Τρίτη 14 Ιανουαρίου 2014

Στους διαδρόμους του Ξενώνα του Αγίου Σαμψών

Σε μια Πόλη που διαρκώς μεταβάλλεται και όλα στην επιφάνεια της δείχνουν να αλλάζουν τόσο γοργά και να αλλοιώνονται υπό τον φαύλο μανδύα της ανάπτυξης, υπάρχουν ακόμα σημεία που αρνούνται να σβηστούν και να υποταχθούν στα ψεύτικα και φανταχτερά φώτα της "προόδου". Σημεία που δείχνουν την πραγματική ταυτότητα των πραγμάτων και μαρτυρούν κάτι τρομερά ένδοξο και συνάμα ταπεινό.
Ακόμα και αν αυτά δεν είναι τίποτα παραπάνω από απομεινάρια, όπως στην συγκεκριμένη περίπτωση, παρ'όλα αυτά αρκούν ώστε να βιώσω την πραγματική Πόλη για πολλοστή φορά, να γίνω ένα με αυτήν, να παρουσιαστούν νοερά σπουδαίες εικόνες μπρoστά στα μάτια μου και να νοιώσω επίσης τριγύρω μου θαλπωρή, στοργή και φροντίδα. Δεν θα μπορούσα να αισθανθώ κάτι διαφορετικό. Περιπλανιόμουν άλλωστε στους διαδρόμους του μεγαλύτερου φιλανθρωπικού ιδρύματος της Αυτοκρατορίας, στον Ξενώνα του Αγίου Σαμψών!
Φτάνοντας στον Ξενώνα του Αγίου Σαμψών! Έτοιμος για ακόμη μια συναρπαστική έξαρση των αισθήσεων, της φαντασίας και των συναισθημάτων!
Η περιοχή γύρω από την Αγία Σοφία περιλάμβανε πλήθος εγκαταστάσεων και οι περισσότερες επικοινωνούσαν συνδεόμενες μεταξύ τους. Έτσι εκτός από την πλατεία του Αυγουσταίου που είχε πρόσβαση στο Ιερόν Παλάτιον (διάβασε και εδώ), υπήρχε εδώ και το συγκρότημα του Πατριαρχείου, το οποίο περιλάμβανε ναούς, διαμερίσματα, κτίρια που στεγάζονταν διάφορες υπηρεσίες, κήπους, σκευοφυλάκιο και στοές. Κάπου εκεί κοντά υπήρχε και ο Ξενών του Αγίου Σαμψών, ένα κρατικό νοσοκομείο που περιλάμβανε επίσης πτέρυγες φιλοξενίας και φροντίδας φτωχών, απόρων και αναξιοπαθούντων.

Μισοθαμμένες μικρές θύρες που αν τις διαβείς έρχεσαι σε άμεση επαφή με την Βασιλεύουσα
Πτέρυγα με δωμάτια, παράθυρα και διαδρόμους
Οι αιώνες πέρασαν, χορτάρι και δέντρα φύτρωσαν στο εσωτερικό του Ξενώνα, μα στα μάτια μου όλα μοιάζουν άφθαρτα
Στις μέρες μας μπορεί να μοιάζουν σαν ημιυπόγειες σήραγγες μα κάποτε ήταν απλές στοές που παρείχαν συνοχή ανάμεσα στα διαμερίσματα
Πολλοί θεωρούν πως τα απομεινάρια αποτελούν μέρος του Πατριαρχείου και άλλοι τα ταυτίζουν με τον Ξενώνα του Αγίου Σαμψών. Θεωρώ πως αυτά έχουν μικρή σημασία καθώς τα κτίσματα επικοινωνούσαν μεταξύ τους είτε μέσω στοών είτε ως μέρος του ίδιου κτιριακού συγκροτήματος.
Ο Ξενώνας κατείχε ξεχωριστή θέση ανάμεσα σε όλα τα νοσηλευτικά ιδρύματα της εποχής του
Εδώ ίσως να πλένονταν οι ασθενείς και οι λαμβάνοντες φροντίδα
Νιπτήρας με κεφάλι λέοντα στο μέσον του
Ο ιδρυτής του νοσοκομείου, Άγιος Σαμψών, γεννήθηκε στην Ρώμη και ήταν συγγενής του Μέγα Κωνσταντίνου. Ανάμεσα στους ασθενής που θεράπευσε ήταν και ο Ιουστινιανός, ο οποίος από ευγνωμοσύνη ανακαίνισε τον ξενώνα ύστερα από μια καταστροφική πυρκαγιά το 532. Ο Ξενώνας συνέχισε να λειτουργεί άψογα ως τον 13 αιώνα αφού ο Μανουήλ Φιλής εκφράζει την ευχή ο ανιψιός του Μιχαήλ 'Η Παλαιολόγου να γίνει ο δεύτερος Σαμψών.
Καλλιτεχνήματα βρίσκονται διάσπαρτα παντού
Περιπλανόμενος στους διαδρόμους του Ξενώνα. Περιπλανόμενος στις διαστάσεις του χρόνου και της ιστορίας. Περιπλανόμενος στα νοερά σύνορα της φαντασίας και της πραγματικότητας
Βρέθηκα να τριγυρίζω στους διαδρόμους που ακόμα διαφαίνονταν ανάμεσα στα ερείπια, να μαντεύω τον σκοπό που πιθανόν εξυπηρετούσε το κάθε δωμάτιο, να παρατηρώ την εναλλαγή αλλά και την αρμονική ομοιογένεια των διαφορετικών διαμερισμάτων και να γοητεύομαι από την οικοδομική τεχνική της εποχής.
Κομμάτι πτέρυγας που περιλάμβανε και δεύτερο όροφο ή μεγάλο παράθυρο για άπλετο φωτισμό
Σε ορισμένα σημεία η γή μοιάζει να έχει γίνει ένα με το κτίσμα. Τα Αγιασμένα χώματα της Πόλης έχουν σμίξει για πάντα με τα ένδοξα κτίσματά της!

