Τα ΧΑΜΠΕΡΙΑ ταξιδεύουν

Στα σχεδόν 5 έτη παρουσίας του ΤΙ ΧΑΜΠΕΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΗ; έχω αποφύγει σε μεγάλο βαθμό να παρουσιάσω τον εαυτό μου αλλά και την προσωπική μου ζωή. Εξάλλου ο λόγος ανάγνωσης των Χαμπεριών είναι αντικειμενικός, δηλαδή η Πόλη και όχι υποκειμενικός, δηλαδή μια κλειδαρότρυπα με πρόσβαση στην ιδιωτικότητά μου.
Βέβαια, τίποτα δεν είναι κρυφό και όσοι με έχουν γνωρίσει, ξέρουν οτι λατρεύω να ταξιδεύω και μάλιστα υπερβολικά. Τόσο πολύ ώστε περίπου κάθε 30-40 ημέρες πραγματοποιώ ένα ταξίδι. Τούτη την φορά θέλησα να κάνω μια εξαίρεση και να μοιραστώ μαζί σας εικόνες, σκέψεις και εντυπώσεις από τον τελευταίο μου προορισμό, αφού σχετίζονται έμμεσα με τα ΧΑΜΠΕΡΙΑ και την Πόλη.
Αφορμή στάθηκε η απόφαση των ανθρώπων που απαρτίζουν την ρουμανική έκδοση της Πεμπτουσίας να μεταφράζουν και να δημοσιεύουν θέματα των Χαμπεριών στο ρουμανικό κοινό καθώς και η επιθυμία μου να γνωρίσω από κοντά τον αρχισυντάκτη της. Έτσι λοιπόν εκτός από την διαδικτυακή μεταφορά Πολίτικων πτυχών στην Ρουμανία, βρέθηκα πλέον εκεί αυτοπροσώπως, εφοδιασμένος όπως πάντα με την φωτογραφική μου μηχανή, με οξυδερκή ματιά για παρατήρηση και με διάθεση για ατελείωτη περιπλάνηση στους δρόμους του Βουκουρεστίου!
Επέλεξα σκόπιμα να μην μάθω τίποτα για τον προορισμό μου, ακολουθώντας την ίδια τακτική όπως όταν βρέθηκα για πρώτη φορά στην Πόλη και για ακόμη μια φορά η αρχική άγνοια μετατράπηκε σε τόσο θετικά συμπεράσματα και εικόνες από μια πόλη καθαρή, ασφαλής, με ανθρώπους φιλικούς που διαθέτουν υψηλό πολιτιστικό επίπεδο.

Τα ΧΑΜΠΕΡΙΑ ταξιδεύουν...στο εντυπωσιακό Βουκουρέστι

Ένα από τα πρώτα πράγματα που υπέπεσε στην αντίληψή μου ήταν η παρουσία πάρα πολλών εκκλησιών, κάτι που φυσικά έρχεται σε αντίθεση με την εικόνα της Πόλης. Ως λάτρης της αρχιτεκτονικής τους, η ματία μου τις περιεργάστηκε και προσπάθησε να βρεί ομοιότητες και διαφορές με τους βυζαντινούς ναούς της Πόλης, στους οποίους παρατηρείται ξεκάθαρα μια αρχιτεκτονική εξέλιξη και διαφοροποίηση ανά τους αιώνες. Αυτό διακόπηκε ξαφνικά με την Άλωση αλλά παρατηρώντας τους μεταβυζαντινούς ναούς του Βουκουρεστίου διαπίστωσα πως ορισμένα στοιχεία μοιάζουν να συνέχισαν την "εξελικτική" τους πορεία.
Έτσι λοιπόν το μέγεθος και ο όγκος των μεταβυζαντινών ναών συνέχισε να περιορίζεται, οι τρούλοι να μικραίνουν ενώ τα τύμπανα τους εξακολούθησαν να ψηλώνουν με την μεγαλύτερη δυνατή ένταση.

