάδι πολιτικὴ σκηνὴ ἡ ΚΠολη (ὅπως παλαιότερα κι ἡ Κύπρος) "κεῖται μακράν". Ὁμοίως καὶ τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο κι ἡ μειονότητα μὲ τὰ προβλήματα ἐπιβίωσής τους. Μὲ ἐνοχλεῖ ἀφάνταστα ἡ ὅλη στάση τους!
    Nevermind, ποὺ λέμε καὶ στὸ Ἑλλάντα! Ἡ ἀνάρτηση, φίλε μου, εἶναι πολὺ καλή! Σὲ κάτι τέτοιες ἐκκλησίες γαληνεύει τὸ "Εἶναι" σου. Νὰ τὶς ἐπισκέπτεσαι συχνότερα, νὰ βλέπουμε ἐμεῖς καὶ νὰ ζηλεύουμε.

    Νῖκος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Νίκο μου έχεις δίκιο σε όλα όσα γράφεις. Επειδή έχω ζήσει σε αρκετά κράτη του εξωτερικού τα τελευταία 13 χρόνια, παραδέχομαι ότι το ελληνικό κράτος δεν φρόντισε ποτέ για τον Ελληνισμό του εξωτερικού. Άντε στην Γερμανία κάποτε με τα σχολεία, αλλιώς σχεδόν μηδαμινά πράγματα. Και να φανταστείς το πλυθυσμό του απόδημου Ελληνισμού που σχεδόν είναι όσο της Ελλάδος αλλά και την δυναμική που διαθέτει. Θα γινόντουσαν θαύματα αν υπήρχε ένας σχεδιασμός και μία κρατική "γραμμή οδηγιών".
      Πολλούς χαιρετισμούς στα Γρεβενά
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  4. Αγαπητέ φίλε Θοδωρή
    Η εκκλησία των Ταξιαρχών κτισμένη εις ανάμνηση της φημισμένης Ιεράς Μονής των Ταξιαρχών στην ίδια περιοχή της Στένης,λόγω βακουφίων δεν επιτρεπόταν να ανακαινισθεί, αλλά και ούτε να εκλέξει νέα εφοροεπιτροπή μέχρι πρότινος.Για τον λόγο αυτόν καθυστέρησε η ανακαίνιση της,τουλάχιστον έτσι υποθέτο. Είναι πράγματι μια εκκλησία απλή και απαίρητη. Πράγματι με τον αξεπέραστο φακό σου, αποθανάτισες αυτή την ιερότητα και ταπεινότητα θαυμάσια. Ο Πατριάρχης τα τελευταία δύο τρία χρόνια τιμώντας τους αρχαγγέλους και την ιστορική περιοχή,της Στένης με τον θαυμαστό της κόλπο, χοροστάτησε σε θρησκευτικές επετείους και με καθαρότητα λόγων αναφέρθηκε στα βακούφια (2010)και στην πολύπαθη Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης (2012).
    Εύχομαι σε μεταγενέστερη επίσκεψη τα πράγματα και από πλήθος ενοριτών και από την άποψη ανακαίνισης να είναι καλύτερα. Ο Μητροπολίτης Πέργης Ευάγγελος, διαλαλεί ότι οι λίγοι και αμέτρητοι της Πόλης, που από μακραίωνη πείρα γνωρίζουν ότι, είναι ανεξιχνίαστοι αι βουλαί του Κυρίου και προσδοκούν. Και ότι μένοντες πιστοί στην μνήμη του παρελθόντος, δεν παύουν να αγωνίζονται για το αύριο της Ρωμηοσύνης.
    Να είσαι καλά που τα παραπάνω έφερες στη μνήμη μου.
    Γιώργος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Κρατάω την τελευταίες κουβέντες σου και είμαι της ίδιας άποψης. Όσο δυσοίωνα κι αν φαίνονται τα πράγματα, παρ'όλα αυτά η ελπίδα και προσδοκία για κάτι καλύτερο θα υπάρχει ως την τελευταία στιγμή.
      Να είσαι καλά κι εσύ καλέ μου φίλε και πολλούς χαιρετισμούς.
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  5. Συγχαρητήρια και πάλι! Εξαιρετική ανάρτηση. Γράφοντας για αυτές τις εκκλησίες κατά κάποιον τρόπο συμβάλλεις στη διατήρησή τους, στη συνέχεια της ύπαρξής τους...
    Αναρωτιέμαι, δυστυχώς, τι θα γίνει στο μέλλον... Αυτό που έχουμε να κάνουμε είναι να στηριχτούμε στην ιδιωτική πρωτοβουλία, στις ενέργειες του Πατριάρχη και ίσως, κάπου, του ελληνικού και τουρκικού κράτους...
    Επίσης, θα ήθελα να σταθώ κι εγώ στο οξύμωρο του πράγματος. Αν και με ελάχιστη φροντίδα, αλλά τόσο ουσιαστική, φαίνεται τόσο λαμπερό το εσωτερικό του ναού!!!
    Καλή δύναμη!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γειά σου Μαράκι!
      Το αν συμβάλλω στην διατήρησή των εκκλησιών με τις αναρτήσεις δεν το πολυνομίζω...εξάλλου δεν κάνω και τίποτα σπουδαίο. Αυτό ίσως που επιτεχθεί από εδώ είναι μερικοί από τους αναγνώστες να μάθουν για την κατηγορία αυτών των ναών και να ασχοληθούν λίγο περίσσότερο με αυτούς. Είτε απλά φτάνοντας ως εκεί είτε με κάποιον άλλον τρόπο προσφοράς.
      Τώρα για τις καλές φωτογραφίες...τι να πώ....όταν αγαπάς κάτι το κάνεις και καλά...
      Πολλούς χαιρετισμούς στο Περιστέρι!!!
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  6. Παρακολουθώ τις αναρτήσεις σου σχεδόν απο την αρχή. Η καταγωγή μου δεν ειναι από την Πόλη αλλά την αγαπώ πάρα πολύ. Η τύχη το έφερε η γυναικα μου να έχει γεννηθεί εκεί, και την επισκεφτηκα για πρωτη φορά το 2010. Φετος θα κάνουμε Πάσχα εκεί και ειμαι ιδιαίτερα χαρούμενος για αυτό. Συγκινήθηκα με την αναρτησή σου για την εκκλησία αυτή και μακάρι να μπορέσουμε να την επισκεφτουμε. Με τέτοιες εικόνες αποκτουν νόημα τα λόγια που μεγάλου Οικουμενικου Πατριάρχη Αθηναγόρα ο οποίος είχε πει. Σου μεταφέρω αυτούσιο το κείμενο.