Κίονες με επιθήματα δίνουν την δική τους πινελιά και προσδίδουν πρόσθετη ιερότητα στον χώρο
Ο Ξενώνας έμοιαζε σε πάμπολα σημεία του να μην είναι θαμμένος στην γή αλλά αντιθέτως να ξεφυτρώνει μέσα από αυτήν. Σαν οργανισμός που ριζωμένος στα ευλογημένα χώματα της Πόλης αναδεικνύεται σπιθαμή προς σπιθαμή.
Τοιχώματα μοιάζουν να ξεφυτρώνουν από τα έγκατα της γής. Έχουν ριζώσει προαιώνια σε τούτα τα εδάφη και αρνούνται να ξεριζωθούν
Σε κάτι τέτοια μέρη νοιώθω να μην είμαι ποτέ μόνος. Είναι σαν οι ψυχές των ανθρώπων που γιάτρευσαν και γιατρεύτηκαν να βρίσκονται συνεχώς εδώ. Εδώ που η πίστη συνεργάζονταν με την επιστήμη, εδώ που κάποτε συνέβαιναν πράματα και θάματα.
Κάποτε εδώ γιατρεύονταν ασθενείς, τώρα γιατρεύονται καρδιές
Και καθώς άρχισε σιγά σιγά να σουρουπώνει και ο ήλιος να τραβά για την δύση του, σκιές φάνηκαν να τριγυρίζουν στα χαλάσματα, στις καμάρες, στα μισογκρεμισμένα δωμάτια και στους διαδρόμους. Και οι σκιές πήραν μορφή, μετατράπηκαν σε ανθρώπινες οπτασίες που συνέχιζαν να περιθάλπουν αρρώστους, πληγωμένους, ψυχικά ασθενείς και ενδεείς.
Δεν ενοχλούνταν από την παρουσία μου, θαρρώ πως με θεώρησαν γνώριμό τους και είχαν καταλάβει οτι απλώς θαύμαζα, ταξίδευα νοερά και απορούσα.
Και ένας από αυτούς...ο πιο γέροντας...με κοίταξε και αποκρίθηκε: "Ναι αγόρι μου...μην απορείς, καλά μας βλέπεις...είμαστε ακόμη εδώ. Πως θα μπορούσαμε να έχουμε φύγει; Υπάρχουν ακόμα τόσοι συνάνθρωποι τριγύρω που αναζητούν γιατρειά στις πληγές και στα τραύματα της ψυχής τους..."

