Ας γινόμουν και πάλι παιδί, να μαθήτευα στο Ζωγράφειο

Επ'ευκαιρίας ενός σχολίου της αναγνώστριας Ιωάννας στο άρθρο μου για το Ζάππειο Παρθεναγωγείο, σκέφτηκα πως ήρθε η στιγμή να γράψω και για το δεύτερο ελληνικό σχολείο του Beyoğlu. Ήταν κάτι που επιθυμούσα να κάνω από καιρό. Κάτι η επιθυμία μου, κάτι το σχόλιο της Ιωάννας, κάτι η επισκεψή μου εκεί πριν μερικές μέρες, ήρθαν και έδεσαν όλα μαζί άψογα. Σήμερα λοιπόν θα σας γράψω για ένα ακόμα ιδιαίτερο μέρος που μου άγγιξε την καρδιά. Αναφέρομαι φυσικά στο Ζωγράφειο Λύκειο.

Η πρόσοψη του κτιρίου

Η είσοδος

Στην είσοδο του σχολείου συνάντησα τον διευθυντή του, τον κύριο Γιάννη Δερμιτζόγλου, που από την πρώτη κιόλας στιγμή με κέρδισε με την ευγένεια του, το ήθος και την καλλιέργεια του. Ένας πραγματικός Ρωμιός. Με προσκάλεσε μάλιστα και στο γραφείο του και αφιέρωσε αρκετό απ'τον πολύτιμο χρόνο του για να συζητήσει μαζί μου.

Το γραφείο του κυρίου Δερμιτζόγλου

Το γραφείο του κοσμούσαν δεκάδες τιμητικές διακρίσεις για το έργο του καθώς και κορνίζες με τάξεις αποφοίτων αλλά και σπουδαίων φωτισμένων Ελλήνων, όπως του Δημήτρη Φραγκόπουλου, που υπήρξε και διευθυντής του Ζωγράφειου.''Ο θείος μου'' είπε και συνέχισε να μου μιλάει για τα δρώμενα του σχολείου. Μαζί με τα καλά του σχολείου μου μίλησε και για τις δύσκολες συνθήκες που επικρατούν σε όλα τα σχολικά ιδρύματα της Πόλης.
Ως γνωστόν, οι Έλληνες και οι υπόλοιποι αλλοδαποί δεν επιτρέπεται να εγγραφούν στο σχολείο. Μόνον Έλληνες με τουρκική υπηκοότητα, δηλαδή Ρωμιοί έχουν αυτή την δυνατότητα. Επίσης πρόβλημα υπάρχει και με τους Τούρκους γιατί δεν είναι χριστιανοί. Με απλά λόγια, μόνον τούρκος υπήκοος και χριστιανός στο θρήσκευμα επιτρέπεται να γράψει τα παιδιά του στα Ρωμέικα σχολεία. Είναι ένα νομικό πλαίσιο που διαμορφώθηκε πριν πάρα πολλά χρόνια και είχε αυτόν ακριβώς τον σκοπό. Να συμβάλλει στην συρρίκνωση του Ελληνισμού της Πόλης. Με όλη την καλή θέληση των καθημερινών ανθρώπων, ποιός Έλληνας θα άλλαζε ευχάριστα την υπηκοότητα του; Και ποιός Τούρκος θα δεχόνταν δημόσια να βαπτιστεί χριστιανός; Ειδικά στα χρόνια του προηγουμένου αιώνα.
Από τότε ο αριθμός των μαθητών συρρικνώνεται διαρκώς. Το Ζωγράφειο λειτουργεί από το 1893 και λίγα μόλις χρόνια μετά την έναρξη της λειτουργίας του αριθμούσε περισσότερους από 250 μαθητές. Σήμερα μετά από μεγάλες προσπάθειες φιλοξενεί λίγο παραπάνω από 50 μαθητές.

Το νομικό πλαίσιο αλλάζει στην Τουρκία. Αλλάζει βέβαια με αργούς ρυθμούς και η ζημιά έχει ήδη γίνει. Ο μεγαλύτερος βέβαια εχθρός κατά τα λεγομένα του κυρίου Δερμιτζόγλου είναι η άγνοια που επικραττεί. Αν ο τουρκικός λαός, που διαθέτει αντανακλαστικά διαμαρτυρίας, γνώριζε κάποιες τέτοιες λεπτομέριες,τ α πράγματα θα ήταν διαφορετικά.
Ένα πράγμα που αγνοούσα ήταν ο τρόπος χρηματοδότησης του Ζωγράφειου. Πίστευα οτι θα υπήρχαν κάποια κονδύλια απο το υπουργείο. Η χρηματοδότησή του όμως είναι καθαρά μία ιδιωτική και εθελοντική διαδικασία. Είναι λοιπόν εύλογο να σκεφτούμε τις δυσκολίες και τον άγωνα του κυρίου Δερμιτζόγλου και των υπολοίπων ενασχολουμένων. Κάθε βοήθεια είναι καλοδεχούμενη.
Παρ'όλα αυτά όμως μία λέξη ξεχωρίζει στον αγώνα των σπουδαίων αυτών ανθρώπων. Η λέξη αξιοπρέπεια.