Τα τύμπανα των ρουμανικών ναών διατήρησαν τις χαρακτηριστικές κόγχες των βυζαντινών ναών αλλά συνέχισαν να αποκτούν μεγαλύτερο μήκος και ένταση

Η εκκλησία Κρετσουλέσκου. Κατασκευασμένη το 1722. Μικροσκοπικός πλίνθινος ναός, με μικρούς τρούλους που στηρίζονται σε εντυπωσιακά τύμπανα

Επίσης δεν υπάρχει διαχωρισμός σε κεντρικό και πλάγια κλίτη αλλά συνήθως ο χώρος είναι ενιαίος, ενώ ενίοτε παρατηρείται μια λεπτεπίλεπτη παρουσία εσωνάρθηκα.

Συνήθης πρόσοψη εκκλησίας. Ένας συνδυασμός κλασσικών στοιχείων όπως ο τετράγωνος χώρος στο μέσον της πρόσοψης, που έφερε διάκοσμο αλλα και νέων όπως τα κογχοειδή τόξα

Ο εσωτερικός και εξωτερικός διάκοσμος των εκκλησιών μου θύμισε εκείνο μοναστηριών αφού οι τοιχογραφίες καλύπτουν όλη την επιφάνεια των ναών και οι παραστάσεις τους συνοδεύονται από σκουρόχρωμες επιφάνειες.

Τοιχογραφίες λίγο πριν την είσοδο στον ναό

Τρούλοι στον εξωνάρθηκα που όμως τους παρατηρεί κανείς μόνο όταν εισέλθει κάτω από αυτούς

Τάφοι βρίσκονται συχνά στο εσωτερικό των εκκλησιών. Ο συγκεκριμένος ανήκει σε γυναίκα που σχετίζεται με την οικογένεια Υψηλάντη

Η παρουσία Εικόνων δεν είναι τόσο πολυάριθμή, λόγω των τειχογραφιών, αλλά υψηλής τέχνης και ομορφιάς.

Μερικές ακόμα διαφορές που αξίζει να αναφερθούν είναι οι είσοδοι των ναών αλλά και οι διαφορετικής τεχνοτροπίας κίονες. Οι είσοδοι των εκκλησιών είναι διακοσμημένοι με ανάγλυφες παραστάσεις εξαιρετικής ποικιλίας και ομορφιάς, δημιουργώντας έντονα συναισθήματα πριν την είσοδο στον ναό.

Η είσοδος των εκκλησιών συνοδεύεται πάντα από όμορφο ανάγλυφο διάκοσμο

Το σύμβολο της Βλαχίας σε είσοδο εκκλησίας. Το κοράκι με Σταυρό και στέμμα

Στα τέλη του 17ου αιώνα, υπήρξε μια εκκλησιαστική αρχιτεκτονική άνθηση, η οποία οφείλεται στον Κωνσταντίνο Μπρανκοβεάνου. Γιός Ελληνίδας με καταγωγή από την οικογένεια των Κατακουζηνών, προχώρησε σε μια μείξη βυζαντινών στοιχείων με προσθήκη δικών του και δημιούργησε την λεγόμενη: "τεχνοτροπία Μπρανκοβεάνου". Έτσι για παράδειγμα στα κιονόκρανα μοιάζει να έχει γίνει ένα "πάντρεμα" ανάμεσα σε λεβητοειδή και θεοδοσιανά, ενώ ο κορμός τους είναι στριφτός, προσδίδοντας περισσότερη ζωντάνια και ιδιαιτερότητα. Ένα άκρως επιτυχημένο παράδειγμα αφομίωσης και μετεξέλιξης της τέχνης και της αρχιτεκτονικής, την στιγμή που στα υπόλοιπα εδάφη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας είχαν εγκαταληφθεί τέτοιες ενέργειες.