18 σχόλια:

  1. Θοδωρή εντυπωσιακή προσέγγιση που πολλοί δεν τη ξέρουμε.
    Keep Walking
    Θανάσης Βόλος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Να είσαι καλά Θανάση μου. Όσο από περπάτημα...άλλο τίποτα. Αν είχαν μιλιά τα παπούτσια μου θα είχαν να μου πουν πολλά.
      Χαιρετισμούς σε σένα και στον Βόλο

      Διαγραφή
  2. Ευχαριστούμε για την ξενάγηση αυτή σε ένα άγνωστο μνημείο. Αναφέρω τον Άγιο Σαμψών στα μεταπτυχιακά μαθήματα που διδάσκω, και με την άδειά σου θα παραθέσω και μερικές φωτογραφίες του Ξενώνα, πάντα με αναφορά της προέλευσης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ευχαρίστως, σας εύχομαι καλή διδασκαλία στα μαθήματα.
      Πολλούς χαιρετισμούς από την Πόλη
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  3. Γεια σου, Θοδωρή!
    Πολύ ενδιαφέρον το θέμα σου και αυτή τη φορά. Είναι και διδακτικό και ενημερωτικό. Οι φωτογραφίες είναι ιδιαίτερα κατατοπιστικές και βλέποντας και διαβάζοντας μπόρεσα να νιώσω ότι το περπάτησα... Μπράβο!!!
    Και δηλαδή, πού βρίσκεται το σημείο; Κοντά στην Αγία Σοφία;;;Και στέκει έτσι αφύλακτο να υποθέσω...
    Τελικά, αυτή η Πόλη είναι στην ουσία ένα παζλ. Μακάρι να μπορούσα με κάποιο τρόπο να έφτιαχνα μια μεγάλη μακέτα, να ένωνα τα κομμάτια και να παρουσιαζόταν μπροστά μου όλο της το μεγαλείο...
    Συγχαρητήρια και καλή συνέχεια!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Πού ακριβώς βρίσκονται τα ερείπια του ξενώνα; πώς μπορεί κανείς να πάει; Ευχαριστούμε πολύ για τις φωτογραφίες και τα σχόλια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Χρήστος Ι. Δρούγκας - Ναύπλιον15 Ιανουαρίου, 2014 23:01

    Στο ΣΥΝΑΞΑΡΙΟΝ της Εκκλησίας έχει αναφορά στόν Ξενώνα του Αγίου
    Σαμψών του Ξενοδόχου, αφού επρόκειτο για ίδρυμα περίθαλψης πτωχών και
    ασθενών και όχι για ξενοδοχείο διανυκτερεύσεων επί πληρωμή. Ο 'Αγιος ε'ιχε
    σπουδάσει ΚΑΙ ιατρική και ήτο επθυμία του - από των παιδικών του χρόνων -
    να προσφέρει στόν συνάνθρωπο. Ζώντας στό ίδρυμα βίον ασκητικόν, έφθασε
    σε επίπεδα αγιότητος και αναφέρονται θαύματα που έκανε ενώ ήτο, ακόμα,
    στη ζωή. Μετά την κοίμησή του, κατα τη διάρκεια μεγάλης πυρκαγιάς που
    κατέστρεψε ολοσχερώς 'ολη την γύρω από την Αγία Σοφία περιοχή, ανα-
    φέρεται στό Συναξάριο ότι εσώθη μόνον ο Ξενώνας του Αγίου. Όπως τούτο
    αναφέρει, κατάκοιτοι εις τον Ξενώνα είδαν κάποιον να διατάζει την φωτιά να
    απομακρυνθεί, η φωτιά απεμακρύνθη και ο Ξενώνας εσώθη. Δηλαδή ο
    Άγιος έκανε το θαύμα του.
    Σήμερα ο Θοδωρής ......έκανε το θαύμα του !
    Μας αποκάλυψε κάτι, το οποίο οι περισσότεροι αγνοούσαμε.
    ΑΞΙΟΣ πολλών επαίνων !!!!!

    Υ/Γ : Η Εκκλησία τιμά την μνήμη του Αγ. Σαμψών την 27 Ιουνίου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Χρήστο μου ευχαριστώ για το σχόλιο και τις πληροφορίες. Πολύτιμες όπως πάντα.
      Να είσαι καλά και πολλούς Πολίτικους χαιρετισμούς.
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  6. να σαι καλα βρε θοδωρη... ξερεις ποσο καιρο περιμενα για καποιον να μου πει 5 πραγματα για αυτο το μερος? οταν το πρωτοβρηκα ηταν απολυτως αφυλακτο.... αν κρινω απ τις φωτογραφιες σου, μαλλον ειναι ακομα. και για οσους ρωτατε, ειναι κολλητα στην αγια ειρηνη, συριζα, με κατευθυνση προς την αγια σοφια. και η αισθηση αυτου του μερους? ο θοδωρης δεν υπερβαλλει... και τους βλεπεις και τους ακους... με εναν παραξενο τροπο ανταγωνιζεται την αγια σοφια... οχι ως προς την μεγαλοπρεπεια, ειναι κατεδαφισμενο, αλλα αυτο το αναπαντεχο του μερους ειναι φοβερο. μαρακι, σε ζηλευω... καλα, οχι, εξαιρετικα να περασετε. φιλια πολλα σε ολους σας