    «Είναι δύσκολο έργο ένα βιβλίο για την Πόλη. Είναι σφραγισμένο με επτά σφραγίδες και δεν ανοίγει εύκολα τις σελίδες του. Και μόνο για να βρής αυτό το βιβλίο, θα γυρίζης και θα γυρίζης την Πόλη, χωρίς να ομιλής. Θα ανεβαίνης και θα κατεβαίνεις λόφους. Θα προχωρής σε καλντιρίμια, θα σταματήσης σε πόρτες χορταριασμένες, που δεν πατούν πόδια ανθρώπων, θα ζητήσης παλιά αρχοντικά και κονάκια, που έχουν μέσα τους τις σκιές του παρελθόντος και θα μπης σε αυλές τούρκικων σπιτιών, θα φέρης γύρα την Πόλη, με τα πόδια και με την σκέψι, και θα την σφίγγης στην αγκαλιά σου και θα την φιλής σαν τα τρία νερά του Κερατίου, του Βοσπόρου και της Προποντίδος, που καταφιλούν τις ακρογιαλιές της, ώσπου ν΄ αρχίσης ν΄ ακούς φωνές μυστικές. Αλλά και πάλι δεν θάχης γυρίσει την πρώτη σελίδα».
    ΣΟΥ ΕΥΧΟΜΑΙ ΕΣΥ ΝΑ ΑΝΟΙΞΕΙΣ ΠΟΛΛΕΣ ΑΠΟ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΣΕΛΙΔΕΣ....
    ΚΥΡΙΑΚΟΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Κυριάκο καλησπέρα...από που να αρχίσω...
      Το γεγονός ότι με παρακολουθείς σχεδόν από την αρχή σημαίνει για 'μένα πάρα πολλά. Επιπλέον δείχνει ότι δεν έχω αλλάξει, μου δίνει κουράγιο για την συνέχεις και επίσης δείχνει ότι δεν σας έχω μπουχτίσει με τα όσα γράφω.

      Για τα λόγια του αείμνηστου Αθηναγόρα...δεν έχω να προσθέσω τίποτα...δεν μπορώ κάν να γράψω κάτι που να μπορεί να διαβαστεί δίπλα σε όσα έγραψε.

      Να περάσετε καλά το Πάσχα στην Πόλη και πάλι χίλια ευχαριστώ για όλον αυτόν τον καιρό που περνάς τις στιγμές σου διαβάζοντας και συμμετέχοντας εδώ. Είναι η μεγαλύτερη ευχαρίστηση που μπορώ να πάρω.
      Καλή συνέχεια και στους δύο μας και καλό σου βράδυ.
      Θοδωρής

      Διαγραφή