Ο ευγενέστατος διευθυντής αφού με προσκάλεσε να γευτώ το μεσημεριανό φαγητό που προσφέρεται στο σχολείο, έδωσε εντολή στον γεράκο επιστάτη να μου δείξει το κτίριο. Μετά από αυτήν την ξενάγηση ένιωσα ακόμα μεγαλύτερη θλίψη για τα δεδομένα στην πατρίδα και σύγκρινα τις δικές μου σχολικές εγκαταστάσεις που είχα σαν μαθητής με αυτές του Ζωγράφειου. Τελικά η Παιδεία είναι ότι πιο σημαντικό έχει ένα έθνος.

Ασανσέρ μέσα στο σχολείο

Η θέα που απολαμβάνουν οι μαθητές του Ζωγράφειου. Στο βάθος  η Αγία Σοφία που πάντα μαγνητίζει την ματιά μου

Χωρός γυμναστικής του γειτονικού Λυκείου

Οι υποδομές του σχολείου είναι σε φοβερό επίπεδο. Ειλικρινά κάθε βήμα γιγάντωνε τον θαυμασμό μου.

Ο χώρος γυμναστικής του Ζωγράφειου

Απόφοιτοι του '44

 Οι τάξεις ήταν όλες πεντακάθαρες και όλα ήταν στην εντέλεια.

Η αίθουσα ξένων γλωσσών. Έτσι μαθαίνουν Αγγλικά τα παιδιά των Ρωμιών

Μπαίνοντας στην αίθουσα των Αγγλικών, έμεινα άφωνος. Θυμήθηκα τις δικές μου ώρες διδασκαλίας αγγλικών που ήταν τόσο πολύ υποβαθμισμένες.

Το γραφείο των καθηγητών

Το Ζωγράφειο διαθέτει πραγματικά απ'όλα. Μια ματιά στις πολλές πινακίδες στους τοίχους του σχολείου το επιβεβαιώνει.

Απο την αίθουσα βιολογίας με το πρόσωπο του γεράκου επιστάτη να καθρεφτίζεται στο γυαλί

Αίθουσα βιβλίων

Είχα υπέροχα σχολικά χρόνια. Μα και τι δεν θα έδινα να γινόμουν και πάλι παιδί και να ήμουν μαθητής στο Ζωγράφειο!!!

Η αγαπημένη μου τάξη με τα παμπάλαια θρανία. Βρήκα και την θέση μου. Τελευταίο θρανίο, δεξιά

Η επιβλητική αίθουσα εκδηλώσεων

Η αίθουσα Φυσικής με την υπέροχη αμφιθεατρική διάταξη

Οι αίθουσες δεν έχουν τελειωμό. Δεν θα ανεβάσω φωτογραφίες από όλες τις αίθουσες. Για κάθε μάθημα και διαφορετική αίθουσα. Η μία πιο μοναδική από την άλλη.

Αίθουσα υπολογιστών

Τελειώνοντας την περιήγηση μου στους διαδρόμους του Ζωγράφειου, ο διευθυντής με συνάντησε και με πλατύ χαμόγελο μου πρόσφερε και ένα μικρό δωράκι, ένα κομπολόι με το σήμα του σχολείου. Συγκινήθηκα. Τι καλλιέργεια, τι ευγένεια, τι ήθος, τι παιδεία. Ξέμεινα απ'ο λόγια. Τον ευχαρίστησα ακόμα μια φορά για τις μοναδικές στιγμές και του ευχήθηκα οτι καλύτερο στις προσπάθειες του.
Βγαίνοντας από το Ζωγράφειο ένιωσα την ψυχή μου πιο αγνή σαν να ήμουν και πάλι μικρό παιδί. Η καρδιά μου έβαλε την Πόλη ακόμα πιο βαθειά μέσα της μετά από αυτήν την ημέρα. Το Ζωγράφειο και οι άνθρωποι του με εντυπωσίασαν και μου υπενθύμισαν το πόσο σημαντικό είναι να κρατά κανείς ξύπνιο το μικρό παιδί που κρύβει μέσα του.