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Γιάννα μου και αφού το περίμενες, είπα να ασχοληθώ και με αυτό. Όντως έτσι όπως το θυμάσαι είναι.
      Όσο για την αίσθηση που αναφέρεις....χαίρομαι να γνωρίζω πως δεν είμαι ο μόνος που ένοιωσα τέτοια συναισθήματα.
      Καλό βράδυ, Θοδωρής

      Διαγραφή
  7. Μπράβο Θοδωρή, άλλη μια ενδιαφέρουσα ξενάγηση. Αυτό που με στεναχωρεί είναι ότι αυτό το μέρος (όπως και πολλά άλλα φαντάζομαι) είναι εντελώς αφύλαχτο, με o,τι συνεπάγεται αυτό...

    Καλή δύναμη

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Γιώργο μου. Το αφύλαχτο είναι κάπως σχετικό, καθώς η ευρύτερη περιοχή φυλάσσεται και δεν είναι προσβάσιμη μετά το απόγευμα. Περισσότερο θα ταίριαζε η λέξη ξεχασμένο ή παραμελημένο.
      Να είσαι καλά και χαιρετισμούς στην Θεσσαλονίκη.
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  8. Ὁμολογῶ ὅτι ἐντυπωσιάστηκα, συγκινήθηκα, ἀλλά και μελαγχόλησα λόγω τῆς ἄγνοιας μου για το μνημεῖο αὐτό. . Ευχαριστώ πολύ για την πληροφόρηση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
    !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

    Το ξέρω ότι επαναλαμβάνομαι αλλά ...

    Ε.-

    Χίλια και χίλια κι άλλα τόσα κι άλλα μισά και βάλε ευχαριστώ για τις υπέροχες βόλτες, εικόνες, περιγραφές, και συγκινήσεις



    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Φίλοι, πρώτη μου φορά στο blog, σας χαιρετώ και σας εύχομαι από καρδιάς Καλή Χρονιά με υγεία, αγάπη και προκοπή.
    Τα τελευταία 2 χρόνια αγκάλιασα την Πόλη μας μέσα από όμορφα αναγνώσματα, συγκινητικές αφηγήσεις, συζητήσεις
    και σιγά σιγά ήρθε κι η ανάγκη ενός ταξιδιού που θάδινε σάρκα και οστά στις φανταστικές μου περιηγήσεις. Χόρτασαν
    κι οι 5 αισθήσεις μου στους τόπους που επισκέφθηκα. Μα πιό πολύ συγκινήθηκα γιατί γνώρισα ανθρώπους ξεχωριστούς που ζουν και δημιουργούν με τρόπο αξιοθαύμαστο και βεβαια ζωογονούν το ρωμέικο στοιχείο.
    Θοδωρή, σ ευχαριστώ απ την ψυχή μου για την όμορφη βόλτα μας που ήρθε σα δώρο και που κάνω και ξανακάνω τώρα με τη φαντασία μου, Beyazit, Vefa, Zeyrek, Eminonu.... Για τις κουβέντες μας που μένουν χαραγμένες στη μνήμη μου. Για την καλοσύνη, την ευγένεια, τη γνήσια φιλοξενία σου. Να είσαι καλά και να απολαμβάνεις με τη συντροφό σου τους δικούς σας , τους φίλους σας τη ζωή σ αυτόν τον όμορφο ιερό τόπο που σ έφερε η καρδιά σου.
    Σου στέλνω δυο διαδικτυακούς τόπους που θα βρεις πιστεύω ενδιαφέροντες μια που αγαπάς τις λέξεις και τη γλώσσα μας. www.sarantakos.com και sarantakos.wordpress.com
    Θα τα λέμε, πιστεύω από δω και πέρα. Φιλιά απ την Αθήνα, καλό βραδάκι
    Στέφη

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Να είσαι καλά Στεφανία μου και σε ευχαριστώ για τα καλά λόγια. Ήταν χαρά μου που συναντηθήκαμε και μοιραστήκαμε κοινές στιγμές.
      Θα τα λέμε συχνά και κάποια στιγμή και πάλι από κοντά.
      Πολλούς Πολίτικους χαιρετισμούς.
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  11. Καταπληκτική περιγραφή Θοδωρή! έχω μαγευτεί....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. http://www.byzantium1200.com/sampson.html

    ΑπάντησηΔιαγραφή