Στριφτοί κίονες και κιονόκρανα ελαφρώς θεοδοσιανά με πτυχές λεβητοειδούς διακόσμου. Χαρακτηριστικό της εποχής Μπρανκοβεάνου

Όταν η ματιά δεν κεντρίζεται από τις όμορφες και κομψές εκκλησίες της πόλης, μαγνητίζεται από τα υπόλοιπα κτίριά της. Μέγιστος ο διάκοσμος στα παλιά κτίρια του ιστορικού κέντρου, η όψη των οποίων με μετέφερε νοερά στην καρδιά του ιστορικού Γαλατά.

Κοιτώντας κανείς αυτή την φωτογραφία αδυνατεί να διαπιστώσει το μέρος που βρίσκεται. Αρχιτεκτονική έκφραση περασμένων αιώνων που μοιάζει να μην έχει σύνορα αλλά και να εκφράζει μια άλλη πολιτιστική πρόταση

Πολλά παλιά κτίρια αναπαλαιώνονται ήδη ένω άλλα αναμένουν τις εργασίες καλλωπισμού τους.

Βέβαια υπάρχουν εντυπωσιακές και μεγαλοπρεπείς κατασκευές του 19ου αιώνα σε άριστη κατάσταση, όπως μουσεία, βιβλιοθήκες, τράπεζες και πανεπιστήμια που φανερώνουν τον πλούτο, την ποιότητα, την ακμή, το πολιτισμικό επίπεδο αλλά και τις προτεραιότητες εκείνης της εποχής. Αποφάσισα επιλεκτικά να εισέλθω σε ένα από αυτά τα αριστουργήματα και φυσικά δεν το μετάνιωσα, μιας και σε τέτοιες περιπτώσεις νοιώθω να έχω πάνω μου το κοκκαλάκι της νυχτερίδας.

Το άγαλμα του Καρόλου 'Α και η εντυπωσιακή πανεπιστημιακή βιβλιοθήκη, κατασκευασμένη το 1893. Στο εσωτερικό της υπάρχουν περισσότερα από 2 εκατομμύρια βιβλίων 

Το εντυπωσιακό Αθηναίο μου απέσπασε την προσοχή και αποφάσισα να εισέλθω στο εσωτερικό του

Το Atheneul Roman από μακρυά

Η κατασκευή του Αθηναίου ξεκίνησε το 1885 για να ολοκληρωθεί 3 έτη αργότερα. Ο εξωτερικός του όγκος είναι μεν σημαντικός αλλά όχι τόσο όσο τα υπόλοιπα κτιριακά μεγαλουργήματα του Βουκουρεστίου. Όμως όταν εισήλθα στο εσωτερικό του, ο νούς μου παρομοίασε την κατασκευή του με βυζαντινό ναό αφού ο εξωτερικός του όγκος δεν αντικατοπτρίζεται εσωτερικά. Τεράστιοι χώροι, διάδρομοι και διαφορετικά επίπεδα δημιουργούν την αίσθηση πως ο εσωτερικός χώρος είναι πολύ μεγαλύτερος και σίγουρα ξαφνιάζει αφού δεν αντικατοπτρίζεται κοιτώντας το εξωτερικό μέγεθος του κτιρίου.

Από το εσωτερικό του Αθηναίου. Τεράστιοι χώροι, διαδρόμοι και όροφοι με αιθέρια αρχιτεκτονική ξαφνιάζουν τον επισκέπτη του

Εντυπωσιακός διάκοσμος. Δεν υπάρχει μέρος του Αθηναίου που να μην διαθέτει άψογη αισθητική

Η οροφή του Αθηναίου είναι εκπληκτική και κοιτώντας την για αρκετή ώρα ένοιωσα να χάνω την αίσθηση του βάθους και των υπολοίπων διαστάσεων

Και στο Αθηναίο υπάρχουν συνδυασμοί αρκετών επιρροών. Αρχικά το κτίριο θυμίζει αρχαιοελληνικό ναό τόσο λόγω της προσόψεώς του όσο και των κιονοστοιχιών αλλά και των μαιάνδρων που διακοσμούν τον εσωτερικό χώρο. Παρ'όλα αυτά η κατασκευή φέρει τρούλο και φέρει αρκετά ευρωπαικά στοιχεία, όπως γοτθικές γραμμές και μπαρόκ αποχρώσεις. Νεοκλασσικές πινελιές προσδίδουν καλαισθησία και φυσικά δεν λείπουν οι ρουμάνικες προσθήκες τέχνης και αισθητικής. Το σημαντικότερο είναι πως παρά την πανσπερμία επιρροών, καμμία από αυτές δεν υπερισχύει και παρά την μεγαλοπρέπεια τίποτα δεν παραπέμπει σε κακογουστιά. Το αντίθετο μάλιστα, παντού κυριαρχεί αρμονία και αλληλοαφομίωση.

Ημιθόλιο κατασκευασμένο εξ'όλοκλήρου από γυαλί

Καλαίσθητος διάκοσμος σε κάθε γωνιά

Κιονόκρανα με μπρανκοβεάνικη αισθητική και γοτθικά τόξα

Αρμονικές σκάλες σαν κοχλίας οδηγούν ξεκούραστα στα άνω μέρη

Δεν άργησα να ανηφορίσω τα πλατιά και ξεκούραστα στο ανέβασμα σκαλοπάτια που οδηγούσαν στο ανώτερο επίπεδο και εκεί με περίμενε μια ευχάριστη έκπληξη. Ο τρούλος που αρχικά παρατηρεί κάποιος κοιτώντας εξωτερικά το Αθηναίο, είναι ουσιαστικά ο χώρος που δίνονται παραστάσεις όπερας, φιλαρμονικών και λοιπών μουσικών έργων. Χώρος που συναρπάζει με την διακόσμησή του, την μεγαλοπρέπεια και τα χρώματα. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, την συγκεκριμένη στιγμή πραγματοποιούνταν πρόβα όπερας και εγώ ο θεατής που έμελλε να την απολαύσω.

Στον τρούλο του Αθηναίου, τριγύρω όλα εντυπωσιακά και η πρόβα ξεκινά

Ο τρούλος σαν γιγάντιο διαστημόπλοιο μαγνητίζει την ματιά με τον όγκο του και την μεγαλοπρέπειά του

Επιλέγοντας ένα από τα 974 κενά καθίσματα και απολαμβάνοντας μια πρωτόγνωρη εμπειρία

Η όψη της πόλης εντυπωσιάζει κα τις νύχτες και σίγουρα δεν θα έχανα την ευκαιρία να μην περπατήσω κάθε σπιθαμή της. Το Βουκουρέστι είναι εξάλλου καθαρό, ασφαλές, φωταγωγημένο και ευρύχωρο για κάθε έναν που θα θελήσει να ανακαλύψει τις βραδινές πτυχές του. 

Βουκουρέστι. Μια ασφαλής, καθαρή, ευρύχωρη, φιλική και όμορφη μεγαλούπολη

Με αρχιτεκτονικά μεγαλουργήματα σε κάθε γωνιά της...

...και όμορφες εκκλησίες...

...πιστοί προσέρχονται σε αυτές ως και τις βραδινές ώρες

Η Ακαδημία της Ρουμανίας. Το υψηλότερο επιστημονικό και πολιτιστικό φόρουμ της χώρας. Ιδρύθηκε το 1886 και πολλοί εκ των ιδρυτών της ήταν Έλληνες

Το εντυπωσιακό C.E.C κόβει την ανάσα

Το κτίριο φιλοξενεί την αρχαιότερη τράπεζα της Ρουμανίας

Παρατηρώντας όλα αυτά τα αρχιτεκτονικά στολίδια, αναρωτήθηκα πως καταφέραμε να γίνουμε τόσο κακόγουστοι μέσα σε περίπου έναν αιώνα; Πόσο μετατράπηκαν οι προτεραιότητες μας, πως κατορθώνουμε να ζούμε σε απρόσωπα κτίρια-κουτιά και πόσο χαμηλά έπεσε η καλαισθησία μας; Και αν η αρχιτεκτονική εκείνων των κτιρίων αποτυπώνει εν μέρη στοιχεία του εσωτερικού τους κόσμου...οι δικές μας εσωτερικές ανάγκες, έκφραση και ψυχική ισορροπία που αποτυπώνονται;

Παλιές κολώνες φωτισμού διάσπαρτες φωτίζουν ακόμα το Βουκουρέστι και μας προκαλούν να τις προσέξουμε και να σκεφτούμε

Το εντυπωσιακό νοσοκομείο Κολτέα. Το πρώτο νοσοκομείο του Βουκουρεστίου. Κατασκευασμένο από τον πρίγκηπα Μιχαήλ Κατακουζηνό το 1704! Τότε που τα πλούτη μετατρέπονταν και σε ευεργεσίες με κοινωνικό αντίκτυπο

Μέρος του νοσοκομείου είναι και μία εκκλησία ενώ κάποτε υπήρχε και μοναστήρι

Η προσελεύση των πιστών στις εκκλησίες είναι μεγάλη. Είτε προσερχόμενοι εντός του ναού, είτε στεκόμενοι έξω από αυτήν για ολιγόστιγμη προσευχή

Ο Μιχαήλ Κατακουζηνός και το νοσοκομείο του

Στο Βουκουρέστι βέβαια αποτυπώνεται μια ακόμη ιστορική πτυχή. Η περίοδος μισού αιώνα κομμουνιστικής επικράτησης. Οι εργατικές κατοικίες και τα τεραστίων διαστάσεων κτίρια είναι διάσκορπα σε όλοκληρη την πρωτεύουσα. Έκπληκτος παρατήρησα πολυόροφες πολυκατοικίες έκτασης πολλών εκατοντάδων μέτρων! Όλα στο κέντρο της Πόλης, μοιάζουν να είναι γιγαντιαία.

Κτίρια σαν αυτό καλύπτουν μια επιφάνεια μήκους τουλάχιστον 400 μέτρων. Καταλαβαίνετε τι θα συμβεί αν κάποιος χαθεί στο εσωτερικό του

Το αποκορύφωμα βέβαια όλων αυτών των κομμουνιστικών προσθηκών είναι το Παλάτι του Λαού, το δεύτερο μεγαλύτερο κτίριο στον κόσμο μετά το στρατιωτικό Πεντάγωνο των Ηνωμένων Πολιτειών! Με 80 μέτρα ύψος, 94 μέτρα βάθος και συνολικό εμβαδόν 330 χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων που αποτυπώνεται σε 16 ορόφους, περίπου 3500 δωμάτια, αντιπυρηνικό καταφύγιο και για την πενταετία που διήρκεσε η κατασκευή του χρησιμοποιήθηκαν 20 χιλιάδες εργάτες, οι οποίοι εργάζονταν ασταμάτητα σε βάρδιες!

Το Παλάτι του Λαού από μακρινή απόσταση που λόγω του όγκου του φαίνεται πως βρίσκεται σχετικά κοντά...στο επόμενο σταυροδρόμι...

...μα ουσιαστικά βρίσκεται σχεδόν ένα χιλιόμετρο μακρυά! Τα οικοδομικά τετράγωνα κοντά στο Παλάτι του Λαού είναι απερίγραπτα τεράστια. Βέβαια όλα είναι πεντακάθαρα και προσεγμένα

Η πρόσοψη του Παλατιού του Λαού. Είναι περίεργο πως όλα τα ολοκληρωτικά καθεστώτα, από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας προχώρησαν σε τέτοιου είδους κατασκευών

Μιάς και ανέφερα παλατία, εκείνο που κατασκεύασε ο Κωνσταντίνος Μπρανκοβεάνου για τον γιό του είναι σαφώς μικρότερων διαστάσεων αλλά στα υπόγειά του φιλοξενούνται υπολείμματα από την Μονή Βουκουρεστίου, την οποία κατέστρεψε ο Τσαουσέσκου για την δημιουργία του δικού του παλατιού. Σίγουρα αυτό δεν θα το είχε σκεφτεί ποτέ ο ιδρυτής της, Νικόλαος Μαυροκορδάτος, όταν την ίδρυε το 1716, αλλά ούτε και ο γιός του Κωνσταντίνος, όταν ίδρυε εκεί ελληνικό σχολείο, τυπογραφείο αλλά και μια από τις πληρέστερες βιβλιοθήκες της εποχής εκείνης.

Το παλάτι του Κωνσταντίνου Μπρανκοβεάνου

Διασωθέντα έργα τέχνης από την Μονή Βουκουρεστίου βρίσκονται στο υπόγειό του...

...καθώς και άλλα υπολείμματα την ένδοξης Μονής

Οι ώρες στο Βουκουρέστι κυλάνε γοργά και λίγο πριν βραδιάσει είχα την επιθυμία να επισκεφτώ ένα νησί που βρίσκεται λίγο έξω από την πόλη. Είναι μικρής έκτασης, τριγυρισμένο από λίμνη. Είναι το νησί Snagov, με το ομώνυμο μοναστήρι και την εκκλησία που στο εσωτερικό της έχει έναν θρυλικό τάφο. Τον τάφο του Βλάντ Τσέπες, του Ανασκολοπιστή, του Ιππότη του Τάγματος του Δράκου, του Ηγεμόνα της Βλαχίας, του Δράκουλα!

Φθάνοντας στο νησί Snagov...

...κάποτε η πρόσβαση γίνονταν μόνο με πλωτά μέσα. Πλέον με μια σιδερένια γέφυρα. Άξαφνα...μαύρα σύννεφα περικύκλωσαν το νησί

Στο μοναστήρι δεν υπήρχε κανείς να μας υποδεχτεί, ήταν περασμένη ώρα και οι ελάχιστοι καλόγεροι είχαν κλειστεί στα κελιά τους. Περπάτησα λίγο στον χώρο, παρατήρησα το πυργοειδές καμπαναριό και το εξωτερικό σχήμα του ναού. Γνώριζα πως δεν έπρεπε να βρίσκομαι εκεί δίχως την συγκατάθεση των μοναχών. Το σκοτάδι άρχισε να πέφτει καλύπτοντας τα πάντα τριγύρω μου. Αποφάσισα να έλθω και πάλι το επόμενο πρωινό. Πριν όμως αναχωρήσω, στάθηκα έξω από την είσοδο της εκκλησίας. Ακούμπησα το χερούλι της πόρτας και εκείνη άνοιξε. Τριγύρω πηχτό σκοτάδι και στο βάθος το αμυδρό φως από ένα κερί προσπαθούσε να αντισταθεί στο σκότος. Σιγοέκαιγε πάνω από τον τάφο του Δράκουλα. Έκλεισα την πόρτα πίσω μου και απομακρύνθηκα....

Φως σιγοκαίει στον τάφο του Δράκουλα

Την επόμενη μέρα επέστρεψα στο νησί για να παρατηρήσω καλύτερα την περιοχή, την εκκλησία του Βλάντ Τσέπες και την αρχιτεκτονική της.

Η εξοχική κατοικία του Τσαουσέσκου αλλά και το μέρος που αρχικά φυγαδεύτηκε με την πτώση του καθεστώτος του. Στα χρόνια που ακολούθησαν το μικρό παλάτι χρησιμοποιούνταν για την φιλοξενία του...Michael Jackson!

Το νησί ουσιαστικά αποτελούσε καταφύγιο του Βλάντ, αφού το είχε οχυρώσει με τείχος, φυλακές και κάστρο. Είχε κατορθώσει να κατασκευάσει υποθαλάσσια τούνελ και περνώντας κάτω από την λίμνη έβγαινε σε άλλα σημεία του δάσους, μπορούσε λοιπόν να εμφανίζεται και να εξαφανίζεται ανάλογα με τις περιστάσεις, προκαλώντας ακόμα μεγαλύτερο θόρυβο γύρω από την φήμη του.
Το 1453 κατασκεύασε και την εκκλησία, στην οποία και θάφτηκε. Ο αρχικός ναός κατέπεσε στην λίμνη μερικές δεκαετίες αργότερα μετά τον θάνατό του και ο διάδοχός του Neagoe Basarab έκτισε εκ νέου τον ναό στο ίδιο σημείο. Ο Νεαγκόε υπήρξε αρκετά ικανός, φιλόδοξος και φιλέσπλαχνος αφού θέλησε να βοηθήσει στην επίλυση του σχίσματος των Εκκλησιών, έδωσε έμφαση στο εμπόριο, προσέδωσε μερική αυτονομία στην Βλαχία, αφομίωσε και ανέδειξε πολλές βυζαντινές παραδόσεις που είχαν περιπέσει μετά την παύση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας αλλά και έκανε πολλές δωρεές στην Ορθόδοξη Εκκλησία και εκτός Βλαχίας.

Η όμορφη εκκλησία του νησιού Snagov. Μια ανάμειξη βυζαντινού και ρουμανικού ρυθμού

Τoιχογραφίες από το εσωτερικό του ναού

Ο τάφος του Βλάντ στο κέντρο του ναού

Ο Άγιος Στρατηλάτης, ο Άγιος Γεώργιος και ο Άγιος Δημήτριος πάνω από τον τάφο του Βλάντ

Σε τούτο το μοναστήρι τυπώθηκαν μεταξύ 1696 και 1974 πιθανόν για πρώτη φορά ελληνικά εκκλησιαστικά συγγράμματα!

Μερικές τελευταίες ματιές πριν την αναχώρηση από το νησί Σναγκόβ, πριν την αναχώρηση από το Βουκουρέστι

Η παραμονή στο Βουκουρέστι ήταν γεμάτη δυνατά συναισθήματα, όμορφες και μοναδικές εικόνες από μια πόλη πολύ ιδιαίτερη, με πνευματικό πλούτο, καλαίσθητη και ασφαλής. Οφείλω όμως να σταθώ και στους κατοίκους της, οι οποίοι μου έδωσαν την εικόνα πως πρόκειται για ανθρώπους καλλιεργημένους, φιλικούς, μορφωμένους, που αν και δεν δέχονται ορδές επισκεπτών, μιλούν ξένες γλώσσες και διαθέτουν ευρύ πεδίο σκέψης και κατανόησης.

Συνομίλησα με αρκετούς από αυτούς για πολλές πτυχές του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος. Ενθουσιασμένοι από την ένταξη στην Ευρωπαική Ένωση έχουν πέσει στην παγίδα της προσπάθειας να εκσυγχρονιστούν, να "εξευρωπαιστούν", στα πρότυπα των κεντρικοευρωπαικών κρατών δίχως όμως ακριβώς να γνωρίζουν τι σημαίνει αυτό. Και ταυτόχρονα αλλοιώνουν τον δικό τους τρόπο ζωής. Λες και αυτοί δεν είναι ευρωπαίοι, λες και αυτοί δεν διαθέτουν πλούτο και πολιτιστική κληρονομία. Κατέληξα στο συμπέρασμα πως προσπαθούν εδώ και χρόνια να γίνουν κάτι υποδεέστερο. 

Υπάρχουν βέβαια και χειρότερα παραδείγματα άλλων που εδώ και σχεδόν 200 έτη προσπαθούν να μοιάσουν στα "πεφωτισμένα και λελαμπρυσμένα της Εσπερίας γένη" και ακόμα αποτυγχάνουν, δίχως να αναρωτιούνται τον λόγο της αποτυχίας και δίχως να διαπιστώνουν οτι στην πορεία ξέχασαν και έχασαν πάρα πολλά από την πραγματική τους ταυτότητα. Ονόματα δεν λέω...

Φτάνοντας στο τέλος του ταξιδιού μου, μια στιγμή πριν την ρουτίνα της αεροπορικής επιβίβασης (ούτε πιλότος να ήμουν) μια φράση καρφώθηκε στον νού μου και είμαι απόλυτα βέβαιος για την εφαρμογή της: "Στο Βουκουρέστι όποιος πάει...θα ξαναπάει".